‘Us’: Tuyệt phẩm kinh dị đặt nhiều dấu hỏi về thời đại

Sau thời đại của những series kinh dị chiếu rạp như Annabelle, Nun, Indisious… chỉ để bòn rút túi tiền của khán giả, những tưởng thể loại này đã đạt đến tình trạng bão hòa. Cho đến khi đế chế kinh dị Blumhouse ra đời, mọi chuyện dần thay đổi. Không cần tốn quá nhiều tiền, cũng không cần quá nhiều kỹ xảo hay những màn hù ma nhát quỷ, phim kinh dị vẫn khiến khán giả nghẹt thở. Sự khác biệt ở đây chính là, các nhà làm phim bắt đầu chú ý khai thác nỗi sợ bên trong mỗi người. Mà, con người thời hiện đại, nói như Jordan Peele thì “có quá nhiều nỗi sợ. Chúng ta đang sống trong thời đại sợ hãi những kẻ khác”.

Trailer Us:

Us xoay quanh gia đình da đen Wilson với nhân vật trung tâm là người vợ Adelaide Wilson (Lupita Nyong’o thủ vai). Thời thơ ấu, Adelaide đi lạc vào ngôi nhà gương trong khu vui chơi và bị chấn động tâm lý. Khi cả gia đình trở lại nghỉ mát gần khu vực đó, Adelaide luôn cảm thấy bất an. Ác mộng ập đến khi bốn thực thể kỳ quái mang gương mặt giống hệt bốn thành viên gia đình Adelaide tấn công và đòi thực hoán đổi.

Kỳ nghỉ của gia đình Wilson khôn yên lành như mong muốn của họ

​Under the Shadow, Get Out, IT, A Quiet Place, Hereditary… đều là những phim kinh dị có kinh phí sản xuất khá thấp và đều đi vào khai thác nỗi sợ bên trong con người, từ đó làm bật lên những chiêm nghiệm sâu sắc của nhà làm phim trước những vấn đề nhức nhối của xã hội hiện đại như: bắt nạt, kỳ thị chủng tộc, lạm dụng tình dục, tính ích kỷ... Nhưng, điều làm nên sự đặc biệt của Us nằm ở chỗ đó là một sự hòa trộn tuyệt vời giữa yếu tố hài hước, những dụ ngôn trong huyền thoại, trong kinh Thánh và bản thể của mỗi người.

Bên trong mỗi người đều có một bản thể khác. Sẽ thế nào nếu một ngày những cái bóng muốn bước ra ánh sáng?

Hiển nhiên, chủ đề về bản sao, bản thể vô tính không phải khía cạnh mới mẻ trong điện ảnh. Nhưng Us thổi vào đề tài này một luồng gió mới, phá bỏ những giới hạn khiến các fan kỳ cựu của thể loại kinh dị ngỡ ngàng.

Với những hình ảnh như bầy thỏ, biểu tượng 11: 11, màu đỏ trong trang phục của những cái bóng, chiếc kéo, sợi xích người… Us đòi hỏi người xem chú ý đến từng chi tiết và tự lý giải, cũng như xóa bỏ định kiến về phim kinh dị chỉ để gieo rắc nỗi sợ hãi. Phim cũng chẳng có mấy cảnh hù dọa hay máu me như những biểu tượng định hình nên thể loại phim này.

"Bản thể" khác của gia đình Wilson - cùng một dàn diễn viên nhưng diễn xuất đa dạng và màn hóa trang xuất sắc khiến người xem sợ hãi

Thành công của Us không thể không nhắc đến nhạc phim ma quái, hiệu quả đến từ đôi tay tài hoa của nhà soạn nhạc Michael Abels với bản phối mới ca khúc I Got 5 On It. Song, đỉnh cao nhất là nhạc nền dành riêng cho những Người Bị Xích. Để tạo ra hiệu ứng dị biệt, Abels đã sử dụng các giọng hợp xướng thay vì nhạc cụ.

“Giọng nói của con người có khả năng tạo ra những âm thanh rất đáng sợ. Vì thế những giọng nói luôn văng vẳng suốt phim. Bản nhạc nền cho "người bị xích" nghe giống như bản diễu hành của những kẻ chuẩn bị ra chiến trận nhưng lại bằng một ngôn ngữ không thể xác định. Ở những thời điểm khác trong phim, chúng tôi sử dụng hiệu ứng như tiếng đàn ông ngâm nga ‘gừ gừ’ và phụ nữ nỉ non thở dài tuyệt vọng. Đó là những âm thanh thực sự kỳ dị, được thiết kế để làm khán giả hoảng loạn” - Abels giải thích.

Lupita Nyong’o đã có màn diễn xuất đáng kinh ngạc, cho thấy cô thực sự là một tài năng

Dàn diễn viên trong Us, từ người lớn đến trẻ con khá xuất sắc với biểu cảm đa dạng trong hai tuyến nhân vật hoàn toàn đối lập giữa một bên trốn chạy, sợ hãi, sẵn sàng làm mọi cách để bảo vệ gia đình và một bên là những kẻ truy đuổi. Đặc biệt, “viên ngọc đen” Lupita Nyong’o có vai diễn ám ảnh, đa dạng nhất từ trước đến nay, nếu không muốn nói là xuất sắc hơn cả vai diễn từng mang về cho cô giải Oscar 2014- 12 Years a Slave.

Dàn diễn viên Us tại LHP South by South West hồi đầu năm 2019

Us nhận được cơn mưa lời khen từ giới phê bình, khán giả trên khắp các diễn đàn phim ảnh. Nhiều người so sánh tài năng của Jordan Peele với những huyền thoại điện ảnh nhưng có lẽ nhận xét của tờ Rolling Stone là xác đáng nhất: “Bộ phim được làm hay tuyệt đỉnh, diễn biến trong nhịp độ hoàn hảo và được kiểm soát khéo léo để từ từ trở nên đáng sợ khủng khiếp. Đây không phải là một Hitchcock, Carpenter, Craven hay Polanski tái sinh mà là một Jordan Peele độc nhất vô nhị. Nó khiến bạn rợn gáy như bất kỳ tác phẩm nào của các bậc thầy thuộc hàng kinh điển kể trên”. 

Tại Việt Nam, Us ra rạp vào ngày 22/3. Tuy nhiên, sức hút tại phòng vé có lẽ khó vượt trội vì nội dung phim nhiều ẩn dụ, không dễ cảm với phần đông khán giả Việt.

Lê Phan