Camera AI giúp giao thông ở Hà Nội bớt lộn xộn hơn

Cận cảnh camera AI trên đường phố Hà Nội

Giao thông bớt bát nháo

Sáng 14/12, theo ghi nhận của chúng tôi, giao thông trên nhiều tuyến đường lớn ở TP Hà Nội trở nên nền nếp rõ rệt. Trên đường Nguyễn Chí Thanh, các phương tiện đều sớm giảm tốc khi đến ngã ba, ngã tư. Khi đèn đỏ, xe máy, ô tô dừng trước vạch sơn chứ không cố lấn làn hay vượt ẩu dù không có cảnh sát giao thông đứng chốt. Cảnh nền nếp tương tự cũng diễn ra trên đường Phạm Hùng.

Sự thay đổi này chủ yếu đến từ việc Công an TP Hà Nội chính thức đưa hệ thống camera AI vào hoạt động từ ngày 13/12. Hệ thống này gồm 1.837 camera các loại, kết nối trực tiếp với 188 tủ điều khiển đèn tín hiệu giao thông công nghệ AI và truyền dữ liệu về trung tâm điều khiển giao thông. Trong đó, có 957 camera được lắp đặt tại 195 nút đèn trên tổng số 564 nút đèn tín hiệu giao thông do Sở Xây dựng TP Hà Nội đầu tư hồi đầu tháng 10/2025, chuyên thu thập cơ sở dữ liệu về lưu lượng giao thông theo thời gian thực.

Hệ thống này còn có 132 camera giám sát PTZ (pan - tilt - zoom) có khả năng xoay ngang, xoay dọc và thu phóng (zoom) để mở rộng góc quan sát. Hệ thống còn có 748 camera AI chuyên giám sát vi phạm, có độ phân giải cao, tốc độ 50 khung hình/giây, tự động phân tích dữ liệu hình ảnh. Dữ liệu của camera AI được lưu trữ vào hệ thống 20 máy chủ và hệ thống lưu trữ tập trung với thời gian tối đa 75 ngày. Các camera thông minh này giúp phát hiện tối đa 28 loại hành vi vi phạm trật tự, an toàn giao thông.

Theo Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT), Công an TP Hà Nội, việc lắp đặt hệ thống camera không chỉ để phạt nguội mà còn giúp giảm ùn tắc, hiện đại hóa hạ tầng, nâng cao năng lực quản lý nhà nước và xây dựng nếp sống văn minh đô thị. Camera AI tự động phát hiện các hành vi vi phạm phổ biến, đồng thời cảnh báo các điểm ùn tắc và phát hiện các phương tiện thuộc diện cần theo dõi. Đặc biệt, camera AI cho phép điều chỉnh chu kỳ đèn tín hiệu theo thời gian thực, rút ngắn hoặc kéo dài pha đèn tùy theo lưu lượng xe.

Sau khi có hệ thống camera AI giám sát, người tham gia giao thông trên đường Nguyễn Chí Thanh tuân thủ nghiêm hơn tín hiệu đèn giao thông

Vẫn lấn cấn trong việc phạt nguội xe máy

Theo một số chuyên gia giao thông và quy hoạch đô thị, việc ứng dụng camera AI vào quản lý giao thông là xu hướng tất yếu đối với các đô thị lớn. Nhiều thành phố lớn trên thế giới đã dùng hệ thống giám sát giao thông thông minh để làm giảm tai nạn, hạn chế ùn tắc và nâng cao chất lượng sống của người dân.

Trung tướng Nguyễn Thanh Tùng - Giám đốc Công an TP Hà Nội - khẳng định, việc vận hành hệ thống camera AI là một trong những bước đi để góp phần xây dựng thành phố thông minh trong thời gian tới. Trung tâm điều khiển và hệ thống camera AI sẽ làm thay đổi cơ bản ý thức của người tham gia giao thông, từ đó góp phần đảm bảo trật tự, văn minh đô thị, đồng thời mang lại hiệu quả tích cực trong việc giải quyết ùn tắc giao thông.

Để hệ thống camera AI phát huy tối đa hiệu quả, Công an TP Hà Nội cũng đã triển khai các công tác hỗ trợ đồng bộ, như duy tu, bảo dưỡng hệ thống đèn tín hiệu giao thông hiện có để chúng hoạt động ổn định, đồng bộ và tương thích với dữ liệu điều khiển từ camera AI.

Tiến sĩ Phan Lê Bình - chuyên gia giao thông, Trưởng đại diện Văn phòng Tư vấn OCG - cho rằng, một trong những giá trị lớn nhất mà camera AI mang lại chính là dữ liệu. Dữ liệu giao thông được thu thập liên tục, đầy đủ sẽ trở thành nền tảng quan trọng cho công tác nghiên cứu, dự báo và quy hoạch giao thông trong dài hạn. Thông qua việc phân tích dữ liệu, cơ quan chức năng có thể nhận diện các điểm ùn tắc thường xuyên, các khung giờ cao điểm, những hành vi vi phạm phổ biến để từ đó đưa ra giải pháp phù hợp.

Nhưng cũng theo ông, trên thực tế, camera AI không thể thay thế hoàn toàn vai trò của lực lượng CSGT: “Camera AI chủ yếu thực hiện chức năng ghi nhận, phân tích hình ảnh và phát hiện các hành vi vi phạm đã được lập trình sẵn. Trong khi đó, giao thông đô thị luôn phức tạp, thường xuyên phát sinh những tình huống bất ngờ như tai nạn, sự cố, thời tiết xấu hay các hành vi vi phạm mang tính đối phó, tinh vi mà hệ thống tự động khó xử lý kịp thời.

Trong những trường hợp này, sự có mặt trực tiếp của lực lượng CSGT là yếu tố then chốt để xử lý vi phạm cũng như điều tiết giao thông, giải quyết tình huống linh hoạt và bảo đảm an toàn cho người dân”.

Ông Phan Lê Bình cho rằng, một trong những khó khăn liên quan đến camera AI là việc phạt nguội đối với xe máy trong đó trở ngại lớn nhất là khó xác định chính xác chủ phương tiện. Nhiều xe máy chưa được làm thủ tục sang tên, đổi chủ khiến thông báo vi phạm không đến đúng người điều khiển xe gây ra lỗi, làm giảm hiệu quả xử phạt.

Bên cạnh đó, xe máy có kích thước nhỏ, di chuyển linh hoạt, dễ bị che khuất hoặc dễ bị người điều khiển che, làm mờ biển số. Ngoài ra, ý thức chấp hành của một bộ phận người điều khiển xe máy chưa cao, còn tâm lý né tránh phạt nguội, không hợp tác khi nhận thông báo vi phạm. Công tác xử lý, truy xuất dữ liệu và hoàn thiện hồ sơ vi phạm cũng đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa nhiều cơ quan, dẫn đến mất nhiều thời gian.

“Do đó, vẫn cần tiếp tục hoàn thiện pháp lý, hạ tầng công nghệ và nâng cao ý thức người dân để việc phạt nguội xe máy qua camera AI đạt hiệu quả thực chất hơn” - ông lưu ý.

Anh Ngọc