Sẽ xây dựng hàng loạt cầu, đường kết nối TPHCM với Đồng Nai

Hơn 13 dự án giao thông đường bộ liên vùng

Mới đây, tại buổi làm việc giữa Ban Thường vụ Thành ủy TPHCM và Tỉnh ủy Đồng Nai, hai địa phương đã thống nhất hợp tác để thúc đẩy phát triển hạ tầng giao thông liên kết vùng.

Theo quy hoạch vùng Đông Nam Bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Chính phủ định hướng xây dựng khu vực này trở thành vùng kinh tế năng động, hiện đại, trong đó TPHCM là hạt nhân trung tâm, còn Đồng Nai, đặc biệt với Cảng hàng không quốc tế Long Thành là cực tăng trưởng chiến lược.

Nút giao cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây với Vành đai 3 - Ảnh: Nguyễn Văn

Sau khi sáp nhập, Đông Nam bộ gồm TPHCM và Đồng Nai được xem là vùng kinh tế lớn nhất cả nước khi có hệ thống hạ tầng đồng bộ với đầy đủ 5 phương thức giao thông: đường bộ, hàng không, đường sắt, hàng hải và đường thủy nội địa.

Hiện Đồng Nai đang triển khai 13 dự án đường bộ kết nối trực tiếp với TPHCM, trong đó 7 tuyến thi công trên cả hai địa phương, 5 tuyến thuộc phạm vi TPHCM và 1 tuyến thuộc Đồng Nai.

Các dự án trọng điểm gồm Vành đai 3, Vành đai 4, cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, cao tốc Bến Lức - Long Thành, cao tốc TPHCM - Chơn Thành – Hoa Lư, đường Hồ Chí Minh (Chơn Thành - Đức Hòa) và cầu Phước An. Các dự án này đều đang được đẩy nhanh tiến độ, hướng tới hoàn thành giai đoạn 2025 - 2027, nhằm tạo mạng lưới giao thông liên hoàn, giúp hàng hóa, hành khách lưu thông thuận tiện giữa các trung tâm công nghiệp, logistics và cảng biển lớn của khu vực.

Cùng với đó, Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) cũng đang triển khai mở rộng cao tốc TPHCM - Long Thành, tuyến giao thông huyết mạch kết nối trực tiếp giữa hai trung tâm kinh tế lớn nhất vùng. Khi hoàn thành, tuyến cao tốc này sẽ giúp giảm tải cho quốc lộ 51 và rút ngắn thời gian di chuyển từ TPHCM đến sân bay Long Thành chỉ còn chưa đầy 40 phút.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh Đồng Nai mới đây đã chấp thuận giao Tổng công ty Xây dựng số 1 (CC1) làm nhà đầu tư nghiên cứu hai dự án cầu Cát Lái và cầu Long Hưng (cầu Đồng Nai 2) với tổng vốn hơn 29.800 tỷ đồng, theo hình thức PPP (đối tác công - tư).

Phà Cát Lái phía Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai thường xuyên kẹt xe vào mỗi dịp lễ, tết - Ảnh: Nguyễn Văn

Cầu Cát Lái, dài 11,7 km, sẽ thay thế phà Cát Lái hiện quá tải, kết nối TP Thủ Đức (trước đây) với huyện Nhơn Trạch (trước đây). Dự án chia làm 3 giai đoạn, trong đó riêng hạng mục cầu chính và đường dẫn có vốn đầu tư hơn 12.500 tỷ đồng.

Cầu Long Hưng, dài 11,8 km, kết nối khu vực TPHCM với Đồng Nai thông qua trục đường 777B và Quốc lộ 51. Điểm đầu giao với đường Vành đai 3 TPHCM tại nút giao Gò Công, phường Long Phước (TPHCM); điểm cuối giao với Quốc lộ 51, xã An Phước (Đồng Nai). Dự án được chia thành 3 dự án thành phần với tổng vốn đầu tư hơn 11.700 tỷ đồng.

Hai công trình này kỳ vọng sẽ giải quyết dứt điểm ùn tắc tại phà Cát Lái, đồng thời mở ra hướng phát triển đô thị công nghiệp mới cho cả khu vực Thủ Đức và Nhơn Trạch.

Ngoài ra, TPHCM cũng đang nghiên cứu xây cầu Phú Mỹ 2 bắc qua sông Đồng Nai, kết nối với sân bay Long Thành vào quý 3/2026 với tổng vốn đầu tư gần 13.000 tỉ đồng. Bên cạnh đó, sắp chi 362 tỉ đồng xây cầu Hiếu Liêm 2 bắt qua sông Bé, nối TPHCM - Đồng Nai, thay thế cho bến đò.

Đầu tư đường bộ, đường sắt kết nối sân bay Long Thành

Song song với hạ tầng đường bộ, TPHCM cũng đang chuẩn bị cho một trục kết nối đường sắt chiến lược giữa sân bay Tân Sơn Nhất và sân bay Long Thành.

Mới đây UBND TPHCM đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, trình bày phương án hình thành hành lang vận chuyển hành khách giữa hai sân bay thông qua việc kết hợp tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương, Bến Thành - Thủ Thiêm) và tuyến Thủ Thiêm – Long Thành.

Sân bay Long Thành là cực tăng trưởng vùng Đông Nam bộ nên hạ tầng giao thông đường bộ và đường sắt sẽ được đầu tư mạnh để kết nối - Ảnh: ACV

Theo đề xuất, tuyến metro số 2 đã cơ bản hoàn tất giải phóng mặt bằng, dự kiến khởi công cuối năm 2025 và hoàn thành trước năm 2032. Tuyến Thủ Thiêm - Long Thành, dài 42 km, tốc độ thiết kế 120 km/g, gồm 20 ga, đi dọc cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây và Vành đai 3 TPHCM, cũng đã hoàn tất báo cáo nghiên cứu tiền khả thi.

Khi các tuyến metro này hoàn thiện, hành khách từ sân bay Tân Sơn Nhất có thể di chuyển liên tục bằng metro qua trung tâm thành phố đến Long Thành chỉ trong hơn 1 giờ đồng hồ. TPHCM cũng lên kế hoạch đầu tư tuyến metro số 6, kết nối trực tiếp 3 nhà ga của Tân Sơn Nhất, liên thông với metro số 2 và tuyến Thủ Thiêm - Long Thành, tạo hành lang giao thông hiện đại và bền vững giữa hai sân bay.

Theo Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), từ năm 2026, khi sân bay Long Thành đi vào hoạt động, hai sân bay sẽ cùng khai thác các chuyến bay quốc tế, với lưu lượng trung chuyển khoảng 4.100 hành khách/ngày. Điều này cho thấy nhu cầu cấp thiết phải sớm hình thành tuyến đường sắt kết nối liên vùng, phục vụ di chuyển nhanh chóng, an toàn và giảm tải cho hệ thống đường bộ.

Các chuyên gia nhận định, khi mạng lưới giao thông đường bộ - đường sắt - hàng không của vùng Đông Nam Bộ được hoàn thiện, toàn khu vực sẽ hình thành hệ thống kết nối liên hoàn, hiện đại và đa phương thức, giúp rút ngắn thời gian vận chuyển hàng hóa, tăng sức cạnh tranh, đồng thời thu hút mạnh mẽ đầu tư trong và ngoài nước.

PGS.TS Nguyễn Thiện Tống - nguyên Chủ nhiệm bộ môn Kỹ thuật Hàng không (Đại học Bách khoa TPHCM) - cho rằng, để sân bay Long Thành hoạt động hiệu quả cần đầu tư hạ tầng đường bộ, Đồng Nai và TPHCM cần quan tâm vấn đề này.

Ông góp ý: “Nếu như liên kết vùng miền Tây thì tập trung đường thủy, còn với Đông Nam bộ thì tập trung phát triển đường bộ, đây là trọng tâm nhất để kết nối 2 địa phương với nhau. Có thể phát triển mạnh cao tốc, đường Vành đai để không xảy ra kẹt xe khi di chuyển đến sân bay Long Thành. Cần nhìn rộng hơn về cả vùng Đông Nam bộ để phát triển hạ tầng cho hiệu quả”.

Đồng quan điểm, kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn – chuyên gia quy hoạch đô thị cho hay: “Sau sáp nhập, TPHCM đã hội tụ 3 trong 4 địa phương thuộc “tứ giác kinh tế” gồm TPHCM - Bình Dương - Đồng Nai - Bà Rịa Vũng Tàu. Đây là điều kiện thuận lợi để định hình một vùng kinh tế - đô thị trọng điểm với tầm nhìn mới. Nhưng điểm nghẽn lớn nhất hiện nay chính là thiếu hạ tầng giao thông liên vùng đồng bộ. Khó khăn về vốn khiến tiến độ nhiều dự án trọng điểm còn chậm. Vì vậy trong giai đoạn tới, đường bộ cần được ưu tiên hàng đầu để kết nối các đô thị lớn, khu công nghiệp, cảng biển, sân bay và nhà ga”.

Văn Tứ