Tỉ lệ nữ giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân có thể vượt 35%

Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân, chiều 24/6 - Ảnh: QH

Rút ngắn quy trình bầu cử để kiện toàn nhân sự

Trước đó, trình bày báo cáo tiếp thu, chỉnh lý, giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội, bà Nguyễn Thanh Hải – Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu cho biết, có ý kiến cho rằng, việc rút ngắn thời gian một số bước trong quy trình bầu cử sẽ khó đảm bảo khả thi và chất lượng.

Ủy ban Công tác đại biểu nêu quan điểm: việc điều chỉnh giảm thời gian thực hiện quy trình bầu cử là yêu cầu chính trị đặt ra trong sửa đổi Luật lần này, nhằm rút ngắn khoảng thời gian từ khi bế mạc Đại hội Đảng toàn quốc đến khi khai mạc Kỳ họp thứ nhất của Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp để kịp thời kiện toàn nhân sự của Nhà nước, của địa phương, sớm triển khai đưa Nghị quyết của Đại hội Đảng bộ các cấp vào thực tiễn.

Dự thảo Luật chỉ rút ngắn khoảng thời gian kể từ khi nộp hồ sơ ứng cử đến ngày bầu cử và khoảng thời gian từ ngày bầu cử đến ngày khai mạc Kỳ họp thứ nhất của khóa mới, các khung thời gian khác vẫn giữ nguyên. Việc điều chỉnh này đã được Cơ quan soạn thảo cân nhắc, tính toán thận trọng.

Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị làm rõ công dân có được ứng cử làm đại biểu Hội đồng nhân dân ở cả hai cấp trong cùng một nhiệm kỳ hay không; cần quy định rõ thời điểm chuyển hồ sơ ứng cử và đề nghị mở rộng thêm đối tượng được chuyển hồ sơ ứng cử

Tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo Luật quy định “Công dân được nộp hồ sơ ứng cử làm đại biểu Hội đồng nhân dân tối đa ở hai cấp trong cùng một nhiệm kỳ; nếu nộp hồ sơ ứng cử đại biểu Quốc hội thì chỉ được nộp hồ sơ ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân ở một cấp”...

Chưa xử lý người đứng đầu nếu tỉ lệ nữ đại biểu không đạt 35%

Về cơ cấu, thành phần, số lượng đại biểu, Ủy ban Công tác đại biểu tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội về việc bổ sung cụm từ “đặc điểm, cơ cấu dân tộc”. Cụ thể: “Số lượng người ứng cử là người dân tộc thiểu số được xác định phù hợp với đặc điểm, cơ cấu dân tộc và tình hình cụ thể của từng địa phương”.

Về trách nhiệm giới thiệu ứng cử viên đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp là phụ nữ và việc Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam cũng như các tổ chức chính trị - xã hội tham gia vào việc xây dựng dự kiến cơ cấu, thành phần, Ủy ban Công tác đại biểu báo cáo, dự thảo luật đã quy định việc phải “thống nhất ý kiến với Ban thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam” khi xây dựng dự kiến cơ cấu.

Sau khi sắp xếp, các tổ chức chính trị - xã hội trong đó Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam sẽ là tổ chức thành viên trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nên có thể tham gia ý kiến về các vấn đề này.

Về tỉ lệ nữ ứng cử đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân và chế tài xử lý người đứng đầu cấp ủy địa phương nếu không đảm bảo đạt tỉ lệ này, theo bà Nguyễn Thanh Hải, Luật hiện hành quy định tỉ lệ này ít nhất là 35% nên các địa phương có thể giới thiệu ở tỉ lệ cao hơn. Còn việc trúng cử của các nữ ứng viên phụ thuộc vào sự tín nhiệm của cử tri. Do đó, việc xử lý trách nhiệm người đứng đầu khi tỉ lệ này không đạt là chưa thật sự phù hợp.

“Tuy nhiên, Ủy ban Công tác đại biểu xin ghi nhận ý kiến này để tham mưu cơ quan có thẩm quyền tiếp tục có các biện pháp để tăng cường năng lực, chất lượng nhân sự nữ được giới thiệu ứng cử”, bà Hải nói.

Về vận động bầu cử, có ý kiến cho rằng chỉ nên tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri trực tiếp; áp dụng hình thức trực tuyến ở cấp xã chưa phù hợp; đề nghị quy định cơ quan chịu trách nhiệm bảo đảm các điều kiện kỹ thuật, an toàn thông tin mạng trong tiếp xúc cử tri; bổ sung thêm “hình thức khác”, trong đó có hình thức vận động bầu cử qua mạng xã hội.

Ủy ban Công tác đại biểu nêu, dự thảo Luật chỉ quy định mang tính nguyên tắc, trong thực tiễn triển khai sẽ do cơ quan chủ trì hội nghị tiếp xúc cử tri quyết định đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tiễn ở mỗi địa phương.

Minh Quang