Nâng tầm địa phương

Ảnh minh họa

Nhiều tỉnh có dân số dưới 1 triệu người, thậm chí chỉ có vài trăm ngàn dân, có nguồn thu ngân sách thấp, kết cấu hạ tầng manh mún. Mỗi tỉnh, thành lại có đủ các sở, ban, ngành khiến bộ máy hành chính phình to, chi phí vận hành cao, chức năng trùng lặp, nhiệm vụ chồng chéo.

Bởi vậy, cuộc cải cách bộ máy lần này là một quyết định chiến lược thể hiện rõ bản lĩnh, tầm nhìn của Đảng, quyết tâm của Chính phủ. Sáp nhập tỉnh không phải để xóa đi tên gọi quê hương, càng không phải để đánh mất bản sắc địa phương. Trái lại, đó là cách để nâng tầm địa phương, để từng vùng đất được viết tiếp chương mới trong một quy mô lớn hơn, với năng lực phát triển mạnh mẽ hơn và sự kết nối sâu rộng hơn.

Trước hết, việc sáp nhập tạo điều kiện để hình thành các cực tăng trưởng mới. Khi các đơn vị hành chính có quy mô đủ lớn, không gian phát triển sẽ được mở rộng và liền mạch. Điều này không chỉ giúp nâng cao quy mô kinh tế mà còn làm gia tăng sức cạnh tranh trong thu hút đầu tư và phát triển vùng.

Sáp nhập sẽ kéo theo quá trình tái cấu trúc toàn diện bộ máy hành chính, tinh gọn đầu mối, giảm chi phí vận hành và nâng cao hiệu quả phục vụ người dân. Việc tinh giản các đầu mối có thể tiết kiệm hàng ngàn tỉ đồng mỗi năm.

Nguồn lực này nếu được tái đầu tư vào các lĩnh vực thiết yếu như giáo dục, y tế, hạ tầng và chuyển đổi số, sẽ tạo hiệu ứng lan tỏa tích cực đến năng suất xã hội.

Với quy mô diện tích và dân số lớn hơn, các tỉnh, thành mới sẽ có năng lực tổ chức, quy hoạch bài bản hơn, thực hiện các chính sách kinh tế hiệu quả hơn và có vị thế đàm phán cao hơn với nhà đầu tư chiến lược.

Trên thực tế, các địa phương có năng lực điều phối liên vùng như Quảng Ninh, Hải Phòng, Long An luôn đứng đầu trong bảng xếp hạng chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI).

Sáp nhập tỉnh còn góp phần tăng hiệu quả sử dụng ngân sách và vốn đầu tư công. Khi giảm số lượng tỉnh, thành, ngân sách sẽ được phân bổ tập trung hơn, tránh dàn trải. Việc hợp nhất sẽ giúp các dự án được chọn lọc kỹ, triển khai đồng bộ, từ đó nâng cao hiệu quả chi tiêu công.

Khi các tỉnh, thành lớn được hình thành, việc tổ chức lại không gian phát triển vùng sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ. Khi không còn ranh giới cứng giữa các địa phương liền kề, quy hoạch hạ tầng sẽ trở nên thông suốt, năng lực điều hành được tăng cường và các nguồn lực được khai thác hiệu quả hơn.

Một giá trị bền vững khác mà cuộc cải cách này mang lại chính là thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng, miền. Việc kết nối giữa các tỉnh miền núi với các tỉnh ven biển sẽ mở ra những hành lang kinh tế mới, các chuỗi logistics xuyên vùng và vành đai du lịch. Những mắt xích vốn tách rời nay sẽ liền lại, tạo nên một bản đồ phát triển hài hòa, đa dạng và bao trùm hơn.

Để cuộc cải cách này đi vào thực chất, trước hết, phải tổ chức lại bộ máy hành chính một cách minh bạch, hiệu quả và liền mạch, không gây xáo trộn. Nhân sự dôi dư cần được bố trí thỏa đáng, các cơ quan đầu mối cần được quy hoạch hợp lý, lộ trình thực hiện cần rõ ràng, khả thi, với sự chỉ đạo quyết liệt từ trung ương và sự vào cuộc nghiêm túc từ các địa phương.

Đặc biệt, chuyển đổi số phải được đặt ở vị trí trung tâm của quá trình tái tổ chức bộ máy.

Phạm Cường