30% cặp đôi ly hôn, Đại biểu Quốc hội cảnh báo hệ lụy nguy hiểm với trẻ

Đại biểu Nguyễn Minh Tâm - Ảnh: QH

Sáng 9/12, thảo luận tại Hội trường Quốc hội, đại biểu Nguyễn Minh Tâm (tỉnh Quảng Trị) quan tâm tới thực trạng ly hôn hiện nay.

Theo đại biểu, tỉ lệ ly hôn, ly thân mỗi năm chiếm 2,6% dân số. Bà dẫn số liệu thống kê của Viện Nghiên cứu gia đình và giới năm 2023: Việt Nam có trên 60.000 vụ ly hôn/năm, chiếm khoảng 30% tổng số cặp đôi kết hôn.

“Đây là những con số đáng báo động và cũng cho thấy sự mong manh của hôn nhân trong thời kỳ hiện đại và dẫn đến hệ lụy trẻ em chính là đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ việc cha mẹ ly hôn” - đại biểu nói, và cho rằng, đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng tội phạm tuổi vị thành niên có xu hướng gia tăng trong những năm vừa qua.

Thực trạng này đòi hỏi các cấp, các ngành cần có các giải pháp thiết thực để khắc phục tình trạng ly hôn, đặc biệt ở giới trẻ hiện nay.

Đây cũng là một yếu tố quan trọng để kéo giảm bền vững tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật, đặc biệt trong lứa tuổi vị thành niên.

Một trong những yếu tố quan trọng để góp phần hàn gắn hôn nhân là công tác hòa giải trong gia đình, cơ sở và tòa án. Tuy nhiên, đại biểu chỉ ra, công tác này chưa thực sự được quan tâm đúng mức.

Đại biểu thẳng thắn nói: “Mặc dù Luật Hòa giải ở cơ sở đã có từ lâu nhưng hiệu quả mang lại còn khiêm tốn”.

Quy định về chế độ, chính sách đối với đội ngũ hòa giải, hòa giải viên cơ sở còn nhiều điều bất cập, khó thu hút được đội ngũ những người có kinh nghiệm. Hoặc nếu có thì hoạt động hòa giải cũng mang tính hình thức, chưa chú trọng đến chiều sâu.

Đối với hòa giải ở tòa án, qua các số liệu liên quan, đại biểu nhận định còn khiêm tốn. “Đặc biệt qua theo dõi nhiều năm chưa thấy có báo cáo nào thể hiện được số vụ việc hôn nhân gia đình được hòa giải, đoàn tụ thành trong khi đây là mục tiêu cần phải phấn đấu để giảm thiểu tình trạng ly hôn” - bà nêu.

Trước thực trạng này, đại biểu đề nghị cấp có thẩm quyền nghiên cứu đưa ra một chỉ tiêu cụ thể về việc hòa giải đoàn tụ thành công. Đối với công tác hòa giải ở cơ sở, cần nghiên cứu sửa đổi Luật Hòa giải ở cơ sở để phát huy được tối đa hiệu quả công tác này.

Nội dung này cũng được đại biểu Nguyễn Thị Thu Thủy (tỉnh Gia Lai) phản ánh tại phiên thảo luận hội trường Quốc hội ngày 2/12.

Theo đại biểu, trong các vụ ly hôn thì 70% thuộc về các gia đình trẻ từ 18 - 30 tuổi và 60% vụ ly hôn sau 1 - 5 năm chung sống, thậm chí có nhiều trường hợp chỉ kết hôn được vài tháng hoặc vài tuần đã ly hôn.

Nguyên nhân chủ yếu là do mâu thuẫn về lối sống, đặc biệt là những khó khăn về kinh tế chiếm trên 13%. Việc ly hôn không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý, sinh lý của con cái mà còn là gánh nặng đối với xã hội nếu như những đứa trẻ bị bỏ rơi không được chăm sóc, nuôi dưỡng hoặc giáo dục chu đáo.

Từ những phân tích nêu trên, bà đồng tình với các chính sách được đề xuất tại Luật Dân số (sửa đổi) như ưu tiên mua nhà ở xã hội, tăng thời gian nghỉ thai sản và chính sách hỗ trợ cho phụ nữ sinh con trước 35 tuổi.

Bà cũng đề nghị nghiên cứu các nhóm chính sách căn cơ hơn, vì thực tế điều quan trọng đối với các gia đình trẻ là chính sách hỗ trợ về việc làm, về tư vấn tâm lý cho lao động tại các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp có số đông lao động trẻ, tạo sân chơi cho các lao động trẻ chưa lập gia đình có cơ hội.

Đại biểu cũng đề nghị bổ sung thêm chính sách hỗ trợ tư vấn tâm lý định kỳ và sức khỏe thể chất cho trẻ em trong các gia đình hậu ly hôn, trẻ yếu thế, trẻ mồ côi do COVID-19, thiên tai, bão lũ cho đến khi các em trưởng thành.

Như Diệp