Tưởng viêm da, 2 cha con cùng mắc căn bệnh đang dần “quên lãng”

31/07/2025 - 15:38

PNO - Xuất hiện dấu hiệu trên da trong nhiều năm, từng đi thăm khám tại bệnh viện, nhưng mới đây, 2 cha con tại tỉnh Cao Bằng mới phát hiện mắc bệnh phong.

Hình ảnh
Hình ảnh những đốm đổi màu lan rộng trên khắp cánh tay của bệnh nhân - Ảnh: H.Anh

Gia đình có 3 người cùng nghi mắc phong

Anh V.A.C. (21 tuổi, ở tỉnh Cao Bằng), là người dân tộc Mông, rời quê lên tỉnh Quảng Ninh làm việc. Cách đây 3 năm, anh phát hiện một chấm nhỏ đổi màu ở vùng thắt lưng, không đau hay ngứa. Vết đổi màu dần lan ra, viền rộng bằng cả lòng bàn tay, nên anh đến bệnh viện ở tỉnh Quảng Ninh khám. Tại đây, bệnh nhân được chẩn đoán viêm da tiếp xúc, do tác động của chất liệu thắt lưng da. Anh theo phác đồ điều trị bằng thuốc bôi và thuốc uống, nhưng vết đỏ này không thuyên giảm.

Điều đáng chú ý, cha của anh - ông V.A.P. - cũng có bất thường trên da từ 3 năm trước. Ban đầu, khuỷu tay ông xuất hiện đám đổi màu, cảm giác tê bì khi chạm vào. Đến đầu năm nay, vùng tổn thương lan rộng nhanh, tạo thành nhiều đốm đỏ loang lổ trên cánh tay phải, kèm theo vùng da ở chân trái có màu đỏ sậm, thâm tím như sắp hoại tử.

Tháng Bảy vừa qua, khi nghe tin có đoàn bác sĩ từ Bệnh viện Da liễu Trung ương về khám bệnh tại địa phương, 2 cha con đăng ký khám. Kết quả: 2 cha con cùng được chẩn đoán mắc bệnh phong, và được chuyển về Bệnh viện Da liễu Trung ương điều trị. Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Hồng Sơn - Trưởng khoa Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và phục hồi chức năng của bệnh viện - cho biết, vợ của ông P. trước đây cũng từng có các biểu hiện ngoài da nghi ngờ mắc phong, song bà đã qua đời vì một bệnh khác, không thể xác minh chính xác.

Thạc sĩ, bác sĩ Lê Thị Mai - Trưởng phòng Chỉ đạo tuyến (Bệnh viện Da liễu Trung ương) - cho biết thêm, người cha mắc phong thể nhiều khuẩn. Với thể này, người bệnh cần sử dụng phác đồ điều trị gồm 3 loại thuốc trong thời gian 12 tháng, thay vì 6 tháng như ở thể ít khuẩn. “Những vòng đỏ xuất hiện trên da người cha là tổn thương do cơn phản ứng khi trực khuẩn phong xâm nhập vào cơ thể” - bà nói.

Được biết, 2 cha con sống trong điều kiện khó khăn tại vùng núi Cao Bằng. Anh C. chỉ học hết lớp Sáu vì trường học cách xa nhà 20km. Trước hoàn cảnh đặc biệt, Bệnh viện Da liễu Trung ương đã miễn toàn bộ viện phí, chi phí ăn uống và hỗ trợ quà động viên.

Bệnh phong vẫn “lẩn khuất” trong cộng đồng

Hình ảnh tổn thương trên da
Hình ảnh bàn chân của bệnh nhân mắc bệnh phong - Ảnh: H.Anh

Theo bác sĩ Lê Thị Mai, bệnh phong là một bệnh nhiễm trùng mạn tính, do trực khuẩn Mycobacterium leprae gây ra. Đây là bệnh có thể lây lan, nhưng tỉ lệ lây nhiễm rất thấp. Trong một cặp vợ chồng sống chung cả đời, khả năng lây nhiễm chỉ ở mức 1-3%.

Bệnh có thể điều trị khỏi nếu được phát hiện và can thiệp sớm. Nếu để muộn, phong có thể gây biến dạng tay chân, loét lỗ đáo, tổn thương mắt, mũi… tạo gánh nặng lâu dài cho người bệnh và cả gia đình, xã hội.

So với cách đây 10 năm, số ca bệnh phong tại Việt Nam đã giảm mạnh. Hiện nay, mỗi năm chỉ phát hiện chưa tới 100 ca mới, riêng năm 2024 có hơn 45 trường hợp. Tuy nhiên, tình hình các ca bệnh mới đang phức tạp hơn, với phần lớn thuộc thể nhiều khuẩn, biểu hiện lâm sàng không điển hình.

Nhiều ca bệnh không được chẩn đoán kịp thời dẫn tới số ca tàn tật độ 2 trên bệnh nhân phong mới phát hiện gia tăng. Bệnh nhân thường đi qua nhiều cơ sở y tế, thậm chí cả các bệnh viện tuyến trung ương mà vẫn không được phát hiện đúng bệnh. Có trường hợp bị nhầm sang bệnh lupus ban đỏ, dẫn tới việc điều trị sai, kéo dài tình trạng bệnh.

Hiện tại, Bệnh viện Da liễu Trung ương vẫn triển khai nhiều đợt khám, phát hiện bệnh phong tại các tỉnh, thành trong cả nước. Qua mỗi đợt khám, các bác sĩ sẽ kiểm tra toàn bộ bệnh nhân da liễu để phát hiện các trường hợp phong mới, từ đó can thiệp sớm, ngăn chặn biến chứng.

Toàn bộ thuốc điều trị phong được cung cấp miễn phí cho bệnh nhân, thông qua nguồn tài trợ của WHO. Tuy nhiên, theo bác sĩ Nguyễn Hồng Sơn, chương trình chống phong đang đối mặt với thách thức về kinh phí và nguồn lực. Các đợt khám sàng lọc toàn dân khó triển khai đồng bộ như trước, dẫn tới việc một số ca bệnh không được phát hiện, điều trị kịp thời.

Dù không còn là căn bệnh phổ biến, bệnh phong vẫn lẩn khuất trong cộng đồng, do đó vẫn cần có thêm sự quan tâm, tăng cường tuyên truyền, phổ biến kiến thức cho cộng đồng.

Huyền Anh

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI