Cảnh báo thuốc gia truyền chứa chất độc hại

Ngày 21/8, trong phiên giải trình việc thực hiện chính sách pháp luật về phòng, chống thuốc và thực phẩm chức năng giả, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết, tỉ lệ thuốc giả ở Việt Nam giảm mạnh, từ 10% (năm 1990-1991) xuống dưới 2% những năm gần đây. Năm 2024, tỉ lệ thuốc không đạt chất lượng là 0,45%, tỉ lệ thuốc giả dưới 0,1%. Tỉ lệ dược liệu, thuốc y học cổ truyền vi phạm chất lượng cao hơn so với thuốc hóa học.

Gần đây, lực lượng chức năng đã phát hiện nhiều đường dây sản xuất, buôn bán thuốc đông y giả ở các tỉnh Cà Mau, Thái Nguyên, Thanh Hóa. Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai - cho biết, tháng nào cũng có ca bệnh nguy kịch được đưa đến trung tâm này do tự ý dùng các loại thuốc đông y giả, không rõ nguồn gốc.

Mới đây, trung tâm tiếp nhận bệnh nhi 7 tuổi ở TP Hà Nội tăng cân vùn vụt sau khi uống thuốc bột đông y gia truyền mang tên “giải nhiệt tiêu ban tán”. Qua kiểm nghiệm, thuốc này chứa nhiều tân dược như phenacetin, paracetamol, chlorpheniramine và caffein. Nghiêm trọng hơn, thuốc còn chứa phenformin - hoạt chất đã bị cấm sử dụng từ thập niên 1970 do độc tính rất cao, nguy cơ gây tử vong.

Mới đây, Bệnh viện 198 (Hà Nội) cũng tiếp nhận 1 bệnh nhân hôn mê sau khi uống thuốc dạng viên được quảng cáo là “gia truyền”, chữa dứt bệnh tiểu đường. Qua kiểm nghiệm, thuốc này chứa chất phenformin. Bệnh viện Trung ương Quân đội cũng tiếp nhận nhiều bệnh nhân xương khớp, từng uống thuốc lá, thuốc viên (hoàn tán) mà bên trong được tẩm chất corticoid và chất giảm đau với hàm lượng cao.

Bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên khuyến cáo, người dân không nên tự ý mua và sử dụng đông dược không rõ nguồn gốc, chưa được Bộ Y tế cấp phép; các cơ quan chức năng cần kiểm soát chặt chẽ hơn các loại thuốc y học cổ truyền.

Cục Quản lý y dược cổ truyền (Bộ Y tế) đã có văn bản về việc chấn chỉnh công tác quản lý lĩnh vực y, dược cổ truyền, yêu cầu sở y tế các tỉnh, thành phố tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân liên quan đến sản xuất, buôn bán dược liệu, vị thuốc cổ truyền, thuốc cổ truyền giả.

Công văn của cục nêu: “Chú trọng rà soát, thanh tra, kiểm tra các cơ sở trên địa bàn quản lý về công tác hành nghề của các lương y, người có bài thuốc gia truyền hoặc người có phương pháp chữa bệnh gia truyền trong đó tập trung phạm vi hoạt động chuyên môn của phòng khám y học cổ truyền, phòng chẩn trị y học cổ truyền trên địa bàn”.

Cục cũng đề nghị xử lý nghiêm các cơ sở khám, chữa bệnh y học cổ truyền vi phạm pháp luật, quảng cáo khi chưa được cấp giấy phép quảng cáo hoặc hoạt động quảng cáo vượt quá nội dung đã được duyệt, thổi phồng công dụng của các loại sản phẩm liên quan đến sức khỏe trên các nền tảng mạng xã hội.

Huyền Anh