Bước tiến đột phá của những chất liệu may mặc thông minh

Thời điểm còn công tác tại Đại học Pennsylvania (bang Pennsylvania, Mỹ), Adriana Vazquez bắt đầu lên kế hoạch sản xuất phụ kiện, quần áo vì mục tiêu chăm sóc sức khỏe những người mẹ. Về ước mơ đặc biệt này, nữ thạc sĩ ngành thiết kế sản phẩm tích hợp bày tỏ: “Bấy giờ, tôi chứng kiến nhiều đồng nghiệp nữ vừa kết thúc kỳ nghỉ thai sản đã phải chật vật gánh trách nhiệm công việc lẫn chăm nom con nhỏ cùng lúc. Tôi luôn hứng thú với cách chúng ta phát triển công nghệ để phục vụ mọi lĩnh vực, nhất là một ngành có nhiều đóng góp cho cuộc sống như dệt may. Thế nhưng, khi ấy, tôi khá thất vọng”.

Vazquez không khỏi tự hỏi: Vì sao thị trường may mặc vẫn rất thiếu các sản phẩm tiện dụng hỗ trợ phụ nữ trước một cột mốc khởi đầu nhạy cảm, khi họ muốn thuần thục thiên chức làm mẹ.

Đỡ đần phụ nữ giữa nhịp sống bận rộn

Dựa trên nền tảng công nghệ hiện đại cùng sự sáng tạo, cần mẫn, các thương hiệu trẻ đang góp phần đem lại nhiều giá trị thiết thực - Nguồn ảnh: Lilu

“Đứa con tinh thần” tâm đắc của Vazquez - công ty chăm sóc sức khỏe phụ nữ Lilu - ra đời từ mối băn khoăn ấy. Thành lập năm 2016, đến nay, hãng đã dần gây tiếng vang nhờ sản phẩm chủ lực: áo ngực mát-xa trang bị cảm biến thông minh. 

Dành cho các chị em phụ nữ đang nuôi con bằng sữa mẹ, chức năng chính của áo là mát-xa hỗ trợ điều tiết, kích thích tuyến sữa hoạt động hiệu quả hơn. Sản phẩm được làm từ chất liệu vải đặc biệt. Bề mặt áo tích hợp bảng mạch cảm biến nhạy bén có khả năng thu thập dữ liệu sinh học. Được bổ sung tính năng độc đáo nhưng chất vải vẫn đảm bảo sự thoải mái tối đa cho người mặc, có thể giặt máy. 

Mẫu nội y thông minh kết nối cùng một ứng dụng điện thoại phát triển bởi Lilu. Sau khi tiếp thu các chỉ số sức khỏe ghi nhận bởi chiếc áo, ứng dụng sẽ phân tích - tổng hợp chúng thành nhiều thông tin về chu kỳ tiết sữa, sản lượng sữa, thậm chí đưa ra lời khuyên cụ thể giúp tăng lượng sữa với những ai đang lo âu về vấn đề này. 

Một thống kê mới của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (USCDC) cho thấy 70% phụ nữ Mỹ phải trở lại làm việc sau 6 tuần nghỉ thai sản. Họ không có điều kiện làm việc tại nhà hoặc mang theo con nhỏ đến nơi công tác. Vì lẽ đó, nhiều người chọn cách hút sữa dự trữ bằng bình hút chuyên dụng. Dẫu khá tiện lợi, giải pháp này vẫn khiến chị em lo ngại lượng sữa trẻ cần mỗi ngày có thể bị ảnh hưởng.

Đây là lý do áo ngực mát-xa Lilu trở nên vô cùng hữu ích. “Cũng có gia đình, tôi rất hiểu nỗi lo của các bà mẹ, nhất là những bạn trẻ còn bỡ ngỡ với việc chăm con. Chúng tôi thiết kế Lilu như một trợ thủ đa năng có thể khiến phụ nữ an tâm, thoải mái hơn trong suốt giai đoạn nuôi con bằng sữa mẹ” - Vazquez bày tỏ. 

Sáng tạo “lá chắn” bảo vệ sức khỏe

Áo ngực mát-xa Lilu làm từ chất liệu vải cảm ứng tân tiến có khả năng thu thập dữ liệu sức khỏe giúp phụ nữ giám sát, nhờ đó cải thiện quá trình cho con bú Nguồn ảnh: Lilu

Lilu là ví dụ điển hình của xu hướng hiện đại hóa các chất liệu vải vóc sẵn có, giúp chúng ta giám sát chỉ số sức khỏe theo nhu cầu. Thế nhưng, không dừng lại ở việc bổ sung tính năng công nghệ tối tân, một nhà khoa học người Mỹ đang muốn mở rộng khái niệm dệt may thông minh. “Chúng tôi vừa khám phá một kỹ thuật dệt độc đáo để sản xuất chất liệu may mặc có khả năng ngăn muỗi đốt” - John Beckmann - phó giáo sư ngành côn trùng học tại đại học Auburn (bang Alabama, Mỹ) - cho biết. 

Suốt nhiều năm qua, Beckmann vẫn luôn tìm kiếm một giải pháp vượt trội để chống muỗi. Loài côn trùng nhỏ bé này ẩn đầy mầm bệnh nguy hại, dẫn đến hàng trăm ngàn ca tử vong và khiến 700 triệu người phải nhập viện mỗi năm trên toàn cầu. 

Vòi đốt của muỗi có hình dáng như một mũi kim tiêm bén nhọn siêu nhỏ với độ mềm dẻo cao có thể dễ dàng xuyên qua hầu hết bề mặt sợi vải phổ biến hiện nay. Làm thế nào để tạo ra trang phục mang đặc tính chống muỗi hiệu quả? Sau thời gian nghiên cứu miệt mài, Beckmann và các cộng sự vừa có được một đáp án đáng phấn khởi.

“Chúng tôi tái lập trình một dàn máy dệt kim công nghệ cao để thử tạo nên hàng loạt kết cấu vải dệt khác nhau. Qua quá trình dệt và thử nghiệm trực tiếp, chúng tôi muốn xem đâu là kết cấu chắn được hoàn toàn các cú đốt linh hoạt của muỗi. Khi tìm được đúng quy luật liên kết khiến từng sợi vải kết nối chặt chẽ - bền vững hơn, chúng ta có thể tạo thành một lá chắn chống muỗi hữu hiệu” - nhà khoa học chia sẻ. 

Beckmann kiểm tra chất lượng một mẫu vải chống muỗi bên trong xưởng dệt kiêm phòng thí nghiệm tại đại học Auburn Nguồn ảnh: Specialty Fabrics Review

Vải thun và polyester cải tiến làm ra bởi nhóm của Beckmann vẫn đảm bảo sự mềm nhẹ, thoáng mát. Nhóm của Beckmann chuẩn bị ra mắt thương hiệu quần áo chống muỗi vào năm tới. “Chúng tôi đặc biệt cân nhắc vấn đề giá thành. Chất liệu cải tiến này sẽ không quá đắt so với phần lớn loại vải thun thông dụng. Trang phục cho trẻ em, người lao động giúp ngăn muỗi đốt sẽ mang lại nhiều lợi ích rõ rệt, nhất là ở những nước đang phát triển”.

Để bảo vệ con người trước sức ép môi trường, doanh nhân người Pháp Bruno Aubert vừa cho ra đời một loại phụ kiện thú vị không kém: đế giày có khả năng giữ ấm lẫn làm mát cơ thể. 

Năm 2018, một người bạn làm việc tại kho hàng đông lạnh nhờ Aubert thử sáng tạo thứ gì đó giúp làm ấm bàn chân. Yêu cầu này khiến cựu kỹ sư vật liệu từng cộng tác cùng NASA nảy ra ý tưởng thiết kế đế giày giữ nhiệt. Không lâu sau, Aubert nghĩ, nếu tích hợp thêm chức năng làm mát hẳn sản phẩm sẽ càng tiện dụng.  

Cuối năm 2022, Aubert thành lập Solecooler - công ty đặt trụ sở tại Pháp - với mặt hàng bán chạy tiêu biểu là đế giày nhiệt động học 2 mặt có tên Climfeet. 

2 mặt đế giày Climfeet làm từ silicone cải tiến thân thiện môi trường, ở giữa là một tấm đồng mỏng giúp tăng khả năng giữ/tản nhiệt - Nguồn ảnh: Solecooler

Mặt nâu đỏ của sản phẩm có khả năng giữ ấm tăng cường đến khoảng 4 độ C. Ngược lại, mặt xanh giúp giảm nhiệt độ trong giày xuống 3,5 độ C. Climfeet tạo ra hiệu ứng nâng và hạ nhiệt hoàn toàn nhờ vào chất liệu cùng lối thiết kế thông minh.  

“Phần đế xanh phủ một lớp màng xốp gồm 260 lỗ nhỏ được bơm đầy không khí, có độ bền và đàn hồi cao. Lớp lót đỏ gồm 260 điểm hình lục giác có độ cứng nhất định. Giữa 2 lớp đế, hệ thống rãnh liên kết cực nhỏ dễ dàng dẫn khí từ mặt này sang mặt còn lại. Tùy bề mặt tiếp xúc khi sử dụng, lực từ chân sẽ khiến không khí giãn nở để hạ nhiệt hoặc tụ lại làm nhiệt độ tăng lên” - Romain Deixonne - Giám đốc marketing của Solecooler - giải thích. 

Thiết kế đơn giản nhưng không kém phần độc đáo, hữu ích của Climfeet rất được lòng giới vận động viên. Deixonne cho hay: “Hè vừa qua, chúng tôi nhận về nhiều phản hồi tích cực từ khách hàng. Họ cho biết đế giày tạo ra hiệu quả làm mát ấn tượng, nhất là vào những lúc thời tiết oi bức. Chúng tôi đang nghiên cứu nâng cấp khả năng giữ ấm/làm mát để phát triển một dòng sản phẩm tân tiến hơn. Solecooler muốn hướng đến nhiều phân nhóm khách hàng, từ vận động viên đến người lao động. Bất kỳ ai cũng nên được bảo vệ sức khỏe giữa lúc biến đổi khí hậu đã trở thành nỗi lo chung”. 

Như Ý