Những điều chưa biết về Ngai vàng vua triều Nguyễn

29/05/2025 - 15:36

PNO - Vào thời điểm lập hồ sơ, phía dưới bệ ngai bị hư hỏng. Tay ngai bên phải bị gãy rời, đã được gia cố tạm bằng dây thép

Ngày 29/5, Bảo tàng Cổ vật cung đình Huế (Thuộc Trung tâm BTDT Cố đô Huế) đã cung cấp hồ sơ thuyết trình hiện vật về Ngai vua triều Nguyễn thời điểm ngày 31/8/2015 của Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế nhằm đề nghị công nhận bảo vật quốc gia, khẳng định đây là ngai độc bản, có niên đại vào thế kỷ XIX. Hiện vật gồm ngai, đế ngai và bửu tán làm vào năm 1923.

Theo hồ sơ gồm có ngai và đế ngai: Ngai làm bằng gỗ, sơn son thếp vàng. Phần lưng ngai là phần cao nhất, gồm một tấm bảng gỗ hẹp hình chữ nhật có bề rộng khoảng 18cm đặt theo chiều dọc. Mỗi bên có hai song tựa cạnh vuông.

Trên tấm bảng gỗ có chạm nổi đề tài “long hàm thọ”. Đường diềm xung quanh chạy theo tay ngai được chạm lọng đề tài “lá hóa dơi”. Tay ngai được uốn cong, lượn theo lưng ghế sang hai bên thành hai đầu rồng. Mặt ngai (phần để ngồi) hình chữ nhật, kích thước 87cm x 72cm.

Ngai vua Triều Nguyễn trước khi bị đối tượng loạn thần xâm hại
Ngai vua Triều Nguyễn đặt tại vị trí trung tâm điện Thái Hòa trước khi bị đối tượng loạn thần xâm hại - Ảnh: Trung tâm BTD Cố đô Huế

Từ mặt ngai đến chân gồm 2 phần: Nối giữa mặt ngai và 4 chân là một dải ô hộc hình vuông và hình chữ nhật xen kẽ, trong lót kính, xung quanh viền hoa văn chạm lộng. Tiếp theo là 4 chân ngai, kiểu chân quỳ.

Các mặt xung quanh và các góc đều chạm nổi mặt rồng ngang. Tất cả được sơn son, các chi tiết trang trí được thếp vàng. Ngai đặt trên một đế gỗ hình chữ nhật nằm dọc, khung viền xung quanh chạm nổi đề tài “long vân” với 6 đầu rồng nhô hẳn lên. Phần ván giữa được sơn son.

Một góc ngai vua Triều Nguyễn tại điện Thái Hòa trước khi bị đối tượng xấu gãy phần tựa phía tay bên trái của ngai vua
Một góc ngai vua Triều Nguyễn tại điện Thái Hòa trước khi bị đối tượng xấu làm gãy phần tựa phía tay bên trái của ngai vua

Cũng theo hồ sơ thuyết trình hiện vật về Ngai vua triều Nguyễn thời điểm ngày 31/8/2015 của Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế về hiện trạng các chỗ ghép mộng bị long và hở. Phần sơn thếp bị bám bụi bẩn. Các ô kính tráng thủy trang trí phía dưới bệ ngai bị hư hỏng. Tay ngai bên phải bị gãy rời, đã được gia cố tạm bằng dây thép. Một mảng ván của đế ngai bị mục và bong lớp sơn son thếp vàng.

Ngai vàng có niên đại Thế kỷ XIX. Ngai của các vua triều Nguyễn (1802 - 1945), được thiết trí trong điện Thái Hòa (bên trong Hoàng Thành Huế) từ trước đến nay.

Ngoài ra có phần ghi chú năm 1923 để chuẩn bị cho lễ Tứ tuần đại khánh của vua Khải Định, triều đình cho làm thêm bửu tán bằng gỗ thếp vàng che phía trên ngai. Người làm bộ bửu tán này tên là Nguyễn Văn Khả, được vua ban chức “Hàn lâm kiểm thảo” nên thường được gọi là Kiểm Khả.

Thuận Hóa

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI