Gà lôi trắng trong rừng tự nhiên ở Nghệ An hiện nay

Gà lôi trắng (Lophura nycthemera) là loài chim lớn thuộc họ trĩ. Trước đây, gà lôi trắng thuộc nhóm IB, là động vật rừng bị nghiêm cấm khai thác và sử dụng vì mục đích thương mại theo quy định tại nghị định 84/2021. Mới đây, gà lôi trắng đã được chuyển sang nhóm IIB, nghĩa là không cấm hoàn toàn, chỉ bị hạn chế khai thác thương mại.

Ông Võ Minh Sơn - Giám đốc Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Huống (tỉnh Nghệ An) - cho biết, gà lôi trắng phân bố ở nhiều trạng thái rừng khác nhau, song thường tập trung ở khu vực rừng hỗn giao gỗ - tre nứa, ở độ cao từ 300 - 1.200m.

Gà lôi trắng do bẫy ảnh chụp lại trong Vườn quốc gia Pù Mát - Ảnh: Mạnh Hùng

Để bảo vệ gà lôi trắng, những năm qua Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Huống đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp từ việc tuyên truyền cho người dân, tăng cường tuần tra, tháo gỡ bẫy và giám sát quần thể bằng bẫy ảnh.

Trong số 130 bẫy ảnh được lắp đặt, đơn vị này đã chụp được một số hình ảnh của gà lôi trắng tự nhiên trong rừng. “Vì không có chương trình điều tra cụ thể về gà lôi trắng nên chúng tôi chưa thống kê được số lượng cụ thể” - một cán bộ Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Huống nói.

Tại Vườn quốc gia Pù Mát (tỉnh Nghệ An), những năm gần đây gà lôi trắng cũng thường xuyên được ghi nhận thông qua bẫy ảnh. Ngoài những cá thể đơn lẻ, một số bẫy ảnh còn chụp được khoảnh khắc đàn gà lôi trắng có cả gà mái và gà trống đang kiếm ăn trong vùng lõi Vườn quốc gia Pù Mát.

Một đàn gà lôi trắng được chụp lại trong vùng lõi Vườn quốc gia Pù Mát - Ảnh: Mạnh Hùng

Bẫy ảnh được xem là một trong những giải pháp hiệu quả trong công tác điều tra, giám sát các loài nguy cấp, quý hiếm cũng như đánh giá sự biến động của quần thể động vật trong rừng tự nhiên. Ông Nguyễn Mạnh Hùng - Phó phòng Khoa học hợp tác quốc tế, Vườn quốc gia Pù Mát - cho biết, bẫy ảnh đã được thực hiện ở vườn từ hơn 20 năm trước. Thời điểm này, ngoài gà lôi trắng, Vườn quốc gia Pù Mát còn ghi nhận được hình ảnh của nhiều loài động vật quý hiếm như: hổ, sao la…

Năm 2019, Vườn quốc gia Pù Mát đã phối hợp với các tổ chức đặt máy bẫy ảnh trên toàn vườn theo phương pháp ô lưới với tổng số có 515 lượt bẫy ảnh được đặt tại 320 trạm và ghi nhận được 82 loài của 33 họ thuộc các lớp thú, chim và lưỡng cư, bò sát.

Trong số này, có 80 bẫy ảnh 183 lần chụp được hình ảnh gà lôi trắng. Ngoài gà lôi trắng, nhiều loài như gà tiền mặt vàng, gà lôi hồng tía, gà so họng trắng… cũng được ghi nhận khá nhiều. “Có thể gần đây nhiều người mới quan tâm và để ý đến gà lôi trắng, chứ thực chất ở vườn loại này không quá hiếm” - ông Hùng nói.

Gà lôi trắng được chụp lại ở Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Huống - Ảnh: Khánh Trung

Ông Thái Cảnh Toàn - Phó giám đốc Vườn quốc gia Vũ Quang (tỉnh Hà Tĩnh) - cho biết, thông qua bẫy ảnh, đơn vị này cũng ghi nhận được nhiều điểm trong vườn có sự xuất hiện của gà lôi trắng. “Gà lôi trắng được ghi nhận tại nhiều điểm trong vườn, cho thấy loài này đang có sự phát triển tốt trong vườn” - ông Toàn nói.

Phan Ngọc