Cơ chế đủ mạnh, TPHCM sẽ mở ra thị trường khổng lồ

Đại biểu Trần Khánh Thu - Ảnh: QH

TPHCM phải là trung tâm kinh tế, y tế, văn hóa, thể thao tầm khu vực

Góp ý vào dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết 98 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển cho TPHCM, ngày 8/12, đại biểu Quốc hội Trần Khánh Thu (tỉnh Hưng Yên) bày tỏ sự thống nhất và đồng tình cao.

Nhiều năm qua, thành phố đã luôn là cực tăng trưởng, cực đổi mới sáng tạo dẫn đầu trong cả nước; nhiều chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đã được tổ chức thực thi hiệu quả. Sau sắp xếp, TPHCM trở thành đô thị có quy mô lớn nhất cả nước với dân số 13,6 triệu người và đóng góp 23% GDP ngân sách Quốc gia.

“Việc Quốc hội xem xét một nghị quyết với cơ chế, chính sách chưa từng có tiền lệ cho TPHCM không chỉ là câu chuyện của riêng một địa phương, đây còn là một cam kết chính trị mạnh mẽ của Quốc hội, Chính phủ trong việc trao cho thành phố điều kiện để dẫn dắt, mở đường và thử nghiệm những mô hình phát triển có tầm ảnh hưởng quốc gia”, bà chia sẻ.

Đại biểu nói, "tôi ủng hộ việc bổ sung 11 nhóm dự án". Trong đó, bà quan tâm đến 3 nhóm đặc biệt quan trọng.

Thứ nhất, đó là nhóm dự án về y tế chuyên sâu, khu liên hợp thể thao, công viên văn hóa, công viên chuyên đề.

Nữ đại biểu khẳng định: đây là một dự án cải tạo giá trị xã hội, thành phố không chỉ là trung tâm kinh tế mà phải trở thành trung tâm y tế, văn hóa, thể thao tầm khu vực và vươn mình quốc tế, góp phần nâng chất lượng cuộc sống của người dân và tăng năng lực cạnh tranh đô thị.

Thứ hai là dự án cải tạo, di dời các nhà kênh rạch và ven sông. Với nhóm nghìn tỉ đồng, đây là nút thắt lớn nhất với phát triển đô thị TPHCM sau suốt nhiều thập kỷ qua. Vì vậy, việc thu hút được các nhà đầu tư chiến lược cho nhóm dự án này sẽ giúp thành phố giải quyết dứt điểm các vấn đề môi trường, cảnh quan, an sinh và tạo không gian đô thị mới văn minh, an toàn, bền vững.

Các nhóm dự án nêu trên có một điểm chung đó là tính chất công tư đan xen, khối lượng đầu tư lớn. Bà cho rằng, nếu không có cơ chế đặc thù sẽ khó có thể thu hút được nhà đầu tư chiến được đúng nghĩa và sẽ không thể giải quyết được bài toán đô thị tồn tại trong nhiều năm nay. TPHCM cũng không thể bước vào giai đoạn phát triển mới với vai trò dẫn dắt quốc gia nếu thiếu các cơ chế đặc biệt này.

Giải quyết hàng triệu lao động, tạo năng lực canh tranh mới cho cả vùng

Đại biểu Phạm Trọng Nhân - Ảnh: QH

Đại biểu Phạm Trọng Nhân (TPHCM) cũng nhấn mạnh: “Ít nơi nào cảm nhận rõ nhu cầu đổi mới thể chế như TPHCM với hơn 14 triệu dân, nơi bất kỳ điểm nghẽn nào từ đất đai, quy hoạch, thủ tục đều sẽ tác động ngay đến sản xuất, việc làm, tâm lý của doanh nghiệp và đời sống của người dân”.

Ông nêu quan điểm, trao quyền không phải để thành phố đứng ngoài hay làm khác luật mà để luật đi vào cuộc sống nhanh hơn, đúng hơn và ít gây lãng phí cơ hội hơn.

Ông tin rằng, nếu cơ chế được gia cố đủ mạnh như ý kiến của các đại biểu đóng góp, thành phố sẽ vận hành hiệu quả và mở ra một thị trường khổng lồ cho hàng hóa, dịch vụ, nông sản và công nghiệp phụ trợ của rất nhiều tỉnh, thành.

Từ đó, thành phố sẽ tạo công ăn việc làm cho hàng triệu người lao động từ mọi miền đất nước và đồng thời cũng tạo ra năng lực cạnh tranh mới cho cả vùng Đông Nam bộ, Tây Nguyên và đồng bằng sông Cửu Long.

Ngược lại nếu thành phố chậm lại, vùng động lực và quốc gia cũng khó mà tăng tốc được.

Đồng tình với cơ chế cho TPHCM giữ lại 100% nguồn thu từ khai thác quỹ đất khu vực TOD để tái đầu tư cho đường sắt đô thị và các dự án giao thông liên quan, đại biểu Thạch Phước Bình (tỉnh Vĩnh Long) cho rằng, đây là một bước tiến rất quan trọng.

Kinh nghiệm của Nhật Bản, Hàn Quốc và Singapore cho thấy mỗi một USD đầu tư metro chỉ bền vững khi hệ thống có thể thu lại từ 3 - 5 USD từ giá trị bất động sản và dịch vụ đô thị quanh các nhà ga TOD, vì vậy không chỉ là một mô hình đô thị mà là một cơ chế tài chính chiến lược.

TPHCM đang cần một nguồn lực ổn định để triển khai 8 tuyến metro với nhu cầu vốn trên 25 tỉ USD đến 30 tỉ USD. Nếu không thiết kế riêng một cơ chế đặc thù, thành phố khó có thể tạo được dòng vốn tuần hoàn cho hạ tầng giao thông công cộng.

Ông lưu ý một số vấn đề khi triển khai, đó là làm rõ phạm vi khu vực TOD, khoanh vùng nguồn thu TOD và chặt chẽ hơn với cơ chế thanh toán BT.

Ngoài ra, ông cũng chỉ ra, khi thu hồi đất tránh tràn lan, có quy định thời hạn công bố công khai hồ sơ bản đồ ranh giới, đối thoại bắt buộc với người dân bị ảnh hưởng...

Minh Quang