Ép trẻ học quá sức đâu chỉ có cha mẹ

Tôi là mẹ của 2 đứa con - 1 cậu con trai đã vào đại học và 1 cô con gái đang học lớp Tám. Nếu hỏi tôi điều gì ám ảnh mình nhất trong gần 2 thập niên qua thì đó không phải là chuyện cơm áo, mà chính là áp lực học tập vô hình đang đè nặng lên đôi vai non nớt của trẻ.

Nhiều áp lực học tập vô hình đang đè lên đôi vai non nớt của trẻ.

Nhiều người thấy con cái học hành quá tải, gầy gò, mắt thâm quầng liền chỉ trích cha mẹ là nguyên nhân, là người ép buộc. Nhưng tôi muốn chia sẻ câu chuyện của mình để nói rằng: Không phải lúc nào cha mẹ cũng là thủ phạm. Đôi khi chúng tôi cũng chỉ là nạn nhân bất đắc dĩ của một guồng quay xã hội quá đỗi khắc nghiệt.

Mức phạt mới một lần nữa khiến tôi suy nghĩ, liệu chúng ta đang giải quyết vấn đề từ gốc hay chỉ đang thêm 1 lớp áp lực pháp lý lên những người mẹ, người cha vốn đã "mắc kẹt" trong cuộc đua giáo dục này?

Tôi vẫn luôn tự hào là một người mẹ theo chủ nghĩa "phát triển tự nhiên". Ngay từ khi con gái tôi còn học mẫu giáo, thấy các phụ huynh khác đổ xô cho con học thêm tiếng Anh, tập viết chữ trước lớp Một, tôi đã kiên quyết phản đối. Tôi nghĩ rằng con còn nhỏ, tiếng Việt còn chưa sõi thì hà cớ gì phải o ép ngoại ngữ sớm cho rối loạn ngôn ngữ. Tôi muốn con được hồn nhiên, được vui chơi đúng lứa tuổi.

Vào lớp Một, tôi cũng mặc kệ con, không bắt học trước, tin rằng cô giáo sẽ dạy đúng theo chương trình và con sẽ nhận được sự giáo dục đúng với độ tuổi của mình. Kết quả là, hầu như cả lớp con tôi đạt học sinh giỏi, chỉ vài bạn là học sinh khá trong đó có con tôi. Lúc ấy, con vô tư nên chẳng thấy phiền lòng, và tôi cũng không bận tâm. Mục tiêu của tôi đơn giản là mỗi ngày con đi học phải là một ngày vui.

Thế nhưng, niềm vui ấy không kéo dài được lâu. Khi con bé lên lớp Ba, dù gia đình không hề có yêu cầu hay đòi hỏi gì về điểm số, con được 7, 8 điểm là đã thấy ổn rồi. Vậy mà chính con lại bắt đầu không vui nữa.

Con buồn rầu chia sẻ: "Đa số các bạn đều là học sinh giỏi, con học sinh khá buồn lắm mẹ ạ". Áp lực vô hình này không phải do tôi tạo ra, mà đến từ sự so sánh tự thân, từ ánh mắt của bạn bè và lời nhận xét của cô giáo. Rồi con nghe các anh chị, các bạn lớn hơn nói rằng, để chuyển cấp và vào được trường công lập tốt thì điểm 3 môn văn, toán, tiếng Anh phải từ 9 trở lên. Thế là con xin đi học thêm, nói rằng chỉ học trên lớp thôi thì không thể nào đạt được điểm cao như vậy.

Nhìn con trăn trở, tôi đành phải chiều theo, dù trong lòng không muốn chút nào. Đúng như dự liệu, cứ môn nào có đi học thêm là con gái tôi được điểm 9, điểm 10. Lúc ấy, một người bạn đã cười và nói với tôi rằng: "Dù muốn hay không, cậu cũng không thể lội ngược dòng. Cậu thì không sao, nhưng chính con cái cậu mới là người phải chịu áp lực".

Bạn tôi nói đúng. Chẳng ai ép buộc học thêm cả. Thế nhưng, nếu không học thêm thì chỉ được điểm 7, 8. Và hãy nhìn vào điểm chuẩn lớp Mười, và đại học đi. Điểm 7, 8 bây giờ bị khó có cửa vào trường tốt. Danh hiệu khá chỉ còn mang tính chất động viên mà thôi.

Nhìn con gái mỗi ngày ra khỏi nhà từ sáng sớm, tối muộn trở về nhà lại cắm cúi học bài tới khuya, gầy rộc đi, 2 mắt thâm quầng mà tôi chỉ muốn cho con nghỉ học thêm ngay lập tức. Nhưng con nói rằng, nếu không cho học thêm là cản trở con đua kịp bạn bè. Lời nói ấy cho thấy áp lực không chỉ là thi cử, mà còn là áp lực đồng trang lứa và khao khát được khẳng định bản thân của chính đứa trẻ.

Vậy nên, câu hỏi tôi muốn đặt ra ở đây là: Cha mẹ có phải là nguyên nhân ép con học quá tải không? Phạt cha mẹ khi con học hành quá tải có giải quyết được vấn đề không?

Thanh Hải