Trời trở lạnh, COVID-19 và cúm mùa có thể cùng lúc tấn công

Có thể mắc cả hai bệnh cùng lúc

Ngay trong ngày 27/11, khi nhiệt độ lần đầu tiên xuống 24 độ C vào sáng sớm, anh Phạm Thịnh Minh (phường 13, quận Tân Bình) nhắn cho bạn bè: “Từ hôm qua tôi bị rát cổ họng nhẹ, người hơi ngây sốt, tự test (xét nghiệm) COVID-19 tại nhà thì một vạch. Tôi đã uống paracetamol nhưng đến tối thấy rát họng nhiều hơn”.

Anh Minh cho biết, vừa đo nhiệt độ thì thấy bình thường, nồng độ oxy trong máu (SpO2) là 98. Dù vậy, anh vẫn quyết định báo cho trạm y tế địa phương để nhận được các hướng dẫn, hỗ trợ cần thiết.

TPHCM đang trở lạnh nên người dân dễ bị cảm cúm. Ảnh chụp chiều 28/11 - Ảnh: Tam Nguyên

Tại trạm y tế một phường ở quận 10, chị Đ.T.Q. cho biết, đang đi lấy gói thuốc dành cho người thân mắc COVID-19 đang cách ly tại nhà: “Ban đầu, anh tôi chủ quan, cho là cảm sốt thông thường. Đến ngày thứ hai, khi xuất hiện các triệu chứng sốt, nghẹt mũi, mệt mỏi, nuốt nước miếng bị đau, anh tôi test nhanh tại nhà thì cho kết quả dương tính với COVID-19”.

Chỉ trong ngày 27/11, phường này ghi nhận gần 30 ca mắc COVID-19 mới. Một nhân viên trạm y tế phường này xác nhận, có vài trường hợp bị nóng sốt, khó thở nhưng qua xét nghiệm, họ chỉ nhiễm cúm mùa.

Theo bác sĩ Trương Vĩnh Long - Giám đốc Bệnh viện Gia An 115 - bệnh COVID-19 và cúm mùa do các loại virus khác nhau gây ra. COVID-19 do virus SARS-CoV-2 gây ra, trong khi bệnh cúm do virus cúm A và B gây ra. Tuy nhiên, cả hai có cách thức lây nhiễm và triệu chứng khá giống nhau và hai loại virus đều có thể lây lan giữa những người tiếp xúc gần (trong vòng 2m) qua giọt bắn đường hô hấp khi nói chuyện, hắt hơi hoặc ho. Những giọt này có thể rơi vào miệng hoặc mũi của ai đó ở gần hoặc hít phải. Một người nếu chạm vào bề mặt có virus, sau đó chạm vào miệng, mũi hoặc mắt của mình cũng sẽ bị lây.

COVID-19 và cúm có những dấu hiệu và triệu chứng chung, bao gồm sốt, ho, khó thở, mệt mỏi, viêm họng, chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi, đau cơ, đau đầu, buồn nôn hoặc nôn mửa (phổ biến ở trẻ em hơn người lớn). Nhưng COVID-19 dễ lây hơn, biến chứng gây tổn thương phổi nhiều hơn và tỷ lệ tử vong cũng cao hơn so với bệnh cúm.

Các dấu hiệu và triệu chứng của cả hai bệnh có thể từ “không có gì” cho đến xuất hiện các triệu chứng nhẹ hoặc nghiêm trọng. Mắc COVID-19 có thể mất vị giác, khứu giác hoặc không. 

Nếu không làm đúng cách, thanh test nhanh tại nhà có thể cho kết quả không chính xác hoặc không rõ - Ảnh: Quốc Ngọc

“Do sự tương đồng nên khó chẩn đoán một người mắc bệnh nào nếu chỉ dựa vào các triệu chứng. Chỉ có xét nghiệm mới khẳng định bệnh nhân nhiễm COVID-19 hay cúm. Do chúng ta đang sống trong vùng dịch nên theo tôi, khi xuất hiện các triệu chứng ban đầu, nên xét nghiệm nhanh để có hướng xử lý sớm và hạn chế sự lây nhiễm. Nếu dương tính thì phải tự cách ly và báo trạm y tế hoặc đến cơ sở y tế làm xét nghiệm RT-PCR SARS-CoV-2. Tôi khuyên nên hết sức cảnh giác vì chúng ta cũng có thể mắc cả hai bệnh cùng lúc” - bác sĩ Trương Vĩnh Long nói.

Nên chủng ngừa và sinh hoạt lành mạnh

Cũng theo bác sĩ Trương Vĩnh Long, cả COVID-19 và cúm đều có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, chẳng hạn như viêm phổi, hội chứng suy giảm hô hấp cấp tính, suy đa tạng, viêm cơ tim hoặc viêm não, đột quỵ và tử vong.

Tương tự COVID-19, người dân có thể chủng ngừa cúm hằng năm để giảm nguy cơ mắc bệnh này. Thuốc chủng ngừa cúm cũng có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng và nguy cơ biến chứng của cúm. “Thuốc ngừa cúm không ngừa được COVID-19 nhưng theo một số nghiên cứu gần đây tại Hoa Kỳ thì nó có thể làm giảm nguy cơ nhiễm COVID-19” - ông cho hay.

Trao đổi với chúng tôi, bác sĩ Trương Hữu Khanh, chuyên gia dịch tễ học, khẳng định, thỉnh thoảng cũng có những trường hợp nhầm lẫn giữa cúm mùa và COVID-19, chủ yếu là do lỗi đọc kết quả xét nghiệm. Đặc biệt, lỗi này thường xảy ra khi người dân tự test nhanh tại nhà qua đường nước bọt hoặc dịch hầu họng không đúng cách.

“Nhiều người khi làm xét nghiệm nhanh thường không để dụng cụ trên một mặt phẳng. Việc tạo ra góc nghiêng sẽ ảnh hưởng đến quá trình thấm hút tự nhiên của dụng cụ test và gây sai số. Khá nhiều trường hợp vạch thứ hai chỉ hiện lên mờ mờ nên vẫn nghĩ mình âm hoặc cho rằng chỉ là cúm mùa. Cần lưu ý, kết quả trên cây test nhanh chỉ đúng trong khoảng 10-30 phút sau khi nhỏ dịch vào lỗ” - bác sĩ Trương Hữu Khanh nói.

Bác sĩ Trương Hữu Khanh dự đoán, với sự thay đổi thời tiết cuối năm, khoảng một tháng nữa, cúm sẽ xuất hiện nhiều song song với COVID-19 nên dễ gây nhầm lẫn giữa hai bệnh. Ông hy vọng rằng, khi một loại virus khác mạnh lên trong cộng đồng thì nó có thể “ép” virus SARS-CoV-2 xuống. “Cách an toàn nhất lúc giao mùa là ngủ đủ giấc, uống đủ nước, dinh dưỡng tốt để cơ thể luôn khỏe mạnh, từ đó có sức đề kháng tốt với bệnh tật” - ông khuyên. 

Quốc Ngọc