KOL và tin giả khiến người tiêu dùng mất lòng tin

Thông tin được bà Lý Kim Chi - Chủ tịch Hội Lương thực Thực phẩm TPHCM cho biết tại hội thảo chuyên đề “Truyền thông ngành thực phẩm TPHCM: Nhận diện khủng hoảng và giải pháp phát triển bền vững”, do Tạp chí Doanh nhân Sài Gòn phối hợp cùng FFA, Hội Quảng cáo TPHCM (HAA) tổ chức ngày 4/6.

Thông tin về trứng giả lan truyền khiến ngành này bị ảnh hưởng nghiêm trọng - Ảnh: Ngọc Thùy

Theo bà, chưa bao giờ ngành thực phẩm lại phải đối mặt với áp lực truyền thông lớn như hiện nay. “Một thông tin sai lệch có thể thổi bùng thành cơn bão truyền thông, gây thiệt hại không chỉ cho doanh nghiệp mà còn làm gián đoạn cả chuỗi cung ứng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến người nông dân, nhà phân phối, người lao động và niềm tin của người tiêu dùng” - bà chia sẻ.

Bà dẫn chứng vụ tin đồn “trứng gà giả” vừa qua đã làm lao đao cả thị trường chăn nuôi. Hay như vụ nhiều người nổi tiếng quảng cáo kẹo Kera - “một viên kẹo rau bằng một đĩa rau”, không chỉ vi phạm pháp luật mà còn làm xói mòn lòng tin của người tiêu dùng vào hàng ngàn sản phẩm khác vốn hoàn toàn nghiêm túc.

Ông Nguyễn Thanh Đảo - Chủ tịch Hội Quảng cáo Việt Nam - chỉ ra, khủng hoảng truyền thông trong ngành thực phẩm có thể chia thành ba nhóm chính. Đầu tiên là yếu kém trong kiểm soát nội dung truyền thông. Việc cho phép KOL/KOC tự do quảng bá sản phẩm mà không qua kiểm chứng, cộng với thuật toán mạng xã hội vốn ưu tiên tin sốc, đã tạo điều kiện cho những thông tin sai lệch lan rộng với tốc độ chóng mặt.

Tiếp đến là sự thiếu đồng bộ trong hệ thống pháp luật và giám sát. Cuối cùng là tâm thế bị động của chính các doanh nghiệp bởi họ chưa xây dựng hệ thống truyền thông phòng ngừa và ứng phó khủng hoảng, thiếu dữ liệu truy xuất nguồn gốc, thiếu quy trình phản hồi minh bạch và thiếu cơ chế giao tiếp hiệu quả với công chúng.

“TPHCM cần thiết lập một cơ quan đầu mối kiểm định thông tin thực phẩm, có khả năng kiểm chứng khoa học, phản hồi nhanh và công khai dữ liệu cho báo chí, doanh nghiệp và người tiêu dùng. Còn doanh nghiệp cần chủ động nội hóa quy trình kiểm soát chất lượng và truyền thông” - ông đề xuất.

Ông Trần Trọng Dũng - Phó chủ tịch Hội nhà báo Việt Nam chia sẻ tại hội thảo

Ông Trần Trọng Dũng - Phó chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam - khẳng định, trong thời đại số, khi mạng xã hội và các nền tảng kỹ thuật số phát triển nhanh chóng, thông tin được lan truyền với tốc độ chưa từng có, đồng thời cũng kéo theo nguy cơ nhiễu loạn, tin sai sự thật, quảng cáo gian dối và lợi dụng truyền thông để trục lợi.

Theo ông, TPHCM là trung tâm kinh tế năng động, đầu tàu cả nước với hơn 1.000 doanh nghiệp sản xuất và chế biến thực phẩm. Tuy nhiên, thành phố cũng đang chịu áp lực lớn từ các làn sóng thông tin sai lệch, quảng cáo không đúng sự thật, sự bùng phát của thực phẩm giả, kém chất lượng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến niềm tin của người tiêu dùng và uy tín thương hiệu quốc gia.

Ông cho rằng, báo chí cần giữ vai trò tiên phong trong công tác giám sát xã hội, phản ánh trung thực, khách quan những tồn tại và bất cập trong ngành thực phẩm, đồng thời làm cầu nối giữa cơ quan quản lý - doanh nghiệp - người tiêu dùng. Bởi chỉ có truyền thông trung thực, có trách nhiệm, lấy đạo đức làm nền tảng mới có thể khôi phục và củng cố niềm tin người tiêu dùng.

Mai Ca