Chủ hộ kinh doanh tham gia bảo hiểm xã hội: Quyền lợi thiết thực và trách nhiệm pháp lý

Chính sách này mang lại sự bảo vệ toàn diện cho cả người chủ và người làm công, góp phần xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và bền vững.

Chủ hộ kinh doanh tham gia bảo hiểm xã hội cho mình và người lao động đem lại nhiều lợi ích thiết thực

Nhiều quyền lợi khi chủ hộ tham gia bảo hiểm xã hội

Từ ngày 1/7/2025, đa số chủ hộ có đăng ký kinh doanh sẽ thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc. Đây không phải là nghĩa vụ tài chính đơn thuần, mà là sự đầu tư cho tương lai, đảm bảo cuộc sống trước những rủi ro cho người lao động và người sử dụng lao động.

Khi tham gia, chủ hộ kinh doanh sẽ được hưởng đầy đủ các chế độ an sinh xã hội. Đầu tiên là được nghỉ và hưởng trợ cấp khi ốm đau, khám thai, sinh con hoặc chăm sóc con ốm. Mức hưởng lên đến 75% tiền lương đóng BHXH.

Khi đủ tuổi và có đủ số năm đóng BHXH (tối thiểu 15 năm), chủ hộ sẽ được hưởng lương hưu hằng tháng, tạo thu nhập ổn định khi về già. Mức hưởng tối đa có thể lên đến 75% mức bình quân tiền lương đóng BHXH.

Khi không may qua đời, thân nhân sẽ được hưởng trợ cấp mai táng (hiện tại là 23,4 triệu đồng) và trợ cấp tuất hằng tháng hoặc 1 lần. Được cấp thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) để khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế, chia sẻ gánh nặng tài chính khi ốm đau.

Chủ hộ được linh hoạt lựa chọn mức đóng phù hợp với khả năng tài chính của mình, từ mức thấp nhất khoảng 690.000 đồng/tháng đến mức cao nhất khoảng 13,8 triệu đồng/tháng, và có thể chọn đóng theo tháng, quý hoặc nửa năm.

Giúp chủ hộ giữ chân người lao động

Chị Nguyễn Thị Hoa - chủ một tiệm bánh nhỏ tại phường An Lạc, TPHCM - trước đây chỉ tập trung vào việc trả lương và thưởng theo năng suất cho 2 nhân viên. Mọi chuyện chỉ thực sự thay đổi sau một sự cố đáng tiếc: anh Nam - một nhân viên - không may bị tai nạn giao thông trên đường đi làm về, phải nghỉ việc dài ngày để điều trị.

Do không có BHXH, gia đình anh phải tự gánh chịu khoản viện phí lớn và mất đi nguồn thu nhập chính. Trong hoàn cảnh đó, chị Hoa cảm thấy vô cùng áy náy và bất lực vì không thể hỗ trợ gì nhiều cho nhân viên của mình.

Sau vụ việc, chị Hoa chủ động tìm hiểu và đăng ký tham gia BHXH bắt buộc cho mình và 2 nhân viên. Nhờ vậy, giờ đây chị cảm thấy yên tâm về các chế độ ốm đau, thai sản và hưu trí. Các nhân viên cũng được cấp thẻ BHYT, được hưởng đầy đủ các chế độ theo quy định. Tiệm bánh của chị từ đó trở thành một môi trường làm việc có trách nhiệm, giúp mọi người gắn bó và yên tâm cống hiến.

Chị Hoa chia sẻ: “Đóng BHXH không còn là nghĩa vụ nữa, mà là sự bảo vệ cho chính tôi và là trách nhiệm với những người cùng gắn bó với công việc kinh doanh. Tôi thấy yên tâm và nhân viên cũng làm việc tốt hơn”.

Pháp luật có những quy định rất rõ về xử phạt đối với hành vi chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHYT. Cụ thể, chủ hộ kinh doanh có thể bị phạt tiền và buộc phải đóng đủ số tiền chậm đóng, kèm theo mức phạt 0,03%/ngày tính trên số tiền đó; xử phạt hành chính hoặc thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi trốn đóng; không được xét các danh hiệu thi đua, khen thưởng; phải hoàn trả toàn bộ chi phí khám chữa bệnh cho người lao động nếu vì trốn đóng BHYT mà họ không được quỹ BHYT chi trả.

Việc tham gia BHXH đối với chủ hộ kinh doanh là một chính sách nhân văn, mang lại lợi ích kép. Nó vừa tạo ra “tấm khiên” an sinh vững chắc cho bản thân chủ hộ, vừa là trách nhiệm pháp lý và đạo đức đối với người lao động - những người đóng góp vào sự phát triển của hộ kinh doanh. Tuân thủ tốt chính sách BHXH chính là đầu tư cho sự ổn định và phát triển bền vững của chính doanh nghiệp, hộ kinh doanh.

Để đăng ký tham gia, chủ hộ kinh doanh có thể liên hệ các cơ quan BHXH cơ sở hoặc đăng ký trực tuyến qua cổng dịch vụ công BHXH: https://dichvucong.baohiemxahoi.gov.vn

Thanh Hoa