Cà Mau - nông dân vươn lên làm giàu từ thủy sản

Khai thác lợi thế thủy sản

Những năm 2000, khi địa phương chủ trương chuyển đổi sản xuất từ trồng lúa ở những khu vực kém hiệu quả sang nuôi tôm, ông Huỳnh Thanh Sự (ngụ phường Tân Thành, tỉnh Cà Mau) tiên phong hưởng ứng. Sau khi đi học hỏi kinh nghiệm nuôi tôm ở một số nơi và được các kỹ sư thủy sản hỗ trợ kỹ thuật, ông Sự thiết kế lại 1ha đất lúa sang mô hình nuôi tôm sú quảng canh cải tiến. Đồng đất mới màu mỡ, cộng với sự chăm sóc đúng quy trình đã giúp ông trúng mùa liên tục. Số tiền tích lũy được qua từng năm, ông Sự tiếp tục đầu tư mua thêm đất, mở rộng sản xuất lên 7ha tôm.

Ông Huỳnh Thanh Sự (ngụ phường Tân Thành, tỉnh Cà Mau) làm giàu từ mô hình nuôi tôm, cua kết hợp

Năm 2010, nhiều nơi ở đồng bằng sông Cửu Long phát triển nuôi tôm công nghiệp nhằm cho năng suất cao hơn, ông Sự cũng thử nghiệm 1 ao với diện tích 0,2ha. Nhờ chịu khó học hỏi nên ao tôm công nghiệp của ông luôn đạt kết quả tốt. Các vụ sau đó, khi đã có kinh nghiệm, ông liên kết với đại lý thức ăn và doanh nghiệp thu mua… mở rộng ra 4 ao tôm công nghiệp. Diện tích còn lại ông vẫn nuôi tôm quảng canh. Với sự kết hợp đó, mỗi năm sau khi trừ chi phí gia đình ông Sự lời hơn 1,2 tỉ đồng.

Cùng với nuôi tôm, ông Sự còn luân canh nuôi cua biển và cá để tăng thu nhập. “Cũng nhờ nuôi tôm mà tôi được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam bình chọn là “Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2025”, được địa phương tín nhiệm bầu làm Chủ nhiệm Câu lạc bộ Nông dân tỉ phú Tân Thành. Tôi rất vui và luôn chia sẻ kinh nghiệm để bà con phát triển nuôi tôm, cùng làm giàu trên quê hương mình” - ông Sự bộc bạch.

Vài năm nay, ông Bùi Chí Thượng (ngụ xã Lương Thế Trân) đã đột phá với mô hình nuôi tôm siêu thâm canh, ứng dụng chế phẩm sinh học nhằm tạo ra sản phẩm tôm sạch, đạt tiêu chuẩn quốc tế. Dắt chúng tôi đi thăm 5 ao nuôi, mỗi ao khoảng 1.500m², ông Thượng cho biết, các ao nuôi được thiết kế phù hợp, có hệ thống ao lắng, ao xử lý nước thải, đảm bảo môi trường nuôi ổn định. Tất cả nguồn nước trong ao được xử lý và tái sử dụng nhằm giúp duy trì chất lượng nước tốt, hạn chế dịch bệnh, tiết kiệm nước.

Trong quá trình nuôi hạn chế sử dụng hóa chất, kháng sinh, áp dụng xử lý nước tuần hoàn kết hợp với chế phẩm sinh học. Cách làm này giúp tôm phát triển nhanh, khoảng 120 ngày nuôi có thể đạt trọng lượng 15 con 1kg, được các nhà máy thu mua với giá cao hơn thị trường. Nuôi tôm siêu thâm canh giúp ông Thượng đạt lợi nhuận mỗi năm khoảng 4 tỉ đồng, ngoài ra còn giảm thiểu chất thải ra môi trường, hướng đến sản xuất xanh, bền vững.

Cùng với tôm, nông dân Cà Mau còn đẩy mạnh nuôi cua biển. Hiện, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh triển khai các loại hình nuôi cua thâm canh, bán thâm canh, nuôi quảng canh cải tiến, quảng canh kết hợp, nuôi cua trong ao, lồng, hộp nhựa… mang lại kết quả khả quan. Ông Nguyễn Hoàng Ân - Chủ tịch Hội đồng quản trị Hợp tác xã (HTX) Cua Cái Bát, xã Hưng Mỹ - cho biết, HTX có 130 thành viên, với diện tích nuôi cua là 311ha, hằng năm cung ứng ra thị trường 90 tấn cua thương phẩm. Có thể nói, lợi thế của Cà Mau là được thừa hưởng hệ sinh thái vùng ngập mặn, có lượng phù sa, dinh dưỡng, tạo ra chất lượng cua thịt chắc, ngọt… rất ngon và khác biệt so với vùng khác. Nhờ đó mà giá cua ở Cà Mau luôn cao, giúp nhiều hộ nuôi đạt lợi nhuận tốt.

Thu hoạch tôm cung ứng cho các nhà máy chế biến xuất khẩu

Phấn đấu thành trung tâm tôm, cua của đồng bằng sông cửu long, và cả nước

Để phát triển nghề nuôi cua bền vững, từ đầu năm 2025 đến nay, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Cà Mau đã tập huấn cho hàng ngàn hộ nuôi theo quy trình bán thâm canh, nuôi cua kết hợp nuôi tôm quảng canh cải tiến; hỗ trợ kỹ thuật cho hơn 4.000 hộ nuôi trong tỉnh, hướng dẫn cho nhiều HTX nuôi cua về các quy trình và xây dựng mô hình nuôi cua đạt chuẩn. Hiện, toàn tỉnh có khoảng 418.000ha nuôi cua kết hợp, năng suất bình quân 0,1 tấn/ha/năm, sản lượng khoảng 41.800 tấn/năm. Tới đây, tỉnh thành lập thêm 12 HTX, với diện tích nuôi cua khoảng 1.200ha, xây dựng chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ nhằm tăng giá trị và tăng sức cạnh tranh với mục tiêu phát triển ngành nuôi cua Cà Mau trở thành trung tâm lớn của vùng đồng bằng sông Cửu Long và cả nước.

Mới đây, Công ty cổ phần Thương mại Toàn Cầu Thanh Niên (Thanh Niên Global) ký hợp tác cung ứng cua biển với 20 HTX ở Cà Mau. Ông Nguyễn Văn Phú - Phó chủ tịch Hội đồng quản trị Thanh Niên Global - cho hay, việc ký kết là bước đi chiến lược nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về sản lượng và chất lượng mặt hàng cua biển Cà Mau của các thị trường như Trung Quốc, Singapore… Ngoài ra, công ty còn phối hợp xây dựng thương hiệu đặc sản cua Cà Mau.

Đối với tôm, toàn tỉnh có khoảng 422.779ha với các mô hình nuôi thâm canh, siêu thâm canh, quảng canh cải tiến, sinh thái… Hiện giá tôm sú được thương lái thu mua tăng từ 5.000-20.000 đồng/kg, tôm thẻ tăng từ 5.000-27.000 đồng/kg so cùng kỳ, giúp người nuôi có lãi, an tâm sản xuất.

Theo ông Phạm Thành Ngại - Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau - giai đoạn 2025-2030, tỉnh tiếp tục đầu tư hệ thống thủy lợi, hạ tầng, kỹ thuật; đào tạo, chứng nhận quốc tế, liên kết giữa doanh nghiệp với nông dân để nhân rộng mô hình tôm - lúa chất lượng cao lên 50.000ha. Song song đó, tỉnh phát triển chuỗi liên kết giá trị ngành tôm (từ sản xuất tôm giống, tôm thương phẩm, thức ăn, chế biến, xuất khẩu, truy xuất nguồn gốc); đầu tư vùng nuôi tôm công nghệ cao tập trung 10.000ha ở nơi có điều kiện phù hợp, hạn chế nuôi tôm công nghệ cao phân tán, quy mô hộ gia đình; tiếp tục đẩy mạnh nuôi tôm sinh thái, tôm quảng canh cải tiến để phát triển bền vững...

Huỳnh Lợi