Nhà sáng chế chưa học hết cấp 2 ra mắt bẫy muỗi để chống dịch sốt xuất huyết

Ngày 3/12, tại Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TPHCM, ông Nguyễn Văn Khỏe (60 tuổi) không giấu được niềm vui khi đứa con tinh thần là bẫy muỗi Mosla chính thức ra mắt cộng đồng với quyết tâm diệt lăng quăng, loại bỏ sốt xuất huyết từ “trong trứng nước”.

Đây cũng là sự kiện khởi đầu trong chuỗi hoạt động đồng hành cùng cộng đồng về tuyên truyền, phòng chống dịch sốt xuất huyết bằng biện pháp đơn giản, hiệu quả và an toàn, giúp chung tay giảm số ca sốt xuất huyết, bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Ông Nguyễn Văn Khỏe chia sẻ về tính hiệu quả của bẫy diệt muỗi do mình sáng chế - Ảnh: TQ

Ông Nguyễn Văn Khỏe (nhà sáng chế chưa học hết cấp 2, quê Đồng Nai) cho biết, ý tưởng chế tạo bẫy muỗi xuất phát từ chính nỗi ám ảnh của bản thân và gia đình trước dịch sốt xuất huyết tại địa phương. Chứng kiến nhiều người, đặc biệt là trẻ em, phải nhập viện vì muỗi vằn, ông trăn trở tìm cách diệt trừ tận gốc loài côn trùng nguy hiểm này.

"Kiến thức của tôi có hạn, nhưng tôi tin quan sát thực tế có thể dẫn đến giải pháp" - ông bộc bạch.

Trong nhiều năm, ông Khỏe miệt mài nghiên cứu hành vi của muỗi vằn, loài muỗi chuyên đẻ trứng trong các vật chứa nhỏ, nơi có bóng mát và hơi tối. Ông nhận ra, hầu hết các phương pháp diệt muỗi hiện tại đều tập trung vào muỗi trưởng thành, bỏ qua giai đoạn trứng nước then chốt.

Bác sĩ Trương Hữu Khanh (ngoài cùng bên phải) cho rằng, biện pháp nào để diệt muỗi, bắt lăng quăng đều góp phần phòng chống sốt xuất huyết - Ảnh: TQ

Sau hàng trăm lần thử nghiệm thất bại, bẫy muỗi Mosla đã ra đời. Sản phẩm có thiết kế đơn giản, mô phỏng môi trường đẻ trứng lý tưởng của muỗi. Cơ chế hoạt động của bẫy hoàn toàn dựa vào đặc tính sinh học của muỗi vằn cái.

Chúng bị thu hút bởi môi trường bên trong bẫy và đẻ trứng. Khi trứng nở thành lăng quăng (bọ gậy), thiết kế thông minh của bẫy sẽ giữ chân chúng lại, ngăn không cho chúng phát triển thành muỗi trưởng thành và bay ra ngoài.

"Ưu điểm lớn nhất của Mosla là không dùng điện, không hóa chất độc hại, an toàn tuyệt đối cho người già và trẻ nhỏ" - nhà sáng chế nông dân nhấn mạnh.

Bẫy muỗi "xanh" trong phòng chống sốt xuất huyết - Ảnh: Nhân vật cung cấp

Sáng chế này của ông Khỏe đã được Cục Sở hữu trí tuệ công nhận và cấp bằng sáng chế vào năm 2023. Gần đây, ông Khỏe cũng vinh dự đạt giải ba cuộc thi Khởi nghiệp Đổi mới Sáng tạo tỉnh Đồng Nai năm 2024, khẳng định giá trị thực tiễn của sản phẩm.

Bác sĩ Trương Hữu Khanh - Phó Chủ tịch Liên chi hội Truyền nhiễm TPHCM, Trưởng phòng Công tác xã hội Bệnh viện Nhi đồng 1 - cho biết: “Tất cả biện pháp diệt muỗi, bắt lăng quăng đều góp phần phòng chống sốt xuất huyết. Muỗi và lăng quăng là nguyên nhân chính gây ra dịch sốt xuất huyết, khi nghĩ đến sáng kiến cần phải chú ý đến yếu tố môi trường, sức khỏe con người.

Nếu bẫy muỗi này đảm bảo nguyên tắc thu hút muỗi đẻ trứng, nở ra lăng quăng và sinh trưởng mà không thoát ra được, thì sẽ giảm được nhiều nguồn muỗi phát tán trong môi trường”.

Bẫy muỗi "xanh" được giới thiệu với cộng đồng - Ảnh: TQ

Theo Bác sĩ Khanh, dụng cụ này sẽ thu hút muỗi đẻ hơn so với những vị trí đọng nước xung quanh. Nếu đạt yêu cầu này thì bẫy muỗi hứa hẹn là giải pháp hiệu quả trong phòng chống dịch sốt xuất huyết vào thời gian tới.

“Trước đó cũng có giải pháp là dùng đèn bắt muỗi nhưng dụng cụ này cũng bắt luôn những con côn trùng có lợi. Tôi thấy dụng cụ bẫy muỗi Mosla này khá đơn giản, chỉ cần thay nước là có thể sử dụng hiệu quả trong việc diệt lăng quăng” - bác sĩ Khanh nói.

Chia sẻ tại buổi ra mắt bẫy diệt muỗi, bác sĩ Đinh Thị Hải Yến - Trung tâm kiểm soát bệnh tật TPHCM (HCDC) - cho biết, năm nay dịch sốt xuất huyết trên địa bàn TPHCM đang gia tăng, đỉnh điểm là thời điểm mùa mưa. Ngay từ đầu năm 2025, HCDC đã lên kế hoạch, kịch bản ứng phó với dịch sốt xuất huyết nên cơ bản đã kiểm soát được tình hình.

“Trong những tuần gần đây, dịch sốt xuất hiện có xu hướng giảm nhưng vẫn còn chậm. Năm nay TPHCM đã kiểm soát được dịch, không để bùng phát quá cao” - bác sĩ Hải Yến thông tin.

Tứ Quý