Điểm tựa nào cho điện ảnh Việt bắt nhịp kỷ nguyên mới?

Một cảnh quay phim Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối ở tư thế khó - Ảnh do đoàn phim cung cấp

Văn hóa là gốc rễ

Không phải ngẫu nhiên Liên hoan phim Việt Nam lần thứ XXIV đang diễn ra chọn chủ đề Điện ảnh Việt Nam - Phát triển bền vững và hội nhập quốc tế trong kỷ nguyên mới. Cụm từ “kỷ nguyên mới” như lời khẳng định điện ảnh Việt đang ở giai đoạn đòi hỏi một sự thay đổi toàn diện về cách nghĩ, cách làm.

Tầm quan trọng của từ khóa “kỷ nguyên mới” còn được minh chứng qua việc hội thảo đầu tiên trong khuôn khổ Liên hoan phim Việt Nam chọn chủ đề “Phát triển công nghiệp điện ảnh trong kỷ nguyên mới”, bàn về Phát triển công nghiệp điện ảnh dân tộc trong kỷ nguyên mới và Ứng dụng công nghệ trong công nghiệp điện ảnh.

Tại hội thảo, các diễn giả đề cập nhiều vấn đề: văn hóa, chính sách, thị trường, công nghệ, nhân lực. Trong đó, văn hóa được nhấn mạnh là nền tảng để công nghiệp điện ảnh phát triển bền vững và hội nhập.

Ông Tạ Quang Đông - Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch - nhấn mạnh: “Chủ đề của liên hoan phim là bền vững và hội nhập. 2 điều đó xuất phát từ nền tảng là văn hóa. Muốn đưa phim Việt hội nhập quốc tế, yếu tố văn hóa phải đậm nét. Tác phẩm phải thấm đẫm màu sắc văn hóa từ trang phục, cách nhân vật ăn nói đến cách bố trí cảnh quay. Trong từng cảnh quay, văn hóa được hiển hiện cụ thể ở từng chi tiết nhỏ như cách trang trí, sử dụng đồ vật. Trang phục đưa lên màn ảnh cũng phải để ý hoa văn, màu sắc để không lẫn dân tộc này với dân tộc khác. Văn hóa cần sự tinh tế ở điểm đó”.

Chia sẻ về câu chuyện hội nhập, đạo diễn Victor Vũ bày tỏ: “Tôi không nghĩ phim nào mình làm ra cũng chinh phục được thị trường trong nước và quốc tế vì không phải thị hiếu nào, đề tài nào cũng phù hợp cả hai thị trường. Để làm ra một bộ phim như thế, điều đầu tiên cần là câu chuyện phải rất Việt Nam.

Càng muốn đi xa càng cần bám vào gốc rễ. Bên cạnh câu chuyện Việt Nam, phải khai thác những giá trị khác mang tính toàn cầu như tình mẫu tử, thân phận con người... Khi kể được một câu chuyện Việt Nam bằng ngôn ngữ điện ảnh quốc tế, khán giả trong và ngoài nước đều hiểu được”.

Con người, công nghệ - điều không thể thiếu

Ngoài nền tảng văn hóa, để đưa điện ảnh Việt Nam hướng tới sự phát triển bền vững và hội nhập trong kỷ nguyên mới, các diễn giả đều đồng ý yếu tố tiên quyết nằm ở con người. Phó giáo sư, tiến sĩ Bùi Hoài Sơn cho rằng: “Trước kia làm điện ảnh là làm một tác phẩm nghệ thuật còn bây giờ đó phải là một sản phẩm vừa chuyên nghiệp vừa gần gũi thị trường. Muốn vậy phải hiểu thị hiếu khán giả. Đạo diễn ngoài công tác đạo diễn còn phải biết kỹ năng kinh doanh, xây dựng thương hiệu và nhiều kỹ năng khác. Diễn viên không chỉ đóng xong phim rồi thôi mà còn phải hỗ trợ việc quảng bá. Đó mới gọi là công nghiệp hiện đại”.

Cảnh đàm phán trong phim Mưa đỏ có sự can thiệp của công nghệ (Nguồn ảnh : Đoàn phim cung cấp )

Tuy nhiên, ông nhìn nhận: “Nhân lực trong điện ảnh không chỉ có diễn viên, đạo diễn hay nhà quản lý mà còn liên quan đến nhiều người, nhiều khâu”.

Thứ trưởng Tạ Quang Đông đồng tình: “Nhân lực ngành điện ảnh khá thiếu. Bộ có 2 trường điện ảnh, TPHCM có vài trường có khoa điện ảnh nhưng việc đào tạo đạo diễn, diễn viên nhiều hơn các khâu khác, nhất là kỹ thuật. Trong khi kỹ thuật luôn phát triển, các máy móc đã mua hàng năm sẽ cũ. Sinh viên sau khi ra trường lại phải qua một thời gian mới đáp ứng được”.

Hương Nhu