Đề xuất có quy định luật chế tài hành vi dùng AI để xuyên tạc, bôi nhọ, xúc phạm người khác

Đại biểu Lê Thị Thanh Lam - Ảnh: QH

Chiều 7/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về các dự án Luật An ninh mạng; Luật Bảo vệ bí mật nhà nước (sửa đổi).

Tại phiên thảo luận, đại biểu Lê Thị Thanh Lam (TP Cần Thơ) cho biết, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI) đã làm xuất hiện nhiều phương thức vi phạm mới như lừa đảo, giả mạo khuôn mặt, giọng nói, hình ảnh. Các thủ đoạn này rất khó nhận biết, gây ảnh hưởng lớn đến an ninh mạng và quyền lợi của người dân.

Dự thảo luật đã quan tâm đến việc bảo vệ trẻ em trên không gian mạng, song thực tế cho thấy các nhóm yếu thế khác như người cao tuổi, người khuyết tật, người hạn chế năng lực hành vi cũng là những đối tượng dễ bị tấn công.

Bà dẫn chứng, nhiều vụ lừa đảo gần đây nhắm vào người cao tuổi, chẳng hạn như vụ mạo danh cơ quan chức năng yêu cầu cụ bà 75 tuổi ở Đà Nẵng chuyển toàn bộ tiền tiết kiệm; hay vụ một người nông dân ở Phú Thọ chuyển khoản hết tiền bán trâu cho kẻ gian.

“Những vụ việc này đã được các phương tiện thông tin đại chúng phản ánh, cho thấy tội phạm công nghệ cao đang khai thác triệt để sự thiếu kỹ năng an toàn mạng của các nhóm đối tượng trên” - đại biểu nói. Theo bà, mặc dù một số vụ việc đã được lực lượng chức năng kịp thời ngăn chặn, song xu hướng lừa đảo đang gia tăng.

Trước thực trạng trên, đại biểu đề nghị dự thảo luật cần bổ sung quy định cấm sử dụng công nghệ AI để giả mạo khuôn mặt, giọng nói và các hình thức công nghệ giả mạo khác nhằm mạo danh tổ chức, cá nhân để lừa đảo, xuyên tạc, gây nhầm lẫn hoặc xâm hại quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.

Về quy định phòng ngừa và xử lý vi phạm, đại biểu tán thành cần mở rộng nhóm đối tượng được bảo vệ. Cụ thể, bên cạnh trẻ em cần bổ sung người cao tuổi và các nhóm yếu thế khác, bảo đảm tính bao quát, phù hợp với thực tiễn tội phạm công nghệ cao hiện nay.

Đại biểu Tô Văn Tám (tỉnh Quảng Ngãi) góp ý về các hành vi nghiêm cấm trong dự thảo luật. Ông đề nghị nghiên cứu bổ sung hành vi “xuyên tạc đường lối, chủ trương của Đảng và pháp luật của Nhà nước”, bóp méo chính sách, pháp luật của Nhà nước, gây hoang mang dư luận.

Ông cũng đề nghị bổ sung hành vi “xúc phạm Đảng kỳ” vào danh mục các hành vi bị cấm. Bởi, trên không gian mạng, ngoài việc xúc phạm Quốc kỳ, Quốc ca, đã xuất hiện hiện tượng xúc phạm Đảng kỳ - biểu tượng thiêng liêng của Đảng và dân tộc, gắn liền với biết bao thế hệ cán bộ, đảng viên đã hy sinh, cống hiến.

Đồng quan điểm với đại biểu Lam, ông Tô Văn Tám đề nghị bổ sung hành vi sử dụng AI để xuyên tạc, bôi nhọ, xúc phạm người khác.

“Công nghệ AI phát triển nhanh, mang lại nhiều lợi ích trong học tập, nghiên cứu, nhưng cũng đang bị lợi dụng để tạo ra hình ảnh, video giả mạo nhằm bôi nhọ, vu khống, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của cá nhân, tổ chức. Vì vậy, cần bổ sung quy định cấm sử dụng AI cho mục đích xuyên tạc, xúc phạm hoặc gây tổn hại uy tín, danh dự người khác”, đại biểu nhấn mạnh.

Như Diệp