Mắc bệnh hiếm gặp, cô gái xuất huyết toàn thân

06/06/2025 - 16:40

PNO - Liên tục bị hoa mắt, chóng mặt… cho đến khi toàn thân xuất huyết, khó thở, em H. được đưa đi cấp cứu mới biết mắc bệnh hiếm gặp.

Khoảng 3 năm qua, em N.T.T.H. (17 tuổi, ở Củ Chi, TPHCM) thường xuyên bị hoa mắt, chóng mặt, rong kinh kéo dài. Gia đình đưa em đi khám bệnh tại nhiều cơ sở y tế, em được chẩn đoán thiếu máu thiếu sắt, giảm tiểu cầu miễn dịch, điều trị bằng thuốc uống sắt nhưng không cải thiện.

Gần đây, em H. thấy nhiều nốt xuất huyết vùng đùi, cẳng chân hai bên, lan rộng toàn thân kèm đau tức ngực, khó thở. Em được đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện Quân y 175. Lúc này, H. thiếu máu nhược sắc mức độ rất nặng, với huyết sắc tố chỉ 31g/L, tiểu cầu giảm 8g/l kèm theo hội chứng xuất huyết và tan máu.

Bác sĩ Thu Ly thăm khám, động viên em H. trong thời gian điều trị, Ảnh BVCC
Bác sĩ Thu Ly thăm khám, động viên em H. trong thời gian điều trị - Ảnh: Bệnh viện cung cấp

Qua kết quả xét nghiệm chuyên sâu, các bác sĩ xác định H. mắc Hội chứng Evans nguyên phát (một rối loạn tự miễn hiếm gặp khiến cơ thể tự sinh kháng thể tấn công các tế bào máu như hồng cầu, tiểu cầu và đôi khi là bạch cầu). Khai thác bệnh sử, mẹ của H. cũng mắc giảm tiểu cầu miễn dịch.

Ngay lập tức, bác sĩ lên phác đồ điều trị với truyền máu và phối hợp thuốc ức chế miễn dịch. Sau 11 ngày điều trị tích cực, các chỉ số huyết học cải thiện rõ rệt như huyết sắc tố tăng lên 115g/L, tiểu cầu đạt 177G/L. Sức khỏe của H. dần ổn định, em được xuất viện và tiếp tục theo dõi ngoại trú, tái khám định kỳ.

Bác sĩ Mai Thị Thu Ly - khoa Huyết học lâm sàng và Bệnh nghề nghiệp, Bệnh viện Quân y 175 - cho biết, Hội chứng Evans là một trong những bệnh lý huyết học tự miễn hiếm gặp và phức tạp, chỉ chiếm khoảng 7% các trường hợp tan máu tự miễn, và 2% các trường hợp giảm tiểu cầu miễn dịch. Bệnh có biểu hiện lâm sàng rầm rộ, diễn tiến nhanh và dễ gây biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện sớm.

Do triệu chứng bệnh không điển hình, nhiều trường hợp bị chẩn đoán nhầm với thiếu máu thông thường, bệnh lý gan, rối loạn đông máu hoặc các bệnh hệ thống khác, khiến xử trí chậm trễ.

Theo bác sĩ Ly, việc điều trị Hội chứng Evans hiện nay còn nhiều thách thức do bệnh lý hiếm, thiếu các nghiên cứu đối chứng quy mô. Các phác đồ chủ yếu được suy rộng từ điều trị riêng lẻ của tan máu tự miễn, giảm tiểu cầu miễn dịch.

“Do đó, việc cá thể hóa phác đồ điều trị, đánh giá toàn diện và phối hợp chặt chẽ giữa lâm sàng, xét nghiệm đóng vai trò quyết định trong kiểm soát bệnh” - bác sĩ Thu Ly chia sẻ thêm.

Hội chứng Evans là một rối loạn tự miễn hiếm gặp, xảy ra khi cơ thể sinh kháng thể tấn công đồng thời hồng cầu (gây tan máu), tiểu cầu (gây xuất huyết) và đôi khi cả bạch cầu (gây suy giảm miễn dịch). Bệnh có thể xuất hiện riêng lẻ hoặc liên quan đến lupus ban đỏ hệ thống, hội chứng Sjogren, tăng sinh lympho...

Triệu chứng thường gặp bao gồm: da xanh, mệt mỏi, vàng da, xuất huyết dưới da, chảy máu chân răng, sốt, nhiễm trùng kéo dài. Gan và lách có thể to. Chẩn đoán dựa trên lâm sàng kết hợp xét nghiệm: Coombs dương tính, bilirubin gián tiếp tăng, haptoglobin giảm, LDH tăng, giảm hemoglobin và tiểu cầu.

Điều trị khởi đầu bằng corticosteroid, globulin miễn dịch tiêm tĩnh mạch. Trường hợp kháng trị có thể dùng rituximab, cyclosporin A hoặc phẫu thuật cắt lách. Điều trị hỗ trợ như truyền máu, truyền tiểu cầu cần được thực hiện thận trọng, theo dõi sát để phòng biến chứng miễn dịch.

Phạm An

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI