Hơn 1/3 mẫu ớt chứa độc tố gây ung thư gan

Ngày 17/5, Thanh tra Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) đã công bố kết quả kiểm tra, xác minh thông tin ớt bột khô có chứa chất aflatoxin, độc tố có thể gây ung thư gan, theo phản ánh của truyền thông.

Theo đó, Thanh tra Bộ NN-PTNT đã thành lập hai đoàn kiểm tra đột xuất tại một số cơ sở sản xuất, kinh doanh ớt bột ở 10 tỉnh, thành gồm: Hà Nội, Thừa Thiên - Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, TP.HCM, Đồng Tháp, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Phước.

Bộ NN-PTNT thừa nhận, do ớt bột là gia vị ít được sử dụng nên thời gian qua, việc quản lý chỉ mới tập trung kiểm soát rhodamine Bvà vi khuẩn E. coli nên cũng chưa chú ý đến kiểm soát aflatoxin. Ảnh minh họa.

Đoàn đã lấy mẫu phân tích chỉ tiêu aflatoxin B1 và aflatoxin toàn phần, kiểm tra tập trung vào điều kiện bảo quản ớt khô nguyên liệu, ớt bột khô sau chế biến tại các cơ sở sản xuất và kinh doanh.

Ông Nguyễn Văn Tiến - Quyền chánh thanh tra Bộ NN-PTNT - cho biết, qua ba đợt lấy mẫu, đoàn đã lấy tổng cộng 262 mẫu ớt bột, ớt khô nguyên liệu tại các cơ sở sản xuất, hộ kinh doanh trong chợ dân sinh và siêu thị để phân tích. Kết quả, có tới 95/262 mẫu vượt ngưỡng dư lượng aflatoxin cho phép, chiếm 36,25%. 

Đáng lưu ý, trong số các cơ sở bị kiểm tra, cơ quan chức năng phát hiện 5 doanh nghiệp nhập khẩu và kinh doanh ớt bột, dù có giấy chứng nhận sản phẩm đảm bảo an toàn thực phẩm nhưng phiếu kết quả kiểm nghiệm an toàn đã có từ 6 - 12 tháng.

Trong khi đó, với nhiều lô hàng được nhập về gần đây, cơ sở không rút mẫu kiểm tra chất lượng, kiểm tra chỉ tiêu độc tố nấm mốc này. Đoàn đã buộc tiêu hủy toàn bộ số ớt nhiễm nấm mốc tại 5 cơ sở này và ra quyết định xử phạt với tổng số tiền 110 triệu đồng. 

Liên quan tới việc hơn 1/3 số mẫu kiểm tra có chứa độc tố aflatoxin, ông Nguyễn Văn Tiến cho hay, hầu hết cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh ớt bột khô có quy mô hộ gia đình, các điều kiện về chế biến, bảo quản không đảm bảo, dẫn tới sản phẩm có độc tố vi nấm aflatoxin.

Ngoài ra, người sản xuất và kinh doanh thiếu hiểu biết về quy trình sản xuất, bảo quản; nhiều địa phương có độ ẩm cao, mưa nhiều, không có thiết bị sấy, chủ yếu phơi tự nhiên, bao gói sơ sài… cũng là nguyên nhân khiến ớt bột bị nhiễm nấm mốc, từ đó sinh ra độc tố aflatoxin.

Bộ NN-PTNT cũng thừa nhận, do ớt bột là gia vị ít được sử dụng nên thời gian qua, việc quản lý chỉ mới tập trung kiểm soát rhodamine B (phẩm màu dùng trong dệt nhuộm công nghiệp) và vi khuẩn E. coli nên cũng chưa chú ý đến kiểm soát aflatoxin. 

Trước đó, hồi tháng Một, Viện Pasteur TP.HCM đã công bố kết quả thu thập ngẫu nhiên 48 mẫu ớt khô dạng bột (trong đó có 45 mẫu không nhãn mác) tại các chợ và tiệm tạp hóa ở 5 tỉnh, thành gồm TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước và Bà Rịa - Vũng Tàu; kết quả xét nghiệm cho thấy, 100% mẫu ớt bột đều có sự hiện diện của aflatoxin, nhiều mẫu vượt giới hạn cho phép.

Theo các chuyên gia, aflatoxin là độc tố vi nấm thường xuất hiện ở các thực phẩm đã bị mốc. Loại độc tố này tích lũy trong cơ thể người và gia súc, là nguồn nguy cơ cao gây ra ung thư gan. 

Một nhóm nhà khoa học đã từng công bố kết quả nghiên cứu về các “yếu tố nguy cơ gây ung thư gan nguyên phát”, trong đó phát hiện độc tố nấm aflatoxin B1 có trong tổ chức gan của 83,3% số bệnh nhân ung thư gan nguyên phát điều trị tại Bệnh viện Hữu Nghị.

Các tác giả nhận định, tỷ lệ này cho thấy, ung thư gan nguyên phát ở Việt Nam có liên quan chặt chẽ với nhiễm aflatoxin B1 qua đường ăn uống. Độc tố này tan trong rượu nên với các bệnh nhân thường uống rượu, sự hấp thu vào cơ thể dễ dàng hơn. 

Tuấn Minh