Xây dựng chính quyền thông minh tại TPHCM: Lấy người dân làm trung tâm

Các chuyên gia quốc tế và lãnh đạo thành phố cùng nhau thảo luận, nhấn mạnh rằng mô hình chính quyền mới phải là sự chuyển đổi sâu sắc về tư duy, hướng đến phục vụ người dân và doanh nghiệp một cách hiệu quả, minh bạch nhất

Siêu đô thị cần mô hình quản trị thông minh

Phát biểu khai mạc phiên thảo luận, Phó chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Mạnh Cường cho biết, hiện nay TPHCM đang bước vào giai đoạn phát triển mới sau sáp nhập, trở thành siêu đô thị, đầu tàu kinh tế của cả nước. Không gian mở rộng đặt ra nhu cầu cấp thiết phải đổi mới mô hình quản trị, vận hành bộ máy theo hướng thông minh, nâng cao chất lượng hành chính công và tăng cường liên kết vùng.

Ông Nguyễn Mạnh Cường khẳng định mục tiêu cốt lõi: mô hình chính quyền thông minh phải hướng đến tính minh bạch và lấy người dân làm trung tâm. Thành phố xác định sứ mệnh này cần nguồn lực từ toàn xã hội, học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia tiên phong như Singapore, Hàn Quốc, Úc và trân trọng sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp.

Thành phố cũng đặc biệt chú trọng xây dựng văn hóa số, tạo không gian để người dân đóng góp ý kiến, đồng sáng tạo và giám sát hoạt động của bộ máy công quyền, từ đó hình thành niềm tin số.

Ông Nguyễn Mạnh Cường bày tỏ kỳ vọng những ý kiến chuyên gia sẽ là cơ sở lý luận quý báu để Thành phố thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, hoàn thiện mô hình chính quyền thông minh 2 cấp, nhằm nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp tại TPHCM.

Phó chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Mạnh Cường phát biểu khai mạc phiên thảo luận

Không giấy tờ, 1 ứng dụng duy nhất

Giáol sư Vũ Minh Khương (Trường Chính sách công Lý Quang Diệu - Đại học Quốc gia Singapore) đã phân tích đặc trưng của chính quyền thông minh theo 3 tầng cấu trúc: Thượng nguồn (Nguyên lý thiết kế), Trung nguồn (Thiết chế - Tổ chức) và Hạ nguồn (Thực thi - Dịch vụ - Vận hành đô thị).

Ở tầng Thượng nguồn, giáo sư Vũ Minh Khương nhận định chính quyền thông minh cần có tầm nhìn thôi thúc về tương lai, tư duy chiến lược sáng suốt, và phương châm hành động vì lợi ích của dân, dựa vào dân, đồng hành cùng dân và doanh nghiệp. Thước đo kết quả cuối cùng phải là chất lượng cuộc sống, lòng tin xã hội và hành vi tích cực của công chúng.

Ở tầng Hạ nguồn (liên quan trực tiếp đến người dân), chính quyền thông minh phải hướng tới dịch vụ công số end-to-end, không giấy tờ - không xếp hàng - không trung gian. Cùng với đó là ứng dụng OneApp, một nền tảng duy nhất cho mọi dịch vụ công của người dân và doanh nghiệp.

Giáo sư Vũ Minh Khương đúc kết bài học kinh nghiệm từ mô hình chính quyền của Singapore

Ông Warrick Cleine - Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của KPMG Việt Nam và Campuchia - chia sẻ 4 từ khóa xây dựng chính quyền thông minh: Dung hợp, Tham vọng, Thông suốt và Bền vững

Ông Sam Conroy - Chủ tịch Phòng Thương mại Úc tại Việt Nam (AusCham Vietnam) - chia sẻ tại buổi thảo luận

Đồng quan điểm về sự tham gia của doanh nghiệp, ông Warrick Cleine - Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của KPMG Việt Nam và Campuchia - nhấn mạnh vai trò của khu vực tư nhân như động lực quan trọng cho tăng trưởng.

Ông Sam Conroy - Chủ tịch Hiệp hội Thương mại Úc tại Việt Nam - bổ sung rằng quản trị thông minh không chỉ là nâng cấp công nghệ thông tin mà là một sự chuyển đổi sâu sắc về tư duy, hệ thống và sự tin cậy. Theo ông, các yếu tố nền tảng gồm:

- Thiết kế lấy người dân làm trung tâm (Citizen-Centric Design): Dịch vụ được xây dựng xoay quanh nhu cầu của người dân và doanh nghiệp, không phải xoay quanh các phòng ban hành chính.

- Nền tảng chính phủ tổng thể (Whole-of-Government Platforms): Hợp nhất các dịch vụ công thành một "cổng kỹ thuật số thống nhất" duy nhất cho công dân và doanh nghiệp.

- Dữ liệu định hướng (Data-Driven Decision-Making): Các nền tảng dữ liệu mở và phân tích thời gian thực giúp các nhà hoạch định chính sách phản ứng nhanh hơn.

- Sức mạnh của quan hệ đối tác (The Power of Partnership): Chính quyền thông minh là một "trò chơi đồng đội" (team sport), cần sự hợp tác chặt chẽ giữa chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng.

Dữ liệu đi cùng dịch vụ và quản trị đô thị

Theo sau phần trình bày tham luận, phiên thảo luận tập trung vào 3 trục chính yếu, nhằm định hình mô hình chính quyền thông minh phù hợp với TPHCM. Đó là:

- Dữ liệu minh bạch và quyết định theo thời gian thực: Nhấn mạnh việc xây dựng hệ thống dữ liệu thời gian thực đáng tin cậy, liên thông để ra quyết định nhanh chóng, hiệu quả.

- Dịch vụ công số đa kênh, lấy người dân làm trung tâm: Tăng cường khả năng cung cấp dịch vụ công đồng bộ, đa kênh để phục vụ người dân tốt hơn.

- Quản trị đô thị quy mô lớn sau sáp nhập: Nâng cao năng lực quản lý đô thị với mô hình chính quyền hai cấp và tăng cường liên kết vùng.

Bà Julia Le cho rằng TPHCM cần một trung tâm an ninh mạng 24/7 để phản ứng tập trung chống lại các cuộc tấn công, đồng thời xây dựng một đội ngũ nhân lực trẻ đa lĩnh vực để cùng phối hợp trong công tác an ninh mạng

Bà Võ Thị Trung Trinh - Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số TPHCM - nhận định Việt Nam còn gặp nhiều vấn đề về quy chuẩn hóa và chia sẻ nguồn dữ liệu giữa các địa phương, tổ chức, từ đó dẫn đến khó khăn trong quá trình chuyển đổi số thống nhất.

Tấn Vĩ