Giữ lại nguồn sáng cho bé gái 2 tuổi trong cuộc chiến với ung thư mắt

Phát hiện bất thường từ ánh nhìn

Cuối năm 2023, khi đưa con gái 2 tuổi đi chơi Noel, anh T. (31 tuổi, quê Lâm Đồng) bất chợt nhận thấy ánh mắt của con phản chiếu lạ thường, như “mắt mèo trong đêm” mỗi khi có ánh sáng chiếu vào. Đưa bé đi khám bệnh, anh sững người khi nhận kết quả: con gái mắc ung thư mắt (u nguyên bào võng mạc).

Suốt gần 1 năm, bé T.L trải qua 9 đợt hóa trị toàn thân. Mỗi lần vào thuốc hóa trị, bé phải chịu nhiều tác dụng phụ của thuốc, rụng tóc, ói mửa, sụt cân… Thế nhưng, mọi nỗ lực dường như trở nên vô nghĩa khi khối u tái phát liên tục.

Cuối năm 2024, các bác sĩ Bệnh viện Ung Bướu đi đến quyết định vô cùng khó khăn: phải cắt bỏ mắt để tránh khối u xâm lấn não. Anh T. đau lòng đến tột độ, lặng người khi ký cam kết phẫu thuật cắt bỏ mắt của con.

Khi bé T.L chuẩn bị được đưa vào phòng phẫu thuật thì bác sĩ phẫu thuật chính nhận được tin Bệnh viện FV có thể thực hiện kỹ thuật hóa trị nội mạch để điều trị ung thư võng mạc. Người bác sĩ ấy mừng rỡ hủy ngay cuộc mổ, giới thiệu bé qua FV, với hy vọng có thể giữ được mắt của bé. Vị bác sĩ này cho biết, anh và đồng nghiệp đã tìm kiếm bệnh viện có thể thực hiện kỹ thuật này rất lâu rồi, cho tới tận hôm đó mới may mắn nhận được tin mừng từ FV.

Bệnh viện FV hóa trị nội động mạch, giữ lại ánh sáng cho bé T.L - Ảnh: FV

Khi biết gia đình anh T. có hoàn cảnh khó khăn, Quỹ Nâng bước tuổi thơ của Bệnh viện FV quyết định hỗ trợ toàn bộ chi phí điều trị và thăm khám của bé.

Sự kiện Bệnh viện FV tiên phong triển khai kỹ thuật hóa trị nội động mạch đã mở ra cánh cửa mới đầy hy vọng cho nhiều trẻ mắc u nguyên bào võng mạc tại Việt Nam.

Giữ lại ánh sáng cho bé T.L sau 3 lần can thiệp nội mạch

Đến nay, bé T.L đã hoàn thành 3 lần hóa trị nội động mạch. Bác sĩ ghi nhận khối u đã canxi hóa hoàn toàn, không còn tăng sinh hay phát triển, các u lơ lửng (seeding) trong dịch kính biến mất hoàn toàn, và không ghi nhận dấu hiệu tái phát. Bé T.L được chỉ định ngưng liệu trình, và tái khám hằng tháng.

Bé T.L được cha đưa đi tái khám tại Bệnh viện FV - Ảnh: FV

“Nếu không có phương pháp này, nếu không có bàn tay giúp đỡ của những người xa lạ ở FV, có lẽ con tôi đã mất đi con mắt của mình…”, anh T. xúc động chia sẻ.

Các lần tái khám gần đây cho thấy thị lực của bé T.L ổn định - Ảnh: FV

Phát hiện và điều trị sớm: Cánh cửa sống còn với u nguyên bào võng mạc

Bé T.L là một trong rất nhiều bệnh nhi được điều trị thành công bằng hóa trị nội động mạch tại Bệnh viện FV. Phương pháp này không chỉ giúp bảo tồn mắt mà còn đem lại cơ hội sống với chất lượng cao hơn cho trẻ mắc u nguyên bào võng mạc.

Theo thống kê, u nguyên bào võng mạc ảnh hưởng đến khoảng 1/18.000 trẻ em. Bệnh có thể xuất hiện một bên hoặc cả hai mắt, trong đó khoảng 30% trường hợp có yếu tố di truyền. Nếu không được điều trị sớm trẻ có nguy cơ mù lòa vĩnh viễn hoặc tử vong do di căn lên não.

Một số dấu hiệu cảnh báo cha mẹ cần lưu ý: Mắt lác, lồi, đỏ kéo dài, đồng tử phản chiếu ánh trắng khi chụp hình (giống mắt mèo trong đêm), giảm thị lực hoặc trẻ dụi mắt bất thường.

Kỹ thuật hóa trị nội mạch được thực hiện như thế nào?

Hóa trị nội động mạch (Intra-arterial Chemotherapy - IAC) - phương pháp điều trị nhắm trúng đích là tiến bộ vượt bậc trong điều trị u nguyên bào võng mạc (retinoblastoma). IAC cho phép đưa hóa chất trực tiếp vào động mạch mắt, từ đó tập trung tiêu diệt khối u tại chỗ trong khi hạn chế tối đa độc tính toàn thân.

Ê-kíp bác sĩ Huỳnh Hữu Danh thực hiện thủ thuật hóa trị nội động mạch điều trị u nguyên bào võng mạc - Ảnh: FV

Quy trình thực hiện được tiến hành trong phòng can thiệp mạch máu khoảng 90 phút với sự hỗ trợ của hệ thống chụp mạch số hóa xóa nền (DSA). Sau khi bệnh nhân được gây mê toàn thân, bác sĩ chọc dò động mạch đùi, luồn ống thông siêu nhỏ qua hệ thống động mạch cảnh trong đến tận nhánh động mạch mắt (ophthalmic artery) - mạch máu chính nuôi khối u. Tại đây, hóa chất điều trị (thường là melphalan, đôi khi phối hợp với topotecan hoặc carboplatin) được tiêm với liều lượng đã hiệu chỉnh theo cân nặng và tình trạng lâm sàng của bệnh nhi.

IAC cho phép nồng độ thuốc cao tại vị trí khối u, nâng cao hiệu quả điều trị tại chỗ, đồng thời giảm đáng kể các biến chứng so với hóa trị toàn thân. Đây là kỹ thuật ít xâm lấn, thời gian hồi phục nhanh và đặc biệt có giá trị trong việc bảo tồn nhãn cầu, giảm thiểu nguy cơ mù lòa hoặc phải phẫu thuật cắt bỏ mắt. Trong nhiều nghiên cứu, tỷ lệ kiểm soát khối u thành công bằng IAC có thể tới 90%.

Để tìm hiểu thêm về điều trị ung thư mắt bằng phương pháp hóa trị nội động mạch, bạn đọc có thể liên hệ Khoa Chẩn đoán hình ảnh Bệnh viện FV qua hotline (028) 35 11 33 33.

Hồng Ngọc

Nguồn: FV