Những tỉ phú ốc bươu đen trên vùng đất bỏ hoang

Giữa trưa nắng, anh Trần Quý Bảo (45 tuổi, trú xã Bình Minh, tỉnh Nghệ An) tỉ mỉ quan sát những con ốc bươu đen để kịp thời thay nước, đảm bảo môi trường sống cho hàng chục ngàn con ốc trong ao. “Nước chỉ nên sâu 50 - 100cm, mỗi tuần phải thay khoảng 30% nước thì ốc mới phát triển tốt” - anh Bảo nói.

Với hơn 80 ao nuôi ốc bươu đen, mỗi năm anh Bảo thu hàng tỉ đồng từ bán ốc thương phẩm và con giống

Hiện trang trại của anh Bảo có hơn 80 ao nuôi ốc bươu đen trên diện tích hơn 3ha. Mỗi năm, anh cung ứng ra thị trường hơn 4 triệu con giống và hơn 70 tấn ốc thương phẩm, thu lợi nhuận hơn 3 tỉ đồng. Sản phẩm ốc bươu đen thương phẩm của anh cũng đã được chứng nhận OCOP 3 sao từ năm 2020.

Nhìn thành công hôm nay, ít ai biết anh từng rơi vào cảnh trắng tay, vỡ nợ hơn 1,2 tỉ đồng sau cú lừa của đối tác. Năm 2018, nhờ người thân giới thiệu, anh vay 12 triệu đồng lãi ngày để học hỏi mô hình nuôi ốc bươu đen. Với 20 ngàn con giống nuôi thử trên 500m² đất, chỉ sau 4 tháng, anh thu về 4 tấn ốc thương phẩm, bán được 280 triệu đồng.

Thấy tiềm năng, anh mạnh dạn vay thêm vốn, thuê 3ha vùng đất trũng bị bỏ hoang rồi đào ao mở rộng quy mô. Theo anh, để nuôi ốc bươu đen thành công, phải đặc biệt chú trọng đến khâu chuẩn bị ao và chăm sóc đúng kỹ thuật.

Xung quanh ao nuôi ốc được trồng các loại cây tạo bóng mát

Sau 3 tháng xuống giống, ốc được thu hoạch để cung cấp cho thị trường

Ao nuôi nên được thiết kế dạng lòng chảo: phần giữa sâu để ốc trú đông, 2 bên mép bờ thoai thoải, nông hơn, tạo điều kiện cho ốc bò lên bờ đẻ trứng. Bờ ao cần giữ nguyên cỏ dại mọc rậm rạp để tạo bóng mát và môi trường tự nhiên.

Thức ăn cho ốc là các loại lá, trái cây tự nhiên như lá mì, lá đu đủ, lá cây hoa xuyến chi, trái đu đủ, mít xanh… được băm nhỏ hoặc bèo cám (bèo tấm). Sau 3 tháng xuống giống, ốc có thể cho thu hoạch để bán thương phẩm hoặc tuyển chọn làm con giống.

Không chỉ phát triển kinh tế gia đình, anh Bảo còn tạo việc làm thường xuyên cho 10 lao động địa phương. Anh cũng tận tình chia sẻ kỹ thuật, cung cấp giống cho nhiều hộ trong và ngoài xã. Từ thành công của anh, hàng chục hộ dân khác ở xã Bình Minh học hỏi kinh nghiệm, đầu tư vốn để chuyển đổi sang nuôi ốc.

Hàng chục ha đất trũng bỏ hoang vì kém hiệu quả cứ thế giúp nhiều hộ dân thu về tiền tỉ mỗi năm nhờ nuôi ốc bươu đen. Với 3 hồ nuôi ốc trên diện tích 1.500m², chị Nguyễn Thị Hòa (45 tuổi, trú xã Bình Minh) cho biết, mỗi năm thu về hơn 12 tấn ốc. Với giá bán 65.000 - 90.000 đồng/kg tùy thời điểm, sau khi trừ chi phí, mỗi năm vợ chồng chị lãi khoảng 600 triệu đồng.

Ốc giống có giá 200 đồng/con

Nghề nuôi ốc bươu giúp chị Hòa thu về hơn 600 triệu đồng lợi nhuận mỗi năm

Theo chị Hòa, nuôi ốc bươu đen không khó, tuy nhiên người nuôi cần nắm vững kiến thức và để ý để phòng bệnh đường ruột và sưng vòi cho ốc. “Nếu ốc bệnh phải xử lý ngay, không để ảnh hưởng đến các con khác” - chị Hòa nói và cho hay, nuôi ốc bươu đen khó nhất là ổn định hệ sinh thái để chúng sinh trưởng, trong đó lo nhất là khi mưa lớn, lượng PH vượt ngưỡng sẽ làm ốc chết.

Không phát triển ồ ạt

Bèo cám có hàm lượng đạm cao, là nguồn thức ăn tự nhiên, giàu dinh dưỡng và rất phù hợp với ốc bươu. Khi nhu cầu ốc tăng mạnh, lượng bèo phục vụ cho các trang trại cũng tăng theo. Nắm bắt cơ hội này, nhiều hộ dân đã tận dụng ao, mương hay ruộng trũng để nuôi bèo cám, cung ứng cho các hộ nuôi ốc.

Trung bình mỗi tuần, bèo được thu hoạch 2 lần, bán với giá khoảng 50.000 đồng/bao tải. Chi phí đầu tư gần như không đáng kể, hầu như không phải chăm sóc, nhưng hiệu quả kinh tế lại cao gấp nhiều lần so với trồng lúa. Nhờ đó, nghề nuôi bèo cám đang trở thành hướng đi mới, bổ trợ hiệu quả cho nghề nuôi ốc bươu, góp phần nâng cao thu nhập và đa dạng sinh kế cho người dân địa phương.

Nghề nuôi bèo cám làm thức ăn cho ốc bươu cũng phát triển mạnh

Bèo cám là nguồn thức ăn tự nhiên, giàu dinh dưỡng cho ốc bươu

Ông Trần Văn Giang - Chủ tịch UBND xã Bình Minh - cho biết, toàn xã hiện có 30 hộ nuôi ốc bươu đen trên diện tích hơn 22ha. Trước đây khu vực này là vùng đất trũng, khó canh tác nên bị bỏ hoang. Mô hình nuôi ốc bươu đen thành công, nhiều hộ đã có thu nhập từ vài trăm triệu đến vài tỉ đồng mỗi năm.

Nghề nuôi ốc bươu đem lại hiệu quả kinh tế, song địa phương khuyến cáo người dân không “chạy theo”, phát triển ồ ạt khi chưa nắm được kỹ thuật, kiểm soát nguồn nước, chất đất… Thời gian tới, xã Bình Minh dự kiến mở rộng diện tích nuôi ốc lên 50ha, thành lập hợp tác xã nuôi ốc với mục tiêu hướng tới xây dựng nghề nuôi ốc bươu đen thành kinh tế mũi nhọn của địa phương. Xã cũng nghiên cứu đầu tư chế biến sâu và xây dựng thương hiệu “Ốc bươu đen Bình Minh” theo hướng bền vững.

Phan Ngọc