Tết quê vẫy gọi với bún xào đậu tây

Có lẽ ai đi xa đều nhớ da diết hương quê này, bởi nó đã gần gũi, thân quen trong đời sống của người xứ Quảng.

Dĩa bún xào đậu tây dân dã nhưng ngon khó cưỡng - Ảnh: Huỳnh Kim Hoa

Ngày còn nhỏ, tôi thường theo má xách rổ ra vườn, đi quanh một lượt, thể nào cũng có nguyên liệu nấu ăn ngon lành. Trong mâm cơm cúng tất niên, cây lá trong vườn nhà sạch lành, có gì nấu nấy, chia thêm một ít thịt heo của nhà hàng xóm, mâm cơm đủ món mà lại không tốn kém là bao.

Những giồng đậu tây má trồng trĩu trái, thả xuống thành từng cụm, nhìn xúm xít đến vui. Đậu tây được ba má gieo trồng từ những hạt giống thu hoạch tận mùa trước. Loại này mỗi năm nhà chỉ trồng một lần. Má còn trồng cải tần ô, xà lách... để có rau sống ăn kèm với mì Quảng cùng các món xào khác. Sẵn nhiều thì chia thêm cho nhà hàng xóm hoặc bà con ở thành phố.

Ở vùng quê xứ Quảng, bún xào có nhiều loại như bún xào cà rốt, bún xào su cùng thịt heo hoặc tôm nhưng phổ biến và được ưa chuộng nhất là bún xào đậu tây. 

Má thường làm bún xào đậu tây vào dịp tết. Bún khô ngâm qua nước vài phút, má vớt ra để ráo. Má xào thịt với đậu tây cho thấm gia vị, cho bún vào trộn đều rồi tắt bếp. Tiếp theo má giã ớt tỏi làm chén mắm để chúng tôi cuốn bánh tráng hoặc ăn cùng với cơm trắng. 

Ở Hội An trước còn truyền nhau món bún xào Phúc Kiến, rất công phu và cầu kỳ. Có lẽ món bún xào này cũng na ná món bún xào Phúc Kiến. Tuy nhiên khi qua bàn tay bà con xứ Quảng, mọi thứ trở nên linh hoạt và đơn giản hơn. Nó như tính cách người vùng này, linh hoạt, nhạy bén trong mọi hoàn cảnh của cuộc sống và cũng chứa chan nét thuần hậu, mộc mạc.

Trong gia đình tôi, từ đám giỗ, chạp mả, tất niên má luôn nhắc chúng tôi phải có món xào cho đậm đà. Sau này khi ra ở riêng, tôi vẫn nhớ và giữ nguyên nếp nhà này.

Thuở nhỏ, trong mâm cơm cúng ông bà ngày cuối năm, những món ngon khác luôn mời gọi tôi thưởng thức. Dĩa bún xào đậu tây dân dã, quen thuộc sao sánh bằng. Trải qua những thăng trầm cuộc sống, tôi bỗng nhận ra rằng, những gì quen thuộc nhất đôi khi lại khiến người ta dễ bỏ qua, để rồi day dứt, nhớ mong và hoài niệm.

Dù xa nhà nhưng tôi vẫn nhớ lời má dặn: “Trong mâm cơm dâng ông bà phải có món xào nghe con”. Gần đến tết bỗng dưng lòng lại dâng lên niềm tha thiết cùng nỗi nhớ món bún xào đậu tây của má. Đã lâu lắm rồi tôi chưa có dịp nếm lại mùi vị thân thương này. Mặc dù tôi cũng thỉnh thoảng nấu món này trong mâm cơm gia đình nhưng cái cảm giác không sao ngon bằng. Chắc có lẽ đậu tây mới hái xuống còn tươi ngọt hay bàn tay má chất chứa thương yêu? Nghĩ tới đây thôi, lòng tôi xốn xang, miên man trong miền ký ức xa thẳm.

Chắc chắn tôi sẽ sắp xếp công việc và mọi thứ ổn thỏa để sớm về nhà, cùng má mang rổ ra vườn hái đậu tây như ngày nào.

Huỳnh Kim Hoa