Liên tiếp các trường hợp trẻ bị tai nạn sinh hoạt đứt lìa tay

Trong lúc đi cắt củ mì, bé L.N.H. (12 tuổi, ở Tây Ninh) vô tình cắt vào tay trái làm đứt gần lìa ngón tay cái và tay trỏ (ngón 1, 2). Bé được đưa vào bệnh viện địa phương cấp cứu. Nhận thấy tình trạng tổn thương của bé quá nặng, bệnh viện xử lý làm sạch vết thương, băng cố định và chuyển bé đến Bệnh viện Nhi Đồng 2.

Tại đây, bác sĩ nhận định cả hai ngón đã đứt lìa, chỉ còn một cầu da bám, càng để lâu nguy cơ tổn thương vận động, mất ngón tay hoàn toàn.

Bác sĩ kiểm tra vết thương cho em H. sau phẫu thuật

Bác sĩ CK1 Nguyễn Thị Ngọc Ngà - Phó khoa Bỏng - Chỉnh trực, Bệnh viện Nhi Đồng 2 TPHCM - nhận định, ngón cái và ngón trỏ có chức năng khá quan trọng trên bàn tay, 50% vận động, dùng sức đến từ 2 ngón này, vì vậy ngay lập tức, ê-kíp bác sĩ đưa bé vào phòng phẫu thuật thực hiện phương pháp nối vi phẫu để cứu tay cho bé”.

Theo bác sĩ Ngà, lưỡi liềm đã làm dập các mạch máu nhỏ, cơ gân ở vị trí đứt, vì vậy để bảo tồn các chức năng trên bàn tay cho bé, ê-kíp ưu tiên tìm các nhánh mạch máu tốt hơn để nối mạch máu, dây thần kinh, kết hợp xương... cứu tay cho bé. Sau 6 tiếng đồng hồ phẫu thuật, ê-kíp đã thành công giữ được cả hai ngón tay cho H., đợi khi kết quả tiến triển tốt, bác sĩ sẽ tiếp tục mổ khâu nối gân cho bệnh nhi.

Trước đó, ngày 19/7, khoa Bỏng - Chỉnh trực, Bệnh viện Nhi Đồng 2 - cũng tiếp nhận bệnh nhi 5 tuổi bị chấn thương nặng ở bàn tay phải sau tai nạn sinh hoạt tại nhà.

Người nhà cho biết, trong lúc đang chơi đùa, bé nhảy từ trên bàn (có mặt kính) xuống đất làm bàn bị lật, đè trúng tay phải của bé, khiến ngón giữa (ngón 3) gần như bị đứt lìa, ngón trỏ và ngón đeo nhẫn cũng tổn thương xương, dập mô mềm.

Khi nhập viện, bé chảy máu nhiều, đầu ngón giữa bị tổn thương tím tái, lạnh, không còn máu nuôi, nguy cơ hoại tử cao. Các bác sĩ nhận định đây là trường hợp tổn thương bàn, ngón tay phức tạp, nguy cơ mất ngón rất lớn, đặc biệt do bệnh nhi còn nhỏ tuổi, mạch máu rất nhỏ, dễ co thắt và dễ tổn thương thứ phát nếu xử trí chậm trễ.

Sau khi hội chẩn nhanh, bác sĩ Ngà cùng ê-kíp trực đã nhanh chóng mổ cấp cứu với mục tiêu khâu nối lại hệ thống mạch máu nuôi ngón tay bị đứt, đồng thời xử trí tổn thương xương và đụng dập mô mềm ở các ngón bên cạnh.

Bác sĩ kiểm tra vận động ngón tay cái cho em H. sau phẫu thuật

Với kỹ thuật vi phẫu, các bác sĩ đã cắt lọc phần mô dập nát, khâu nối động mạch ngón, sau đó cố định lại phần xương gãy, khâu phục hồi bao gân, mô mềm và da cho bé.

Sau mổ, đầu ngón tay của bé hồng trở lại, dấu hiệu tuần hoàn máu phục hồi rõ, bé được chuyển theo dõi hậu phẫu trong điều kiện chăm sóc sát sao. Qua 5 ngày, đầu ngón tay của bé hồng hào, ấm, dấu hiệu nhiễm trùng giảm rõ rệt, chức năng vận động cơ bản được bảo tồn. Tiên lượng bảo tồn ngón tay tốt, bé có thể phục hồi dần khả năng sử dụng tay sau một thời gian tập vật lý trị liệu phù hợp.

Qua các trường hợp trên, bác sĩ Ngà khuyến cáo cha mẹ cần quan sát trẻ trong tầm mắt, cất kỹ và gọn gàng các vật dụng có khả năng gây tổn thương cho trẻ. Với trẻ lớn, nên hướng dẫn kỹ cho trẻ nếu cần thiết phải sử dụng các vật sắc nhọn, khả năng gây thương tổn , đồng thời hướng dẫn bé cách tự bảo vệ bản thân.

Nếu không may trẻ bị tai nạn đứt lìa chi, người phát hiện không rửa bằng xà phòng, không chà xát phần chi đứt. Chỉ nên rửa nhẹ bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý (nếu có) nếu vùng tổn thương dính bụi bẩn.

Bọc phần chi đứt trong gạc vô trùng hoặc khăn sạch rồi cho vào túi ni-lông buộc kín, đặt túi vào thùng/ly đá lạnh, tránh để chi tiếp xúc trực tiếp với nước đá. Mục tiêu là giữ mát khoảng 4 - 10°C, không để lạnh quá gây tổn thương mô.

Ghi nhớ thời điểm tai nạn xảy ra, mang cả phần chi đứt và nạn nhân đến cơ sở y tế có khả năng nối chi vi phẫu sớm nhất có thể.

Phạm An