Doanh nghiệp Việt phản ứng thận trọng trước thông tin thuế đối ứng từ tổng thống Mỹ

Theo phân tích từ đại diện Tập đoàn VinaCapital, mức thuế này “phù hợp với kỳ vọng thị trường”, cải thiện đáng kể so với mức 46% từng được Tổng thống Trump công bố vào ngày 2/4.

“Chúng tôi mong là thỏa thuận cuối cùng sẽ phân loại thuế theo nhóm sản phẩm cụ thể, trong đó những mặt hàng được sản xuất 100% tại Việt Nam sẽ được hưởng mức thuế thấp hơn. Trước mắt, chúng tôi cho rằng mức thuế 10% hiện vẫn đang áp dụng với hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ (trừ phần lớn nhóm hàng điện tử) sẽ tiếp tục được duy trì cho đến khi thỏa thuận mới chính thức có hiệu lực” - đại diện VinaCapital nhận định.

Với các mặt hàng được xác định là “trung chuyển” (transhipping) từ Việt Nam, ông Trump tuyên bố mức thuế sẽ là 40%. Theo báo cáo mới nhất từ Đại học Harvard, tỷ lệ hàng trung chuyển từ Việt Nam vào Mỹ dao động từ 2% đến 17%, trong khi một số phương tiện truyền thông dẫn con số phổ biến khoảng 14%.

Tuy nhiên, các chuyên gia lưu ý rằng, khái niệm “trung chuyển” hiện vẫn chưa được định nghĩa rõ ràng, và cách xác định hàng hóa thuộc nhóm này trong văn bản chính thức sẽ là yếu tố then chốt để đánh giá tác động thực sự đến doanh nghiệp Việt.

Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu thở phào với mức thuế đối ứng 20% từ Mỹ

Vẫn theo vị đại diện của VinaCapital, Chính phủ Việt Nam đã chủ động xử lý vấn đề này từ nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump, và khả năng sẽ tiếp tục siết chặt kiểm tra nguồn gốc, xuất xứ trong thời gian tới. Song, việc chưa rõ tiêu chí phân loại “trung chuyển” khiến cộng đồng doanh nghiệp vẫn đứng trước sự bất định nhất định, đặc biệt là với những ngành có tỷ lệ nhập khẩu nguyên liệu cao.

Dù vậy, các chuyên gia cho rằng tuyên bố lần này mang tính tích cực, nhưng khó tạo ra tác động lớn đến tăng trưởng kinh tế trong ngắn hạn. Xuất khẩu sang Mỹ có thể chững lại trong nửa cuối năm 2025 sau khi đã tăng gần 30% trong sáu tháng đầu năm – chủ yếu do các nhà bán lẻ Mỹ đã đẩy mạnh đơn hàng trong thời gian 90 ngày hoãn áp dụng thuế đối ứng.

Ông Nguyễn Chánh Phương - Phó Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TPHCM (HAWA) - cho rằng, mức thuế 20% mà Mỹ đưa ra là tương đối chấp nhận được với ngành gỗ Việt Nam.

Với các đơn hàng sắp tới, ông Phương cho biết, mức thuế 20% nhiều khả năng sẽ không do một bên đơn lẻ gánh chịu, mà được phân bổ lại theo sự thỏa thuận giữa ba phía: nhà sản xuất tại Việt Nam, nhà nhập khẩu và nhà phân phối tại Mỹ. Mô hình chia đều cho ba bên, mỗi bên chịu khoảng 7% sẽ được xem là phương án hài hòa lợi ích, vừa giữ chân bạn hàng, vừa duy trì sức cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường Mỹ.

Trong lĩnh vực nông sản, ông Nguyễn Đình Tùng - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vina T&T - cũng nhìn nhận, mức thuế 20% không gây ra cú sốc lớn đối với doanh nghiệp. Hiện nay, nhiều mặt hàng trái cây chế biến của Việt Nam xuất sang Mỹ vốn đã phải chịu mức thuế từ 5-15%, nên mức thuế 20% vẫn nằm trong ngưỡng có thể thích ứng được.

Tuy nhiên, theo ông Tùng, vẫn cần theo dõi thêm động thái của phía Mỹ đối với các nước khác trong khu vực, đặc biệt là Thái Lan - đối thủ cạnh tranh trực tiếp của Việt Nam về rau quả. Trước đây, Thái Lan từng bị Mỹ đề xuất áp thuế tới 36%, nếu sắp tới thuế suất của họ thấp hơn, lợi thế cạnh tranh của Việt Nam vẫn rất mong manh.

“Để thích ứng, doanh nghiệp đã liên tục trao đổi với các đối tác, nhằm đưa ra các giải pháp ứng phó phù hợp. Đồng thời, chúng tôi cũng chủ động chia sẻ một phần lợi nhuận để giảm bớt cú sốc thị trường và duy trì sức cạnh tranh dài hạn. Đây là bước đi cần thiết để giữ vững thị phần tại thị trường xuất khẩu chủ lực này” - ông chia sẻ.

Mai Ca