Hãy lắng nghe và thấu hiểu Gen Z

Diễn đàn Ý kiến Gen Z trên báo Phụ Nữ những ngày qua thật hữu ích. Tôi là một phụ huynh đã ở tuổi hưu trí nhưng vì lập gia đình trễ nên hai đứa con đều ở thế hệ Z. Khoảng cách tuổi tác khá lớn nên có một thời gian ba con tôi đã không có sự hòa hợp, thiếu sự gắn bó bởi vì không có được một điểm chung trong quan điểm sống và cả cách thể hiện của cá nhân trong nhiều vấn đề.

Có thời gian, khi có mặt tôi, các con tôi đã trao đổi với nhau bằng những ký hiệu hoặc ngôn ngữ riêng. Tôi hỏi thì hai con nói “Đâu có gì đâu”. Để thay đổi mối quan hệ ấy, bản thân tôi đã phải cố gắng thay đổi đó là lắng nghe để thấu hiểu các đứa con Gen Z của mình.

Gen Z cần được lắng nghe và thấu hiểu - Ảnh minh hoạ

Tôi thường xuyên cập nhật các thông tin về lớp trẻ hiện nay trên báo chí, trên mạng xã hội, nhất là những vấn đề “hot”, “trend”... đang được lớp trẻ bàn tán. Nắm được các thông tin, trong các bữa cơm gia đình tôi nêu ra để lắng nghe ý kiến các con. Lúc đầu, con tôi rất ngạc nhiên, nói “Ba cũng biết chuyện này nữa hả?”. Tôi mỉm cười và cùng con trao đổi vui vẻ.

Tôi cũng từng bực bội khi con tôi cũng có thần tượng. Tôi đã từng “đả phá” con vì tốn tiền cho thần tượng và cứng họng khi con đã trả lời là “Vậy nếu con dùng khoản tiền đó cho việc xấu thì sao?”. Khi Taylor Swift biễu diễn ở Singgapore, con tôi đã xin nghỉ phép ở công ty để đi xem. Cháu chuẩn bị từng chiếc xâu chuỗi có tên bài hát của ca sĩ để đem theo. Vì cố gắng hòa nhập với con nên dù thấy rằng chuyến đi của con tốn khá nhiều tiền nhưng tôi cũng không la mắng. Trong thời gian đi và cả khi về nước, con tôi thường xuyên đưa hình ảnh và kể cho gia đình nghe về buổi biểu diễn đẳng cấp quốc tế ấy.

Tôi chợt nhận ra đúng là “Đi một ngày đàng, học một sàn khôn”. Con tôi đã không kể nhiều về giọng hát hay tiết mục của ca sĩ mà kể nhiều về cách tổ chức chuyên nghiệp, sân khấu hoành tráng… điều đó rất có ích cho công việc của cháu. Những xâu chuỗi có tên bài hát của Taylor Swift tưởng chừng tốn tiền vô ích khi đeo trên cổ tay cháu. Không ngờ, đó là món quà cháu trao đổi với bạn bè các nước đến buổi ca nhạc ấy, con tôi đã có thêm bạn bè từ nhiều dân tộc, nhiều quốc gia bằng cách trao đổi nhau các xâu chuỗi đó.

Gen Z thường đắm chìm trong việc chụp ảnh. Tôi cũng đã từng la con vì đi đâu cũng mải mê chụp hình, mất quá nhiều thời gian. Nhưng sau này, mỗi khi cả nhà đi du lịch, tôi đều để các cháu thoải mái chụp hình, quay phim. Bởi tôi nhận ra những tấm ảnh, clip của các cháu sau sau khi chọn lọc có nhiều tấm ảnh, đoạn phim thật đẹp về Hà Nội, Hạ long, Huế, Hội An, Đà Nẵng, TPHCM... Khi các cháu đăng ảnh, phim lên mạng xã hội chẳng khác gì đang quảng bá cho du lịch Việt Nam.

Tôi cũng từng bức xúc khi các cháu thường mua sắm hàng hiệu quá mắc tiền nhưng nếu lắng nghe chia sẻ của con, tôi cũng thấy hợp lý. Các con tôi nói thay gì mua 5 bộ quần áo bình thường thì mình mua 1 bộ hàng hiệu vừa đẹp, vừa bền, vừa tôn lên giá trị của người mặc. Các cháu cho rằng chỉ phí tiền khi mua theo trào lưu, mặc vài lần rồi bỏ xó dù đó có là hàng bình thường chứ đừng nói đến hàng hiệu.

Tôi cũng từng bày tỏ khó chịu khi nhận được tin nhắn của các con với những từ viết tắt, ngôn ngữ cũa Gen Z. Nhưng khi tôi “mở lòng” lại dễ dàng chấp nhận rằng thời đại thông tin liên lạc, tin nhắn phải ngắn gọn, miễn người nhận đọc hiểu là được.…

Đứng ở vị trí một người cha già có con ở tuổi Gen Z, tôi khẳng định Gen Z dễ thương lắm, đáng yêu lắm. Hãy lắng nghe, thấu hiểu Gen Z và để có thể kịp thời ngăn chặn những sai lệch quá đà trong cuộc sống của các cháu.

Lê Phương Trí