Tại sao Tết hay bị cảm cúm?

Bác sĩ Nguyễn Viết Hậu - Phó khoa Cấp cứu Bệnh viện Ðại học Y Dược TP.HCM khuyến cáo: Tết là mùa của vui chơi, du lịch, lại thường có đợt không khí lạnh nên dễ làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lây nhiễm qua đường hô hấp, mà thường gặp nhất là bệnh cảm, cúm.

Vì vui chơi qua sức, chơi thâu đêm, không ngủ đủ giấc, cơ thể lại không được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng nên sức đề kháng yếu thế trước vi khuẩn. Đặc biệt, nhiều người từ Sài Gòn trở về miền Bắc, miền Trung ăn Tết. Lúc này khí hậu ở những miền này cũng lạnh hơn miền Nam nên cơ thể cũng chưa thích nghi kịp, do đó dễ mắc bệnh.

Nhiều người vẫn nghĩ cảm và cúm là một, vì chúng có các triệu chứng gần giống nhau và người bệnh thường tự điều trị ở nhà bằng cách xông lá, ra tiệm mua thuốc uống, truyền dịch… Có những trường hợp phải vào bệnh viện cấp cứu do tự chữa bệnh sai hoặc diễn tiến bệnh nặng hơn hay bội nhiễm, kéo theo các bệnh khác. 

Theo bác sĩ Nguyễn Viết Hậu, cúm do các chủng vi-rút cúm gây ra, không những gây tổn thương đường hô hấp trên mà có thể gây viêm phế quản cấp, thậm chí viêm phổi nặng, đe dọa tính mạng. Cảm cũng do các vi-rút gây ra nhưng chỉ khu trú tổn thương ở đường hô hấp trên và thường tự khỏi trong một tuần.

Triệu chứng của cảm: thường bắt đầu bằng đau rát vùng cổ họng, chảy mũi nước, hắt xì hơi liên tục, chảy nước mắt, kèm ho, thường sốt rất nhẹ, không quá 38C, riêng trẻ nhỏ thường có khuynh hướng sốt cao.

Các triệu chứng này thông thường mất đi sau ba ngày, những trường hợp kéo dài hơn có thể bội nhiễm vi trùng hay một bệnh lý khác, đặc biệt nếu kéo dài hơn bảy ngày.

Đôi khi, các triệu chứng này cũng có thể bị nhầm lẫn với viêm xoang, viêm mũi dị ứng, nhưng nếu chú ý cũng dễ phân biệt, do tính chất cấp tính của bệnh cảm, triệu chứng thuyên giảm nhanh chóng, trong khi viêm xoang và viêm mũi dị ứng là các bệnh mạn tính kéo dài, không dễ thuyên giảm hay dứt hẳn trong vài tuần.

Triệu chứng bệnh cúm: tương tự như cảm, nhưng trầm trọng hơn rất nhiều và diễn biến rất nhanh, đi kèm sốt là tình trạng đau đầu, đau mỏi cơ toàn thân, các vi-rút cúm liên quan đến nguồn gốc gia cầm còn có triệu chứng nôn ói và tiêu chảy nhiều lần, đau đầu dữ dội làm người mệt mỏi, khó chịu…

Cúm có thể dẫn đến tử vong nếu điều trị không đúng cách. Chính vì vậy, cần chú ý các triệu chứng sau ở người lớn để cấp cứu kịp thời khi đang bị cảm hay cúm như: đau ngực trầm trọng, đau đầu dữ dội, khó thở, chóng mặt, lú lẫn, nôn ói liên tục.

Ngoài các triệu chứng trên, trẻ em nếu có thêm các dấu hiệu sau cũng cần cấp cứu kịp thời: thở nhanh hoặc khó thở, da tím tái, không thể uống hay bú được, kích động hay ủ rũ hơn thường ngày...

Đặc biệt, đối với những trường hợp mắc bệnh mạn tính, nhất là bệnh về đường hô hấp như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính… thì cần đặc biệt cẩn trọng khi bị cảm cúm. 

Để phòng tránh cảm cúm, điều quan trọng là phải vệ sinh tay chân thường xuyên bằng dung dịch sát khuẩn hoặc xà phòng, tránh tiếp xúc với người bị cảm cúm, tăng cường tập thể dục, ăn uống điều độ, ăn nhiều rau xanh, trái cây để giúp tăng cường sức đề kháng.

Còn với trẻ em, nhất là trẻ có tiền căn suyễn hay dị ứng đường hô hấp, vốn rất dễ bị bệnh trong mùa lạnh,

BS Trương Hữu Khanh - Trưởng khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM khuyên: cần phải uống đủ nước, ngủ đủ giấc, bú đủ sữa, tắm nước ấm, tắm tránh gió lùa, không ra ngoài gió trước và sau tắm 30 phút.

Ngoài ra, khi đi ra ngoài, cần giữ ấm đầu, cổ, bàn chân, đặc biệt là không để trẻ hít trực tiếp không khí lạnh vào phổi; do đó, cần mang khẩu trang cho trẻ khi đi ra ngoài. Và điều quan trọng trong phòng ngừa cảm cúm là nên chủng ngừa bằng vắc-xin.

Thùy Dương