Đại biểu Quốc hội đề nghị “mạnh tay” đơn giản hóa giấy phép xây dựng

Đại biểu Hà Sỹ Đồng - ảnh: QH

Sáng 14/11, Quốc hội thảo luận tại Hội trường về Luật Xây dựng (sửa đổi). Góp ý vào dự thảo luật, đại biểu Quốc hội Hà Sỹ Đồng (tỉnh Quảng Trị) chỉ ra, thực tế triển khai Luật Xây dựng cho thấy nhiều điểm nghẽn mang tính hệ thống, các thủ tục chồng chéo, phân tán thẩm quyền giữa nhiều cơ quan khiến thời gian xử lý kéo dài, chi phí tăng, giảm hiệu quả đầu tư.

Báo cáo thẩm tra cũng nhấn mạnh tình trạng phân tán thẩm quyền gây khó khăn trong triển khai dự án. Mục tiêu sửa đổi luật lần này là đơn giản hóa quy trình, giảm chi phí tuân thủ, nâng cao trách nhiệm giải trình và tăng tính minh bạch.

Về cải cách thủ tục hành chính trong cấp phép và quản lý trật tự xây dựng, đại biểu cho rằng, giấy phép xây dựng là thủ tục “gần dân nhất”, cần mạnh tay đơn giản hóa bằng một số quy định. Cụ thể như với nhà ở riêng lẻ, cần quy định rõ trường hợp không phải lập dự án. Đồng thời, cắt bỏ yêu cầu bổ sung hồ sơ lặp lại và bổ sung chế tài mạnh đối với hành vi buông lỏng giám sát trật tự xây dựng của chính quyền cơ sở.

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (TPHCM) cho hay, dự thảo đã có quy định về cơ sở dữ liệu quốc gia về hoạt động xây dựng và chuyển đổi số, mô hình thông tin công trình. Đại biểu đề nghị phải có “đầu ra” bắt buộc, mốc thời gian rõ ràng.

“Cân nhắc bổ sung mốc thời gian vận hành tối thiểu theo lộ trình 24-36 tháng kể từ khi Luật có hiệu lực. Quy định bắt buộc cung cấp dữ liệu đầu vào đối với các khâu thẩm định, cấp phép, nghiệm thu, liên thông tự động với cơ sở dữ liệu đất đai, quy hoạch, PCCC, môi trường...” - đại biểu nói.

Ông Nguyễn Tâm Hùng cũng cân nhắc bổ sung nguyên tắc khi thẩm định, thẩm tra, đó là “một lần thẩm định - dùng nhiều lần”, không yêu cầu thêm các thẩm định lặp lại. Đặc biệt cần đặt trần thời hạn giải quyết hồ sơ và áp dụng “im lặng là đồng ý” với hạng mục kỹ thuật đã có quy chuẩn rõ. Cách tiếp cận này sẽ rút ngắn thời gian, giảm chi phí và vẫn bảo đảm an toàn công trình.

Dự thảo hiện đã có quy định giao trách nhiệm cho UBND cấp xã trong quản lý hoạt động đầu tư xây dựng, song đại biểu cho rằng cần phân quyền mạnh mẽ hơn.

Theo đó, ủy quyền cho UBND cấp xã quyền kiểm tra hiện trường, lập biên bản vi phạm, tạm dừng thi công đối với công trình nhà ở riêng lẻ, công trình nhỏ lẻ. Giao cấp này tiếp nhận - trả kết quả một số thủ tục đơn giản theo cơ chế một cửa điện tử, liên thông với cấp tỉnh. Đồng thời cũng quy định chế tài trách nhiệm người đứng đầu nếu để xảy ra vi phạm trật tự xây dựng kéo dài...

Dự thảo đã liệt kê các loại bảo hiểm và trách nhiệm mua bảo hiểm bắt buộc. Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng cho rằng, nên cân nhắc mở rộng bắt buộc bảo hiểm trách nhiệm dân sự đối với bên thứ ba cho nhóm công trình có khách lưu trú, khai thác đông người, công trình ngầm, công trình có ảnh hưởng lớn tới cộng đồng. Điều này bảo vệ người dân - doanh nghiệp, giảm gánh nặng ngân sách khi có sự cố.

Như Diệp