Bộ Y tế nói về việc 'doanh nghiệp sản xuất thuốc nhưng đăng ký thực phẩm chức năng'

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan giải trình về vấn đề thuốc, thực phẩm giả - ảnh: Phạm Thắng

Đặt câu hỏi với Bộ trưởng Bộ Y tế tại Phiên giải trình về việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống thuốc và thực phẩm giả, sáng 21/8, đại biểu Nguyễn Thị Thu Dung (Hưng Yên) thẳng thắn: “Có doanh nghiệp lợi dụng việc đăng ký sản phẩm dạng thực phẩm chức năng thay vì thuốc để tránh thủ tục kiểm tra, kiểm nghiệm nghiêm ngặt, tiềm ẩn nhiều rủi ro và nguy cơ nghiêm trọng cho sức khỏe cộng đồng”.

Nữ đại biểu đề nghị làm rõ, có xem đây là thuốc giả hay không, cần có biện pháp gì để hạn chế, phòng ngừa?

Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan nêu, các quy định về thuốc của thế giới và Việt Nam rất chặt chẽ. Quy trình đăng ký một sản phẩm thuốc, dù nhập khẩu hay sản xuất trong nước, đều rất chặt chẽ.

Tuy nhiên, trong thực tế có một số doanh nghiệp lợi dụng tự quảng cáo, phóng đại công dụng của sản phẩm. Theo đó, các thực phẩm chức năng có khả năng chữa bệnh và có công dụng rất tốt, dù quy trình không nghiêm ngặt như thuốc.

Bộ Y tế đã có văn bản chỉ đạo Sở Y tế các địa phương và chấn chỉnh công tác phân loại sản phẩm để tránh tình trạng lợi dụng việc tự công bố đưa sản phẩm không phù hợp.

Bên cạnh đó, Bộ cũng tăng cường phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trong vấn đề quảng cáo, nhất là các quảng cáo phóng đại công dụng.

Trước đó, cũng tại phiên giải trình, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan chỉ ra hàng loạt vấn đề còn vướng mắc trong quản lý thuốc, thực phẩm giả. Cụ thể như: thiếu quy định về tạm dừng tiếp nhận, giải quyết hồ sơ đăng ký và công bố hoặc tự công bố khi có vi phạm; thiếu cơ chế để cơ quan quản lý nhà nước thu hồi các giấy chứng nhận đã cấp hoặc tạm dừng cung cấp các dịch vụ công khi tổ chức bị phát hiện vi phạm...

Đối với hệ thống cơ sở dữ liệu để quản lý sản xuất thực phẩm, quy định về quyền, nghĩa vụ của cá nhân khi đứng tên tự công bố thực phẩm còn rất thiếu. Các vấn đề liên quan đến lưu hành trên thị trường, mã vạch, bao bì còn nhiều vướng mắc.

Những nội dung bất cập này đã được nhận diện trong quá trình hoàn thiện xây dựng các văn bản sửa đổi Nghị định 15 của Chính phủ và Luật An toàn thực phẩm.

Đối với phương thức tiền kiểm, hậu kiểm, tất cả các phương thức đều có ưu điểm và những tồn tại, hạn chế cần khắc phục, đặc biệt trong quá trình triển khai thực hiện.

“Bộ Y tế đang dự thảo các quyết định về công bố đăng ký sản phẩm thực phẩm và siết chặt quản lý thực phẩm, tăng cường cả khâu tiền kiểm và hậu kiểm của nhóm thực phẩm”, bà Đào Hồng Lan thông tin.

Cũng theo dự thảo, sản phẩm bao gói sẵn, phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm, công cụ chứa đựng thực phẩm, vật liệu đóng gói trực tiếp đối với thực phẩm sẽ thực hiện theo hình thức tự công bố tiêu chuẩn chất lượng.

Riêng với thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt, các sản phẩm sữa dinh dưỡng cho trẻ dưới 36 tháng tuổi, Bộ Y tế rà soát để đảm bảo cơ chế tiền kiểm, hậu kiểm phù hợp.

Về cơ chế quản lý, nhiều ý kiến chỉ ra, hiện nay còn có sự chồng chéo giữa các bộ, ngành, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho hay, Bộ Nội vụ cũng đề nghị Bộ Y tế là cơ quan tham mưu cơ chế phù hợp. Trên cơ sở triển khai, Bộ Y tế sẽ tham mưu Chính phủ để có một đầu mối tập trung liên quan đến nội dung này.

Bà cũng khẳng định vừa qua, Bộ Y tế đã phối hợp rất chặt chẽ với Bộ Công Thương, Bộ Văn hóa, Thể thao và du lịch, Bộ Công an, nhằm tăng cường công tác phòng chống thuốc giả, thực phẩm giả. Trong dự thảo Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi) đang xây dựng, Bộ Y tế sẽ thể hiện rõ hơn cơ chế phối hợp này.

Như Diệp