Tối 19/6, TAND cấp cao tại Hà Nội công bố bản án liên quan đến vụ án cháy chung cư mini Khương Hạ khiến 56 người tử vong, hồi tháng 9/2023.
Sau nửa ngày xét xử, nghị án, HĐXX đánh giá các bị cáo nhân thân tốt, có ý thức khắc phục, tìm cách hỗ trợ bị hại, kêu gọi từ thiện giảm bớt thiệt hại vật chất, tinh thần, đây là yếu tố để HĐXX xét chấp nhận kháng cáo của các bị cáo.
Trong phần xét hỏi, vợ và luật sư của bị cáo Nghiêm Quang Minh (chủ chung cư mini Khương Hạ), cho biết trong 3 tháng sau phiên sơ thẩm đã nộp 16,5 tỉ tiền mặt và 5 tỉ trong 3 sổ tiết kiệm để khắc phục hậu quả. Tổng số tiền bị cáo Minh được gia đình nộp thay đến nay hơn 21 tỉ đồng, thiếu khoảng 1 tỉ đồng so với mức mà tòa sơ thẩm tuyên là 23,7 tỉ đồng. Qua đó, tòa án giảm án cho cả 8 bị cáo, trong đó giảm cho ông Minh từ 12 năm tù (án sơ thẩm) xuống còn 9 năm 6 tháng tù về tội Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy, theo Điều 313 Bộ luật Hình sự.
7 cựu cán bộ bị xét xử về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, cũng được giảm nhẹ, cụ thể:
Ông Chu Xuân Sơn, nguyên Phó chủ tịch UBND phường giai đoạn 2015-2020, được giảm còn 4 năm (án sơ thẩm 6 năm).
Nguyễn Đình Quân, nguyên tổ trưởng Thanh tra Xây dựng phường giai đoạn 2014-2016 được giảm xuống còn 5 năm tù (án sơ thẩm 7 năm).
Ông Phạm Tần Anh (nguyên Phó chủ tịch UBND phường từ năm 2018) và Nguyễn Tuấn Anh (nguyên Phó công an phường Khương Đình) đều được giảm xuống 2 năm 6 tháng (án sơ thẩm 4 năm tù).
3 bị cáo được chuyển từ án tù sang án treo gồm: Trần Trọng Khang, cựu Đội trưởng Thanh tra Xây dựng quận Thanh Xuân, giai đoạn 2013-2016 (án sơ thẩm 3 năm tù); Nguyễn Thị Kim Trang, nguyên cán bộ địa chính - xây dựng phường, giai đoạn 2010-2018 và Phạm Thanh Tùng, cựu nhân viên hợp đồng phụ trách lĩnh vực môi trường đô thị (án sơ thẩm mỗi người 30 tháng tù).
Tại tòa, bị cáo Minh nói nhận thức được hành vi, không kêu oan, cho rằng sự việc không ai mong muốn này có phần sơ suất của cư dân khi không thực hiện quy định phòng cháy.
Trong khi đó các cựu cán bộ phường, quận khai nhận thức được trách nhiệm và sai phạm. Họ trình bày bối cảnh, công việc nhiều, chưa sâu sát dẫn đến hậu quả đáng tiếc.
Chia sẻ với mất mát đau thương không thể bù đắp với các cư dân song đại diện VKS đánh giá các bị hại dù được cảnh báo nhiều lần các nguy cơ cháy nổ khi sống tại đây song vẫn không có biện pháp phòng cháy chữa cháy phù hợp. "Hậu quả xảy ra có một phần lỗi của các cư dân"- VKS nêu.
Tòa phúc thẩm thông báo 2 cựu cán bộ phường - ông Phạm Tần Anh (Phó chủ tịch UBND phường từ năm 2018) và Nguyễn Tuấn Anh (Phó công an phường Khương Đình) được nhiều cư dân và người tại phường có đơn xin giảm án. Hai ông được ghi nhận đến hiện trường đầu tiên, tích cực cùng người dân chữa cháy, khắc phục hậu quả sau đó và từng nhiều lần đôn đốc cư dân vấn đề phòng chữa cháy. Xét các tình tiết giảm nhẹ mới, VKS cũng đề nghị giảm nhẹ cho các bị cáo.
 |
Bị cáo Nghiêm Quang Minh tại tòa - Ảnh: CM |
Theo cáo buộc, Nghiêm Quang Minh là chủ sở hữu thửa đất có diện tích 240m2 tại số 37, ngách 29/70 phố Khương Hạ. Quá trình xây dựng, bị cáo Minh tự ý thay đổi thiết kế, xây dựng lên 9 tầng và 1 tum, nâng tổng số phòng lên 45 mà không lập hồ sơ thiết kế, thẩm duyệt, nghiệm thu, hay quản lý về phòng cháy, chữa cháy.
Ngày 29/7/2015, UBND phường Khương Đình ra quyết định đình chỉ thi công, và đến ngày 3/8/2015, UBND quận Thanh Xuân xử phạt ông Minh 15 triệu đồng, yêu cầu phá dỡ phần xây dựng sai phép. Tiếp đó, ngày 26/8/2015, UBND quận ra quyết định cưỡng chế thi hành xử phạt.
Tuy nhiên, sau khi nhận quyết định cưỡng chế, ông Minh không thực hiện mà tiếp tục xây dựng, trong khi các cán bộ có trách nhiệm như Chu Xuân Sơn, Nguyễn Đình Quân, Nguyễn Thị Kim Trang và Phạm Thanh Tùng lại thiếu giám sát, không báo cáo về tiến độ thực hiện, dẫn đến việc công trình hoàn thiện toàn bộ 9 tầng.
Sau khi bán toàn bộ 45 căn hộ, ông Minh không cư trú tại tòa nhà, xác định quyền quản lý, sử dụng là của toàn bộ cư dân và không có trách nhiệm đối với việc cư dân sinh sống và sự vận hành của tòa nhà.
Toàn bộ xe máy, xe máy điện, xe đạp điện của cư dân đều để ở dưới tầng 1 tòa nhà, trung bình có khoảng 70-80 phương tiện.
Qua công tác kiểm tra PCCC trên địa bàn, Công an quận Thanh Xuân đã phát hiện nhiều vi phạm về PCCC tại tòa nhà trên và xác định đây là cơ sở vi phạm quy định về PCCC, nếu không được ngăn chặn kịp thời thì có thể dẫn đến nguy cơ trực tiếp phát sinh cháy nổ, có thể gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
UBND quận Thanh Xuân sau đó ban hành quyết định đình chỉ hoạt động đối với tầng 1 của tòa nhà, bắt đầu từ 8g cùng ngày, giao Nghiêm Quang Minh và các hộ dân sinh sống, quản lý tại tòa nhà có trách nhiệm thi hành, thực hiện các yêu cầu về đảm bảo an toàn PCCC; giao cho UBND phường Khương Đình và Công an phường phối hợp, giám sát đôn đốc thực hiện.
Các ông Tần Anh và Tuấn Anh bị cáo buộc dù đã tiếp nhận công văn nhưng không đôn đốc, đưa ra các giải pháp để cư dân thực hiện; không báo cáo, tham mưu, đề xuất các giải pháp tháo gỡ với Trưởng Công an phường và Chủ tịch UBND phường Khương Đình; không báo cáo khó khăn vướng mắc để gửi UBND quận Thanh Xuân và Công an quận Thanh Xuân tìm phương án thực hiện.
Đến khoảng 23g20 ngày 12/9/2023, từ một mạch điện bị chập, tầng 1 tòa nhà xảy ra hỏa hoạn. Hậu quả vụ cháy khiến 56 người tử vong, 44 người bị thương, thiệt hại về tài sản hơn 3,2 tỉ đồng.
Chi Mai