Đề xuất thu nhập, tài sản tăng 1 tỉ đồng/năm mới phải kê khai bổ sung

Tổng thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong - Ảnh: QH

Trình bày tờ trình dự thảo luật, Tổng thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho hay, về tài sản, thu nhập phải kê khai, dự thảo quy định tăng tài sản kê khai từ 50 triệu đồng lên 150 triệu đồng cho phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và thời giá hiện nay có nhiều thay đổi so với năm 2018.

Về giá trị tài sản, dự thảo quy định tăng giá trị tài sản, mức thu nhập khi có biến động tăng trong năm từ 300 triệu đồng lên 1 tỉ đồng cho phù hợp với điều kiện thực tế.

Thẩm tra về nội dung này, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp (UBPLTP) bày tỏ tán thành khi nâng mức kê khai giá trị tài sản, thu nhập và biến động tài sản, thu nhập trong năm.

Đây là quy định phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội, giảm bớt thủ tục hành chính không cần thiết đối với việc kiểm soát kê khai tài sản, thu nhập giá trị nhỏ, qua đó sẽ nâng cao hiệu quả phòng ngừa tham nhũng.

Bên cạnh đó, có ý kiến cho rằng để bảo đảm tính ổn định của Luật cũng như phù hợp với yêu cầu đổi mới tư duy lập pháp và quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật thì không nên quy định cứng các mức định lượng bằng tiền trong Luật.

Thay vào đó, nên giao Chính phủ quy định cụ thể các mức định lượng bằng tiền tại văn bản dưới luật để có thể điều chỉnh linh hoạt theo từng giai đoạn, phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội.

Về phạm vi đối tượng có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập trong các doanh nghiệp nhà nước, dự thảo đã mở rộng phạm vi đối tượng có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập trong các doanh nghiệp nhà nước theo Luật Phòng, chống tham nhũng từ “doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ” thành: doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ; và doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết.

Về vấn đề này, qua thảo luận trong UBPLTP có 2 loại ý kiến.

Thứ nhất, đa số ý kiến tán thành với quy định của dự thảo Luật và cho rằng việc mở rộng phạm vi đối tượng có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập tại các doanh nghiệp nhà nước như đề xuất là cần thiết và hợp lý, phù hợp với định hướng, chủ trương của Đảng.

Đối với các doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết, mặc dù bên cạnh phần vốn của Nhà nước còn có sự tham gia của vốn tư nhân, vốn đầu tư nước ngoài, nhưng các doanh nghiệp này vẫn thuộc diện Nhà nước giữ quyền chi phối và Nhà nước có quyền yêu cầu các cá nhân tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp phải có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập theo quy định.

Một số ý kiến đề nghị cân nhắc vì hiện nay, Đảng và Nhà nước xác định kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế; đồng thời khuyến khích mạnh mẽ việc thu hút vốn tư nhân, vốn đầu tư nước ngoài, thuê, sử dụng chuyên gia nước ngoài trong doanh nghiệp...

Việc mở rộng phạm vi đối tượng có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập như dự thảo Luật có thể dẫn đến những quan ngại đối với nhà đầu tư, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư kinh doanh. Đồng thời Ủy ban lo ngại khó bảo đảm tính khả thi trong việc kiểm soát kê khai tài sản, thu nhập của người nước ngoài, đặc biệt là tài sản thuộc quyền sở hữu của họ ở nước ngoài. Đây cũng là những vấn đề nhạy cảm liên quan tới quyền riêng tư, bí mật cá nhân của họ.

Do đó, trong lần sửa đổi, bổ sung này, cần cân nhắc kỹ lưỡng việc mở rộng phạm vi đối tượng trong doanh nghiệp nhà nước có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập để bảo đảm tính khả thi và phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn hiện nay.

Như Diệp