Đặt quyền tự quyết về sinh sản làm trung tâm trong chính sách dân số

12/07/2025 - 13:10

PNO - Theo thông tin từ Chi cục Dân số TPHCM, Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) đã phối hợp cùng tổ chức YouGov thực hiện khảo sát tại 14 quốc gia (gồm Hàn Quốc, Thái Lan, Italia, Hungary, Đức, Thụy Điển, Brazil, Mexico, Hoa Kỳ, Ấn Độ, Indonesia, Ma-rốc, Nam Phi và Nigeria), nơi chiếm hơn 1/3 dân số toàn cầu. Kết quả cho thấy 1 thực trạng đáng lo ngại: cứ 5 người thì có 1 người tin rằng họ không thể đạt được quy mô gia đình như mong muốn.

Trong số đó, đa phần sẽ có ít con hơn dự định. Một số khác lại nhiều hơn ý muốn. Đặc biệt, giới trẻ bày tỏ sự lo lắng về tương lai, cùng với chi phí sinh hoạt tăng cao, khủng hoảng nhà ở, áp lực công việc...

Bên cạnh đó, nghiên cứu trên thế giới cũng cho thấy các giải pháp không đặt quyền tự quyết về sinh sản làm trọng tâm đều không hiệu quả và thiếu bền vững. Chính vì vậy, Ngày Dân số Thế giới năm 2025, UNFPA đã đề ra chủ đề toàn cầu: “Quyền tự quyết về sinh sản trong một thế giới đang thay đổi”.

Đặt quyền tự do sinh sản làm trung tâm chính sách dân số - Ảnh: UNICEF
Đặt quyền tự quyết về sinh sản làm trung tâm trong chính sách dân số - Ảnh: UNICEF

Theo ông Phạm Chánh Trung - Chi cục trưởng Chi cục Dân số TPHCM, trước nỗi lo về khủng hoảng suy giảm dân số, nhiều bằng chứng mới cho thấy rằng phần lớn mọi người đều mong muốn có con - nhưng lại không thể hiện thực hóa mong ước ấy.

Phụ nữ và người trẻ thường bị quy chụp là “từ chối làm cha mẹ”, trong khi xã hội lại chưa tạo điều kiện đủ tốt để họ đưa ra quyết định quan trọng nhất đời mình một cách chủ động và bình đẳng. Thực tế này nhấn mạnh rằng, các giải pháp không đặt quyền tự quyết về sinh sản làm trọng tâm đều không hiệu quả và thiếu bền vững.

Trong những năm qua, công tác dân số và phát triển tại Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần quan trọng vào sự nghiệp phát triển bền vững của đất nước.

Cụ thể: Tốc độ gia tăng dân số đã được kiểm soát; Cơ cấu dân số chuyển dịch theo hướng tích cực, dân số trong độ tuổi lao động tăng mạnh; Tuổi thọ trung bình của người dân được nâng cao, đạt 74,7 tuổi vào năm 2024; Việt Nam đã vượt qua các xu hướng toàn cầu về giảm tỷ lệ tử vong bà mẹ, tỷ lệ sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại đạt mức cao; Tầm vóc, thể lực người Việt Nam có bước cải thiện; Dân số đã có sự phân bố hợp lý hơn, gắn với quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh…

“Do đó, mục tiêu thực sự của chúng ta không phải là kiểm soát tỷ lệ sinh, mà là trao cho mỗi cá nhân thông tin đầy đủ, phương tiện thích hợp, chính sách hỗ trợ và môi trường an toàn để họ có thể tự do và có trách nhiệm quyết định số con, khoảng cách giữa các lần sinh và thời điểm sinh con” - ông Trung cho biết.

Một dấu mốc đáng chú ý là gần đây, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã sửa đổi Điều 10 của Pháp lệnh Dân số, chính thức bãi bỏ quy định mỗi gia đình chỉ sinh 1 hoặc 2 con, tạo điều kiện cho người dân được tự quyết định số con phù hợp với hoàn cảnh. TPHCM cũng là một trong những địa phương đi đầu trong việc chuyển đổi công tác dân số phù hợp với thực tiễn, từng bước chuyển trọng tâm từ kế hoạch hóa gia đình sang tiếp cận toàn diện dân số và phát triển.

Nhã Chân

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI