PNO - Trà sữa, nước ngọt, đồ chiên, mì trộn... bủa vây cổng trường và căn tin trường học, kéo theo nguy cơ béo phì, bệnh chuyển hóa ở học sinh. Nhiều đại biểu Quốc hội, chuyên gia đề nghị có biện pháp mạnh để khắc phục tình trạng này.
Đồ ăn nhanh, trà sữa... bủa vây cổng trường
6g sáng, đoạn đường Hưng Phú trước cổng Trường tiểu học Trần Danh Lâm (phường Chánh Hưng, TPHCM), các hàng trà sữa, đồ ăn sáng, bánh kẹo, bánh ngọt đủ màu sắc bắt đầu dọn ra. Chưa đầy 15 phút, đã có gần 50 lượt học sinh, phụ huynh ghé mua.
Tại hàng nước giải khát, trà sữa có 2 loại: màu xanh và màu nâu, được đựng trong chai nhựa tái sử dụng cũ kỹ. Khi có học sinh đến mua, người bán nhanh tay múc đá từ thùng xốp vào ly nhựa, rót trà sữa, đóng nắp rồi đưa cho khách.
 |
| Đồ chiên, tương ớt không nhãn mác tại một xe bán mì trộn trước cổng trường - ẢNH: T.T. |
Những phần đồ ăn sáng như: bánh mì kẹp, cơm nắm, mì trộn… cũng được chuẩn bị sẵn trong hộp nhựa, đồng giá 20.000 đồng/phần. Phụ huynh, học sinh ghé qua chỉ việc chọn rồi mang đi. Lâm Anh - học sinh lớp Năm - cho biết: “Em thường ghé đây mua đồ ăn sáng rồi vào trường ăn cùng các bạn. Em thấy đồ ăn cũng ngon nên ăn chứ không biết có tốt hay không”.
Hơn 7g, đồ ăn đã hết, người bán bắt đầu thu dọn và nhanh chóng rời đi. Ngay hàng sát bên, những viên kẹo dẻo, kẹo ngọt, thạch rau câu… được bày bán la liệt. Hầu hết đều có nhãn mác nhưng không rõ về nguồn gốc. Có những món chỉ vài ngàn đồng, rất được học sinh yêu thích.
Tương tự, đoạn đường Ba Đình gần Trường THCS Trần Danh Ninh (phường Chánh Hưng, TPHCM) cũng tấp nập những xe bán mì trộn, cơm chiên, cá viên xiên que... thu hút rất đông học sinh. Trên chiếc xe bán mì trộn để giá từ 15.000-20.000 đồng, ngoài mì gói là hàng loạt chai tương ớt, tương cà không nhãn hiệu. Cạnh đó là khay cá viên, tôm viên chiên sẵn để trong thau và không đậy kín. Mỗi khi có học sinh đến, người bán chỉ việc múc mì ra, chan nước xốt và trộn đều.
Cách đó không xa, xe bán cơm chiên, mì xào, xiên que cũng tấp nập. 1 phần cơm hoặc mì có giá 25.000 đồng. Nếu chỉ mua xúc xích hay cá viên chiên thì 10.000 đồng là đủ. Các loại đồ chiên đều bị bóc nhãn, bỏ trong lồng kính của xe. Khi học sinh đến, người bán lấy ra rồi chiên ngay tại chỗ, mùi thực phẩm, dầu mỡ nồng nặc một góc đường.
Không chỉ ngoài cổng trường, căn tin của nhiều trường học ở các thành phố lớn cũng “ngập” đồ ăn nhanh, thực phẩm siêu chế biến. Tại TP Hà Nội, anh Thanh Tùng (phường Kiến Hưng) có con học tại một trường liên cấp cho biết, trường không tổ chức ăn sáng nên nhiều học sinh không ăn sáng tại nhà có thể đến căn tin. Tuy nhiên, thực đơn hầu hết chỉ có các loại mì tôm, mì trộn, xúc xích, nước ngọt... mà không có bánh mì hay bún, cháo, phở nên học sinh không có sự lựa chọn.
Thạc sĩ, bác sĩ Đoàn Hồng (Viện Y học ứng dụng Việt Nam) cho rằng, đã đến lúc cân nhắc để đặt ra giới hạn pháp lý đối với thực phẩm kém lành mạnh để bảo vệ sức khỏe trẻ em, tương lai của đất nước. Những loại thực phẩm nhiều muối, đường, mỡ... dễ thu hút trẻ nhưng nếu không kiểm soát sẽ để lại hậu quả nghiêm trọng như thừa cân, béo phì, bệnh chuyển hóa, nguy cơ nhiễm khuẩn tiêu hóa...
Siết thực phẩm trong căn tin nhà trường
Bác sĩ Đoàn Hồng nhấn mạnh, rất cần có chính sách hạn chế thực phẩm không lành mạnh bán trong căn tin cũng như hàng quán quanh trường học. Muốn làm việc này, bên cạnh lộ trình rõ ràng, cần sự chung tay của không chỉ nhà trường mà còn chính quyền địa phương, và nâng cao nhận thức của phụ huynh, học sinh.
Vị chuyên gia lưu ý thêm, căn tin trường học là nơi mà trẻ tiếp xúc với thực phẩm và cũng là môi trường giáo dục dinh dưỡng rất bổ ích với trẻ. Do đó, việc đưa vào thực đơn căn tin các món ăn lành mạnh là vô cùng cần thiết và phải được các trường quan tâm. Bên cạnh việc hạn chế hoặc loại bỏ các thực phẩm kém lành mạnh như nước ngọt, trà sữa, nước tăng lực, bánh, kẹo... người phụ trách căn tin phải được tập huấn kỹ về dinh dưỡng học đường, vệ sinh an toàn thực phẩm.
Tại các căn tin phải treo bảng thông tin về lợi ích của thực phẩm lành mạnh, nhóm thực phẩm nên ăn, tác hại của thực phẩm kém lành mạnh. “Nhà trường có thể tổ chức các buổi truyền thông, giáo dục dinh dưỡng hằng tuần cho trẻ, khuyến khích trẻ tham gia và thực hành dinh dưỡng cho học sinh” - bác sĩ Đoàn Hồng gợi ý.
Cần cấm bán thực phẩm không lành mạnh trong và quanh trường học Lấy ví dụ từ việc Hàn Quốc cấm bán thực phẩm không lành mạnh trong phạm vi 200m quanh trường học, đại biểu Trần Thị Nhị Hà (TP Hà Nội) kiến nghị Bộ Y tế chủ trì, phối hợp Bộ GD-ĐT ban hành quy chuẩn quốc gia về tiêu chuẩn dinh dưỡng bữa ăn học đường. Luật Phòng bệnh cần quy định cấm bày bán, quảng cáo và khuyến mại các sản phẩm không có lợi cho sức khỏe trong và xung quanh khuôn viên trường học. |
Góp ý vào dự thảo Luật Phòng bệnh trình kỳ họp thứ mười, Quốc hội khóa XV mới đây, nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ trăn trở về vấn nạn thực phẩm gây hại đang bủa vây học sinh, nguy cơ ảnh hưởng không chỉ tới một vài em mà cả thế hệ tương lai. Đại biểu Phạm Trọng Nhân (TPHCM) chia sẻ chứng kiến một thế hệ trẻ béo phì sớm, mắc bệnh sớm hơn và kiệt sức sớm hơn. Một trong những nguyên nhân là từ môi trường tiêu dùng hằng ngày.
“Không khó để tìm mua những sản phẩm, thực phẩm không có lợi cho sức khỏe. Có thể tìm thấy trong các gói snack, nước ngọt, thức ăn nhanh hay những thực phẩm siêu chế biến đầy rẫy trong các siêu thị và bao quanh học đường. Những thực phẩm này không những lập trình lại làm cho thói quen vị giác lệch chuẩn mà việc sử dụng lâu ngày còn dẫn đến gây nghiện, thèm ăn liên tục. Hậu quả là béo phì, tiểu đường, tăng huyết áp, rối loạn chuyển hóa” - ông bức xúc nói.
Ông cho rằng, pháp luật không cấm niềm vui ẩm thực, nhưng phải định hướng tiêu dùng, bảo vệ môi trường sống an toàn - nơi lợi nhuận thương mại không thể đặt cao hơn sức khỏe của cộng đồng. Đại biểu dẫn dụ, tại Chile, sau 18 tháng bắt buộc dán nhãn cảnh báo dinh dưỡng ở mặt trước bao bì, 25% lượng tiêu thụ đường đã giảm. Hay Mexico áp dụng thuế sức khỏe và cấm quảng cáo thực phẩm có hại cho trẻ em, buộc doanh nghiệp phải cải tiến công thức chế biến.
Từ thực tế trên, ông đề nghị pháp luật phải quy định các biện pháp quản lý mạnh mẽ gồm: dán nhãn cảnh báo, hạn chế quảng cáo; kiểm soát, phân phối thực phẩm trong cơ sở giáo dục và áp dụng chính sách thuế sức khỏe phù hợp. Nhà nước cần quy định rõ vùng an toàn dinh dưỡng học đường, cấm bán và quảng cáo sản phẩm có dán nhãn cảnh báo trong phạm vi nhà trường theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới và phù hợp với thực tiễn ở Việt Nam.
Các nước siết chặt quản lý thực phẩm quanh và trong trường học Chính phủ Trung Quốc thể hiện sự cam kết cao trong việc bảo vệ sức khỏe học sinh qua các biện pháp như tăng cường giám sát và xử lý nghiêm. Tại một số thành phố, hàng rong bị cấm trong phạm vi 100m quanh trường tiểu học, trung học. Cơ quan tư pháp cũng công bố nhiều án lệ nhằm cảnh báo về an toàn thực phẩm học đường, như việc phạt tiền đối với hàng bán đồ ăn vặt hết hạn gần trường, hoặc phạt tù và tịch thu tài sản đối với cá nhân bán thực phẩm giả, kém chất lượng cho căn tin trường học. Tại Malaysia, Bộ Giáo dục có động thái mạnh mẽ để kiểm soát béo phì ở trẻ em bằng lệnh cấm bán 12 loại thực phẩm và đồ uống trong căn tin trường học, gồm đồ uống có đường, nước tăng lực, đồ ăn nhẹ chế biến sẵn và thức ăn nhanh. Trường học được chỉ thị phải báo cáo ngay lập tức người bán hàng rong vi phạm quy định cấm bán thực phẩm và đồ uống trong vòng bán kính 40m tính từ cổng trường. Với tỉ lệ trẻ em béo phì cao, Mexico đã áp dụng chính sách cứng rắn nhằm định hình lại văn hóa ẩm thực của thế hệ tương lai. Theo đó, các trường học phải loại bỏ thực phẩm và đồ uống có gắn nhãn cảnh báo màu đen (do hàm lượng muối, đường, calo hoặc chất béo cao) khỏi khuôn viên. Các quản lý trường học vi phạm quy định sẽ đối mặt với mức phạt tiền nghiêm khắc. Tại Singapore, mô hình bán hàng cho học sinh chủ yếu trong khuôn viên trường và được kiểm soát chặt chẽ. Học sinh mua bữa ăn từ căn tin được Bộ Giáo dục phê duyệt, tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn về vệ sinh, giá cả và dinh dưỡng. Căn tin và máy bán hàng tự động trong trường bị cấm bán thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn vặt, kẹo và đồ uống có đường. Bộ Y tế cũng phối hợp với các trường để giám sát chặt chẽ thực phẩm bán trong bán kính nhất định quanh cổng trường, qua đó thúc đẩy các lựa chọn lành mạnh cho học sinh. Ngọc Hạ (tổng hợp) |
Huyền Anh - Trang Thư
| Chia sẻ bài viết: |
Vận động thể chất không hề gây hại mà còn mang lại lợi ích lớn cho trẻ bị hen.
Ngày 14/11, HĐND TP Cần Thơ thông qua nghị quyết điều chỉnh chủ trương đầu tư xây dựng Bệnh viện Ung bướu TP Cần Thơ.
2 quả thận được sử dụng trong 2 ca ghép thận tại Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ, cứu sống các bệnh nhân đang ở giai đoạn cuối của suy thận mạn.
Tại lễ hưởng ứng “Ngày Thế giới vì trẻ sinh non” sáng 14/11, Thứ trưởng Bộ Y tế chia sẻ những bước tiến lớn trong điều trị, chăm sóc trẻ sinh non.
6 tháng trước, anh Đ., chị dâu, cháu gái và người hàng xóm của anh cùng bị chó cắn. Anh Đ. không tiêm vắc xin phòng dại. Hiện anh đang nguy kịch.
Đứng trước ẩn số của những ca bệnh hiếm thách thức giới chuyên môn, không phải bác sĩ nào cũng đủ kiên trì đi đến tận cùng cơ chế bệnh sinh.
Bác sĩ Phạm Thanh Việt, Phó giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy trao đổi về việc hành hung nhân viên y tế và sự an toàn của đội ngũ y bác sĩ.
Theo Bệnh viện K, giá thuốc chứa hoạt chất pembrolizumab của Nga rẻ hơn so với thuốc cùng loại của Mỹ.
Mang khối u ác tính nằm tại “điểm tử” hang môn vị và mắc nhiều bệnh nền, cụ bà 80 tuổi tưởng chừng không còn cơ hội sống.
Một sản phẩm kem chống nắng do công ty tại Hàn Quốc sản xuất vừa được xác định là hàng giả vì chỉ số SPF đạt dưới 70% công bố.
Lô sản phẩm dành cho trẻ em với quảng cáo làm dịu da, ngừa hăm, bảo vệ da khi côn trùng đốt vừa bị thu hồi vì không đảm bảo chất lượng.
Yoga được xem là phương pháp an toàn, nhẹ nhàng nhưng mang lại giá trị sức khỏe thể chất và tinh thần phù hợp với tiêu chí trên.
Sở An toàn thực phẩm TPHCM đã tiến hành kiểm tra cơ sở, lấy mẫu pate, thịt gà, bơ, dưa chua... đi kiểm nghiệm.
Những tuần gần đây, tại nhiều trường học trên địa bàn Hà Nội, Nghệ An... xuất hiện tình trạng học sinh nghỉ học do cúm A bùng phát.
Giải Marathon Quốc tế TPHCM Techcombank mùa thứ 8 - hoạt động chạy trực tuyến cùng Quỹ Chạm yêu thương đã thu hút sự quan tâm nhiệt tình từ cộng đồng.
Theo Sở Y tế TPHCM, hiện đã có tổng cộng 304 người bị ngộ độc sau ăn bánh mì cóc, hiện tất cả đều ổn định.
Giải Pickleball Báo Phụ Nữ TPHCM lần thứ ba năm 2025 đã chính thức khép lại trong không khí sôi động và đầy cảm xúc.
Nhiều công nhân nghi bị ngộ độc thực phẩm sau bữa ăn trưa tại bếp ăn tập thể Công ty TNHH Joint Well Việt Nam có trụ sở đóng tại TP Huế.
