PNO - Tôi xa quê đã hơn hai mươi năm.Quê tôi giờ cũng đã thay đổi nhiều. Mỗi lần về quê, tôi vẫn thường nhắc đến món lạc mầm nhưng dì tôi bảo: “Xưa lắm rồi, giờ ai ăn món đó nữa!”. Vậy nên dù vẫn nhớ như in, vẫn thèm mùi vị quen thuộc ấy nhưng tôi chưa được thưởng thức lại.
Sau trận mưa rào mấy hôm, trên bãi đội lên những chỏm đất, lũ trẻ chúng tôi chạy vòng quanh, vừa chạy vừa đếm trong niềm háo hức xen lẫn vui sướng vì sắp được “thu hoạch” những giỏ lạc (đậu phộng) mầm. Chúng tôi vẫn gọi những cây lạc mầm ấy là “đội quân dưới lòng đất”.
Quê tôi, dải đất cuối của miền quê Nghệ An, nằm cạnh dòng sông Lam hiền hòa, trong xanh. Đất ở đây được bồi đắp phù sa nên hai bên bờ xanh mướt bởi những nương ngô. Ở giữa, nổi lên một bãi đất rộng, dài, người ta gọi bằng cái tên gợi nhớ đến nguồn gốc ra đời của nó: Bãi Nổi.
Bãi Nổi chủ yếu là đất pha cát thích hợp với trồng lạc. Lạc trồng ở đây rất ngon. Tôi thích nhất cái cảm giác mùa lạc ra hoa, cả Bãi Nổi như một tấm thảm màu xanh trải dài. Trên nền màu xanh ấy đính thêm những bông hoa vàng rực đầy sức sống. Mùa mà lũ trẻ chúng tôi háo hức nhất là mùa thu hoạch lạc. Chúng tôi vừa chăn trâu vừa tranh thủ mót những củ lạc còn sót.
Dù chủ nhà và cả những đứa trẻ chuyên đi mót lạc có bới kỹ đến đâu thì vẫn còn đâu đó những củ lạc bám chặt trong đất, nhất là những bụi lạc hủi (bị khô và héo cả thân lẫn lá trước khi thu hoạch). Những củ lạc đó giấu mình trong đất, sau những trận mưa sẽ nảy mầm và đội đất nhô lên. Chúng tôi thả trâu rồi rủ nhau đi đào bới mầm lạc. Cứ chỗ nào đất nhô lên như hình cây nấm thì biết ngay dưới đó có mầm lạc đang chòi lên. Những đứa trẻ tinh khôn sẽ biết chọn cây lạc mầm vừa tách hạt, chưa ra lá thì mới ngon và phải nhổ thật khéo để không bị đứt, gãy.
Cứ thế, lúc về đứa nhiều thì giỏ đầy, đứa ít thì được lưng giỏ. Cái cảm giác chiều muộn, bụng đang đói vắt, ngồi trên lưng trâu vặt vài ba cái mầm lạc cho vào miệng, vị béo, bùi, ngọt thấm từ lưỡi thấm xuống thật không gì bằng. Hồi đó, nhà tôi bữa ăn cũng chỉ toàn canh rau với cà muối.
Vậy nên hôm nào tôi đi nhổ được mầm lạc là nhà tôi được “đổi món”. Vẫn là giỏ mầm lạc tôi mang về mà mẹ tôi vừa xào, vừa luộc. Mầm lạc có sẵn dầu, lúc xào mẹ chỉ cho tí mỡ lợn thôi mà thơm lừng cả xóm. Thằng em tôi cứ bê bát chạy vòng quanh hỏi mẹ khi nào thì được ăn. Cha tôi có bệnh nên quanh năm ông chỉ ăn rau luộc. Mẹ để ý luộc một đĩa lạc mầm nhỏ cho cha.
Hôm nào tôi kiếm được nhiều mẹ còn sáng kiến muối lạc mầm kiểu như muối dưa, ăn giòn, ngon và rất tốn cơm. Tôi vẫn nhớ hình ảnh bên mâm cơm có đĩa lạc mầm, cha rót chén rượu gạo hạt mít nhấp một hơi rồi khà một tiếng rất khoái chí. Mẹ thấy vậy liền đùa: Cứ hôm nào cha bây “khà” là hôm đó cơm ngon. Nhà tôi nghèo nhưng những bữa ăn luôn rộn ràng, vui vẻ.
Anh em tôi cứ thế lớn lên giữa vùng quê gió Lào bỏng rát, bữa ăn hằng ngày chẳng mấy khi có thịt cá, chủ yếu là rau dưa, tương cà. Ấy vậy mà đứa nào đứa nấy khỏe mạnh, phổng phao. Có lần, bác họ tôi ở ngoài phố về chơi. Nhìn mấy anh em tôi, bác hỏi mẹ: “Cô chú nuôi con kiểu gì mà mát tay thế? Rồi bác kể, con bác ở ngoài phố cho ăn đủ thứ bổ dưỡng mà còi cọc, ốm vặt suốt. Bữa đó, ngoài đĩa thịt gà, mẹ có thêm đĩa lạc mầm muối mời khách. Đang ăn, mẹ chỉ xuống đĩa lạc mầm cười bảo: “Đây bác, cả tháng nay có mỗi món này thôi, cứ hết xào lại luộc rồi muối dưa, thêm bát canh, mấy quả cà mà mỗi bữa hai đứa cứ phải “đánh” ba bát cơm đầy”.
Tôi xa quê đã hơn hai mươi năm. Quê tôi giờ cũng đã thay đổi nhiều. Mỗi lần về quê, tôi vẫn thường nhắc đến món lạc mầm nhưng dì tôi bảo: “Xưa lắm rồi, giờ ai ăn món đó nữa!”. Vậy nên dù vẫn nhớ như in, vẫn thèm mùi vị quen thuộc ấy nhưng tôi chưa được thưởng thức lại.
Khi thành phố giãn cách, việc đi lại hạn chế tối đa, kể cả đi chợ, tôi ủ giá đỗ làm rau theo cách truyền thống mà ngày xưa mẹ vẫn làm. Một ý nghĩ lóe lên trong đầu tôi: Sao không thử ủ lạc mầm nhỉ! Tôi lên mạng search công thức rồi lọ mọ làm theo với biết bao hào hứng. Rồi tôi cũng có những mầm lạc đầu tiên. Nhưng khi thưởng thức, tôi lại không có được những xúc cảm, dư vị như ngày xưa khi ăn những món lạc mầm mẹ nấu từ giỏ lạc mà tôi cặm cụi đào bới trên bãi bồi của dòng sông quê hương.
Có lẽ, trong cuộc sống này có những thứ chỉ thuộc về một nơi, một cung thời gian nào đó mà nếu tách rời ra sẽ không còn nguyên vẹn ý nghĩa. Và quê hương không phải chỉ là những điều lớn lao mà còn là nơi chứa đựng những ký ức nhỏ bé mà thân thương, nơi chân ta có thể rời đi nhưng tim ta vẫn mãi ở đó.
Thu Đức
Chia sẻ bài viết: |
Bảo tàng Y học cổ truyền Việt Nam (Fito Museum) tọa lạc trên con đường Hoàng Dư Khương yên tĩnh ngay giữa lòng TPHCM.
Khi những bông tuyết đầu tiên phủ trắng các dãy núi và khu rừng, nước Mỹ bỗng biến thành một xứ sở thần tiên đầy mê hoặc
Có một loài cây mọc dại trên nương, trên rẫy ở Tây Nguyên, quả nhỏ, thon dài màu xanh thẫm, người Ê đê gọi nó bằng cái tên lạ tai: poh pang.
Ngồi cạnh cửa sổ, đeo gối cổ, dùng miếng che mắt… là những gợi ý dành cho hành khách bay đường dài ngồi ghế hạng phổ thông.
Nhiều sân bay trên thế giới sở hữu đường băng độc đáo: nằm trên bãi biển, giữa sân golf hay chênh vênh trên đảo nhân tạo giữa biển.
Lá sắn kho giã bằng chày cối rồi nấu bằng củi là món ăn truyền thống không thể thiếu trong dịp tết cổ truyền, ngày cúng giỗ.
Cá nục béo, ngọt, rau muống xanh giòn, bánh tráng dai chấm cùng nước mắm ớt, càng ăn càng mê, chỉ thấy no mà không bao giờ ngán.
Khi nắng vàng trải nhẹ trên những dãy núi đá trùng điệp, Hà Giang bừng sáng sắc hồng, tím dịu dàng của hoa tam giác mạch vào những ngày thu.
Quán chè nóng cô Điệp nằm trên đường Võ Văn Tần, Quận 3 đã trở thành điểm đến lý tưởng cho những ai muốn tìm lại hương vị truyền thống.
Những gì bạn ăn vào bữa tối có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Vậy, đâu là thực phẩm lành mạnh nhất cho bữa tối?
Lần đầu tiên, Việt Nam tổ chức chương trình vinh danh cấp quốc gia dành riêng cho lĩnh vực ẩm thực.
Từ chuyến Venice Simplon-Orient-Express nổi tiếng đến Kyle Line ở Scotland, những hành trình đường sắt tuyệt đẹp này cho phép du khách tận hưởng châu Âu theo nhịp điệu thong thả.
Kem lạnh - nước mắm là “cặp đôi” kỳ lạ, nhưng những món tráng miệng độc đáo này ở Bangkok, Thái Lan đang được nhiều du khách đến ăn thử.
Trong danh sách 10 thành phố có ẩm thực đường phố ngon nhất châu Á của tạp chí Time Out có Hà Nội của Việt Nam.
Pha và thưởng thức 1 tách trà bạc hà là cách tuyệt vời để thư giãn. Chỉ cần nước nóng và vài lá bạc hà là bạn đã có ly trà ấm.
Nhiều người lựa chọn 'cung đường vàng' Tokyo, Kyoto để tham quan mùa lá đỏ, nhưng nhiều địa danh khác của Nhật Bản cũng có cảnh vật mùa thu độc đáo.
Hòa mình vào không khí trong lành của thiên nhiên hùng vĩ, đây là những cung đường đi bộ mà "dân trekking" không thể bỏ lỡ.
Xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh giúp bạn sống khỏe và hạnh phúc hơn. Tuổi 40 là thời điểm vàng để bắt đầu đầu tư cho sức khỏe.