Cây duối mọc hoang bỗng có giá tiền tỉ

Cây hoang bỗng dưng sốt giá

Trên Quốc lộ 1 hướng Nam - Bắc, đến dốc Bà Ền rẽ phải ra thôn Phú Hòa thuộc xã Tuy An Nam, những bụi duối cổ thụ trải dài từ trong xóm nhà ra đến tận gò đồi rồi xuống ruộng... Chỉ những cây duối ven đường, ông Phạm Văn Chương (70 tuổi), người dân trong thôn - cho biết, duối còn nhiều nhưng đều là những cây bị người mua chê xấu vì nó bọng ở giữa thân, những cây đẹp thì bán hết rồi.

Hàng cây duối mọc hoang “làm đẹp” đám ruộng còn hiếm hoi ở xã Ô Loan (Đắk Lắk) - Ảnh: Mạnh Trâm Trân

Ông Chương kể, điều kiện khí hậu thổ nhưỡng ở đây hợp với cây duối nên duối mọc hoang nhiều lắm. “Cách đây 5 năm nhiều người bán bụi duối trên 100 năm tuổi cho những người ở phía Bắc vào mua. Trong thôn có người bán duối rẫy gốc to bằng thùng phuy gần nửa tỉ đồng. Tôi có người em họ giàu nhờ bán duối, có người thấy mau giàu cất nhà lầu, nói vui: Giàu vì có rẫy bên Mỹ”, ông Chương kể.

Hàng rào duối hiếm có ở xã Tuy An Nam (Đắk Lắk) - Ảnh: Mạnh Trâm Trân

Dạo một vòng thôn Phú Hòa đến nhà có hàng rào duối nhìn rất đẹp mắt. Ông Bùi Văn Long, 65 tuổi, nhà có hàng rào duối cho hay: Hàng rào duối có từ lâu đời, thời cha tôi trồng. Mặt trên hàng rào dùng rựa phạt hay câu liêm cắt bằng mặt, còn phía dựng đứng bằng hiến vì bò lùa ra vào cạ mài gãi ngứa. Thấy đẹp nhiều tay chơi duối qua lại trầm trồ, hàng rào duối là của quý, hiếm nơi nào có.

Ông Châu Bá Thông 49 tuổi, ngụ tại xã Ô Loan đang chăm sóc vườn duối cảnh trước nhà cho biết, mấy gốc duối ngoài vườn từ 30 đến 50 triệu đồng. Rồi ông dẫn chúng tôi vào nhà giới thiệu gốc duối khá lớn, cao khoảng 3m người ôm không xuể... có giá 5 tỉ đồng.

Theo ông Thông, tiêu chuẩn một cây duối đẹp để làm cảnh thường theo thị hiếu của người chơi. Nhưng thường dựa vào dáng, thế cây hay dựa vào gốc, rễ cây.... Cây duối mà theo lời ông Thông "chỉ bán 5 tỉ, trả 4 tỉ không cho rờ (sờ)" sở dĩ được định giá cao vì có thân tròn từ trên xuống dưới, cân đối.

Cây duối được định giá 5 tỉ đồng- Ảnh: Mạnh Trâm Trân

Ông Thông hiện sở hữu vườn duối 50 cây, trước đây ông mua với giá từ 5-7 triệu đồng/cây về cắt tỉa, nuôi tạo dáng hay cho duối “ăn đá”. Tức là khi trồng gốc duối quây tôn rồi chất đá xung quanh gốc cao lên, duối ra rễ bó đá lại, rồi cứ thế lồi gốc lên, rễ “ăn đá” ra dáng đẹp. Tại xã Ô Loan, còn khoảng 3 vườn duối với hơn 100 gốc duối cổ thụ bán cây cảnh. Gần đây nhiều người đổ xô đi về vùng núi mua duối về nuôi cho ăn đá để bán với giá cao.

Những gốc duối cảnh được ươm trồng bằng cách quây tôn quanh gốc rồi cho "ăn đá"- Ảnh: Mạnh Trâm Trân

Anh Nguyễn Thành Thật, ngụ xã Xuân Phước cho hay, những bụi duối trước đây chỉ được người dân dùng làm nơi để cột bò, giờ bán có tiền. Có nhà bụi duối sát vách nhà bếp để ngồi mát, thái rau cho heo, treo xoong nồi, giờ đào gốc bán hết. “Duối cổ thụ hiếm rồi. Hiện nay cây duối có tuổi hơn nữa đời người cũng không còn mấy”, anh Thật nói.

Cũng theo anh Thật, với người dân địa phương, duối còn là loài cây dự báo thời tiết khá chính xác. Để ý mùa hè nắng chang chang duối ra trái chín là trời mưa. Trước khi ra trái, tán cây duối thường phát triển nhanh. Nhưng bây giờ khó có ai nhìn thấy trái duối chín vì duối cảnh chặt trụi lá.

Bụi duối rẫy ở xã Tuy An Nam (Đắk Lắk) bị chặt cành nhánh chết khô để lấy đất trồng cỏ cho bò - Ảnh: Mạnh Trâm Trân

Theo một cán bộ của Sở TN &MT tỉnh Đắk Lắk, duối thuộc loại cây gỗ tạp. Do tính chất gỗ nhẹ, sức chịu đựng kém, khả năng bị sâu mọt cao nên hầu như gỗ ít được dùng trong sản xuất đồ nội thất, chỉ làm cảnh nên không ngăn cấm khai thác, vận chuyển…

Mạnh Trâm Trân