Lòng yêu nước luôn được tiếp nối, vun bồi

Những ngày qua, câu hát “Hết kháng chiến nếu con còn chưa về. Mẹ ơi vui lên mẹ có đứa con anh hùng” trong ca khúc Còn gì đẹp hơn được chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội. Nhiều bạn trẻ nói rằng, chỉ cần nghe đến là thấy trong lòng dâng lên niềm xúc động khó tả. Phải chăng, âm nhạc đã chạm đúng sợi dây tình cảm vốn âm ỉ trong trái tim mỗi người Việt, nhất là người trẻ hôm nay, đó là lòng yêu nước.

Không thể phủ nhận rằng, cuộc sống hiện đại mang đến nhiều sự lựa chọn, nhiều tiện nghi nhưng những thành tựu mà đất nước có được hôm nay - từ tăng trưởng kinh tế, cải thiện chỉ số phát triển con người đến vị thế trên trường quốc tế - đều có dấu ấn đóng góp của thanh niên. Qua các “gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu”, qua hàng trăm ngàn thanh niên khởi nghiệp, sáng tạo trong khoa học, công nghệ, ngoại giao, văn hóa, chúng ta thấy rằng, thanh niên đang khẳng định bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam ở tầm toàn cầu.

Đúng là vẫn có một bộ phận người trẻ thờ ơ với vấn đề chung, dễ bị chi phối bởi mặt trái của mạng xã hội hay đặt lợi ích cá nhân lên trên hết nhưng đó là hiện tượng của bất kỳ xã hội nào trong quá trình phát triển, không phải bản chất của cả thế hệ. Nếu cứ mãi lấy “một số ít” để quy chụp “phần đông”, chúng ta sẽ vô tình tạo ra khoảng cách giữa thế hệ đi trước và đi sau.

Cần thấy rằng, tình yêu nước hôm nay có hình thức khác trước. Nó không còn được đo bằng những vết thương trên da thịt mà bằng công trình nghiên cứu khoa học được quốc tế công nhận; không còn nằm trong những ngày dài hành quân mà trong việc kiên trì xây dựng một start-up bền vững, tạo công ăn việc làm cho cộng đồng; không chỉ gói gọn trong biên giới quốc gia mà còn chứa khát vọng khẳng định bản lĩnh Việt Nam trên bản đồ thế giới.

Nhiều bạn trẻ đi học tập, làm việc, thậm chí định cư ở nước ngoài nhưng không vì thế mà tách rời cội nguồn. Những dự án khởi nghiệp công nghệ có vốn đầu tư từ kiều bào, những chương trình tri thức Việt toàn cầu kết nối chuyên gia đều xuất phát từ lòng yêu nước kiên định. Bởi dù ở đâu, dòng máu Việt vẫn chảy trong mỗi con người Việt Nam.

Trong thời đại trí tuệ nhân tạo và chuyển đổi số, yêu nước không chỉ dừng ở cảm xúc mà còn thể hiện qua năng lực, qua việc dám học hỏi cái mới, làm chủ công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh của quốc gia. Đó cũng là lý do mà nhiều bạn trẻ chọn ngành khoa học, công nghệ, ngoại ngữ, ngoại giao để trở thành chiến sĩ trên mặt trận hội nhập quốc tế.

Cần nhấn mạnh thêm rằng, giới trẻ ngày nay vừa có lợi thế, vừa có thách thức. Họ có tri thức, công nghệ, môi trường toàn cầu mở rộng nhưng đồng thời cũng phải đối mặt với áp lực khốc liệt từ kinh tế thị trường, sự phân tán từ mạng xã hội, nguy cơ bị cuốn vào “ảo” nhiều hơn “thực”. Vì vậy, sự định hướng, đồng hành của thế hệ đi trước, của chính sách nhà nước là rất cần thiết. Thay vì nghi ngờ hay chỉ trích, hãy động viên, khuyến khích và trao cơ hội để họ thể hiện mình.

Lòng yêu nước không bao giờ mất đi. Nó chỉ thay đổi cách biểu hiện theo từng thời kỳ, từng thế hệ. Nếu thế hệ trước thể hiện qua việc cầm súng, hy sinh nơi chiến trường thì thế hệ hôm nay thể hiện qua tri thức, sáng tạo, trách nhiệm xã hội và hội nhập toàn cầu.

Với niềm tin ấy, chúng ta có thể khẳng định: Việt Nam đang có một thế hệ trẻ yêu nước, bản lĩnh và đầy khát vọng. Họ chính là rường cột để đưa đất nước vươn tới tương lai - một tương lai “chẳng còn gì đẹp hơn”.

Tiến sĩ Nguyễn Tuấn Anh
(Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam)