“Cõng” vật liệu lên núi dựng nhà
Sáng sớm một ngày đầu hè, hàng chục phụ nữ xã Nậm Nhoóng, huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An gọi nhau tới hỗ trợ chị Mong Thị Thủy vận chuyển vật liệu lên đổ trần cho căn nhà. Mỗi người một việc, họ “cõng” cát, đá từ đường lớn lên công trình ở lưng chừng núi, rồi trộn bê tông…
Chị Thủy cho biết, ngoài số tiền được hỗ trợ, vợ chồng chị vay mượn thêm gần 100 triệu đồng để xây căn nhà mới kiên cố, đủ chỗ ở cho 4 người. “Tôi chỉ mua vật liệu. Việc xây dựng, vận chuyển vật liệu… đều được các đoàn thể chung tay nên giảm chi phí rất nhiều. Nếu không được hỗ trợ mọi thứ, vợ chồng tôi cũng chưa nghĩ tới chuyện xây nhà” - chị Thủy nói.
 |
Phụ nữ xã Lượng Minh gùi gạch lên núi hỗ trợ xây nhà cho những người khó khăn - Ảnh: Đình Tuân |
Là xã vùng cao, nhiều gia đình lại an cư trên đỉnh núi, nên việc xây nhà gặp nhiều trở ngại. Để người nghèo sớm được an cư trong những căn nhà kiên cố, Hội LHPN xã Nậm Nhoóng kêu gọi chị em cùng đóng góp ngày công, phối hợp với các đoàn thể và chính quyền địa phương tiếp sức cho phong trào chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát.
Bà Dư Thị Huệ - Chủ tịch Hội LHPN xã Nậm Nhoóng - cho biết, vì cuộc sống còn khó khăn nên chị em chủ yếu chỉ hỗ trợ về ngày công xây dựng. Khá vất vả khi phải vận chuyển từng bao cát, viên gạch leo núi, nhưng chị em đều rất nhiệt tình khi góp chút công sức cho mục tiêu chung.
Để hiện thực hóa giấc mơ có nhà ở mới cho người nghèo, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An đã phát động chiến dịch “90 ngày đêm” với nỗ lực đến ngày 1/6 hoàn thành kế hoạch xây mới, sửa chữa 1.800 căn nhà. Tương Dương là huyện có diện tích rộng nhất nước, địa hình đồi núi cao, nhiều bản làng an cư trên đỉnh núi, giao thông đi lại rất khó khăn.
Trước thực trạng trên, chị em phụ nữ ở các bản làng kêu gọi nhau cùng chung tay với chính quyền giúp người nghèo xóa nhà tạm bợ. Bà Lô Thị Hà - Chủ tịch Hội LHPN xã Tam Quang, huyện Tương Dương - cho biết, không ngại mưa nắng, mỗi khi bắt đầu khởi công 1 căn nhà, hàng chục chị em trong bản đều chủ động gác việc nhà để phối hợp cùng các lực lượng hỗ trợ gia chủ tháo dỡ nhà cũ, vận chuyển vật liệu, san lấp mặt bằng, làm nền…
Đường nhỏ, dốc cao hiểm trở nên việc vận chuyển vật liệu xây dựng gặp nhiều khó khăn. Để đưa vật liệu đến “chân công trình” phục vụ xây dựng, chị em phân chia nhau người xúc cát, đá vào bao tải, xếp gạch vào gùi… rồi cùng nhau gùi vật liệu lên. Nhiều nhà xây ở lưng chừng núi, không có mặt bằng, chị em phải trộn hồ, trộn bê tông dưới đường lớn rồi mới gùi hoặc dùng xe rùa kéo lên. “Công việc vất vả nhưng các chị đều nhiệt tình ủng hộ vì hiểu rõ được ý nghĩa của chương trình” - bà Lô Thị Hà nói.
Đường lên dốc cao, mỗi lần gùi không được nhiều, nhưng chị em ai cũng cảm thấy vui vì đã giúp đỡ được đồng bào mình. “Ta không có tiền nên chỉ góp chút công sức thôi” - bà Kha Thị Lan - 60 tuổi, trú xã Lượng Minh, huyện Tương Dương - nói. Ông Lô Văn Hùng - Phó chủ tịch UBND xã Lượng Minh - cho biết, nhờ sự chung tay của các đoàn thể, từ đầu năm 2025 đến nay xã này đã khởi công xây dựng gần 100 căn nhà cho người nghèo. Với tiến độ này, xã Lượng Minh đặt mục tiêu đến cuối năm sẽ hoàn thành việc xóa 230 căn nhà tạm, dột nát.
“Ai có của góp của, ai có công góp công”
Bà Nguyễn Thị Hà - Trưởng ban Gia đình, Xã hội và Kinh tế, Hội LHPN tỉnh Nghệ An - cho biết, việc xóa nhà tạm cho người nghèo đã được Hội LHPN tỉnh triển khai từ nhiều năm trước, trở thành phong trào hằng năm ở các cấp hội. Ngoài hỗ trợ về tiền, ngày công, nhiều đơn vị còn kêu gọi chị em tranh thủ thời gian đóng gạch để xây nhà thay vì đi mua, để tiết kiệm chi phí xây dựng.
 |
Chị em xã Nậm Nhoóng hỗ trợ gia đình chị Mong Thị Thủy trộn bê tông xây nhà - Ảnh: Phan Ngọc |
Chỉ riêng năm 2024, các cấp hội phụ nữ Nghệ An đã xây mới 74 căn nhà, sửa chữa 75 căn với tổng chi phí hơn 3,6 tỉ đồng. “Trước đây chị em chủ yếu hoạt động độc lập, tự kêu gọi xây dựng. Giờ việc xóa nhà tạm trở thành việc chung. Nhưng mục đích không thay đổi, đó là cố gắng để người dân có một mái ấm vững chắc” - bà Nguyễn Thị Hà nói.
Gần 1 tháng qua, bà Hoàng Thị Xuân - 61 tuổi, trú xã Thạch Lạc, TP Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh - đã an tâm khi ước mơ về một căn nhà kiên cố để tránh mưa bão đã thành hiện thực. Chồng và con trai đều bị bệnh tâm thần, không có khả năng lao động, nên bà Xuân trở thành trụ cột trong nhà với nguồn thu nhập từ mấy sào ruộng và công việc phụ làm bánh. Sức già, làm quần quật cả ngày may ra mới đủ ăn, nên bà Xuân chưa từng nghĩ đến việc sẽ xây lại ngôi nhà để yên tâm mỗi khi mùa mưa bão về. Trước thực tế đó, hưởng ứng phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát do Chính phủ và tỉnh Hà Tĩnh phát động, các cấp hội phụ nữ Hà Tĩnh đã vận động 85 triệu đồng hỗ trợ bà Xuân xây nhà mới.
Bà Trương Thị Hồng Thắm - Chủ tịch Hội LHPN xã Thạch Lạc - cho biết, vì gia chủ đã cao tuổi nên toàn bộ việc xây nhà đều do Hội LHPN xã phụ trách. Mỗi người một việc, chị em phân chia nhau các phần việc từ tháo dỡ, san lấp mặt bằng, thuê thợ xây, mua vật liệu xây dựng… Biết hoàn cảnh éo le của bà Xuân, nhiều chị em trong xã rất nhiệt tình tới hỗ trợ xây nhà mới.
Sau 1 tháng triển khai, căn nhà 2 gian rộng 45m2 trong mơ của bà Xuân đã hoàn thành. “Tổng kinh phí xây nhà hơn 160 triệu đồng, chủ yếu là tiền mua vật liệu xây dựng. Trong số này bà Xuân chỉ góp được 10 triệu đồng, còn lại do hội kêu gọi và người dân, anh em họ hàng hỗ trợ. Khi nhà mới hoàn thành, chị em còn quyên góp mua tặng gia đình bà Xuân một số đồ nội thất như bàn ghế, giường, chăn chiếu… để chuyển vào ở” - bà Hồng Thắm nói.
Bà Xuân là một trong hàng chục phụ nữ nghèo, có hoàn cảnh khó khăn được các cấp hội tỉnh Hà Tĩnh ủng hộ, vận động kinh phí và chung sức xây dựng nhà mới từ đầu năm 2025 đến nay. Bà Nguyễn Thị Quyên - Phó chủ tịch Hội LHPN tỉnh Hà Tĩnh - cho biết, với phương châm “không để ai lại phía sau”, hội vận động chị em “ai có của góp của, ai có công góp công”, cùng tiếp sức xóa nhà tạm, nhà dột nát.
Từ đầu năm 2025 đến nay, các cấp hội phụ nữ đã ủng hộ, kêu gọi được hơn 1,5 tỉ đồng, khởi công xây dựng 20 căn nhà với kinh phí tối thiểu 70 triệu đồng/căn. Ngoài hỗ trợ về tiền, đến nay các hội viên đã ủng hộ gần 5.500 ngày công, phối hợp với các đoàn thể và chính quyền địa phương xây dựng, sửa chữa hàng chục căn nhà.
Tiền vận chuyển cao hơn giá vật liệu Năm 2025, xã biên giới Mỹ Lý (huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An) đặt mục tiêu xóa 102 căn nhà tạm bợ, dột nát không đảm bảo an toàn cho các hộ nghèo, hộ chính sách. Dù chỉ cách trung tâm huyện gần 60km, song do đường núi hiểm trở nên chi phí vật liệu xây dựng khi vận chuyển vào tới xã đều tăng gần gấp đôi. 1 bao xi măng khi vận chuyển từ trung tâm huyện vào trung tâm xã có giá 170.000 đồng, nhưng khi vận chuyển từ xã vào một số bản cách đó 30km giá lên tới 240.000 đồng. Trước bối cảnh đó, xã Mỹ Lý đã kêu gọi một số người dân có xe tải hỗ trợ người nghèo ra trung tâm huyện mua cát, xi măng để giảm bớt chi phí vận chuyển. Đồng thời kêu gọi các tổ chức đoàn thể cùng chung tay hỗ trợ người nghèo tháo dỡ, dựng nhà. Đến nay, đã có hơn 90 căn nhà được khởi công xây dựng, trong đó nhiều căn nhà đã hoàn thành. |
Phan Ngọc