Sẽ không còn xếp hàng dài làm thủ tục lên máy bay

Công an trực tiếp hỗ trợ, hướng dẫn người dân làm thủ tục check-in bằng VNeID hoặc tại quầy truyền thống ở ga T3, sân bay Tân Sơn Nhất

Làm thủ tục bay trong 5 phút

Ngày 13/9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký ban hành Chỉ thị số 24 về việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ phục vụ người dân và doanh nghiệp, gắn với dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử.

Thủ tướng giao Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính và UBND các tỉnh, thành phố triển khai hệ thống sinh trắc học trên VNeID, áp dụng toàn trình ở mọi cảng hàng không trong cả nước, hoàn tất trong tháng 10/2025. Sau giai đoạn này, việc triển khai sẽ được mở rộng sang các ga đường sắt đô thị, ga trung tâm và bãi giữ xe ở TP Hà Nội, TPHCM.

Trước đây, hành khách đi máy bay cảm thấy phiền phức, mất thời gian khi phải trình giấy tờ tùy thân và thẻ lên máy bay ở nhiều khâu. Theo chỉ thị trên, từ ngày 1/12 tới, chỉ hành khách có hành lý ký gửi hoặc hành khách đặc biệt như người cao tuổi, trẻ em đi một mình, người cần hỗ trợ mới phải làm thủ tục trực tiếp tại quầy.

Hành khách không có hành lý ký gửi làm thủ tục trực tuyến trên điện thoại có cài VNeID, qua cửa an ninh và lên máy bay bằng nhận diện khuôn mặt mà không cần xuất trình giấy tờ. Như vậy, kể từ thời điểm trên, sẽ không còn cảnh tập trung nhiều hàng dài trước quầy thủ tục. Hình thức này đã được áp dụng thử ở ga T3, sân bay Tân Sơn Nhất, TPHCM.

Trải nghiệm hình thức này, chị Ngọc Ngân (phường Phú Định, TPHCM) nói: “Tôi vừa bay đi Hà Nội và lần đầu làm thủ tục check-in (xác nhận vé, nhân thân) qua ứng dụng VNeID. Tôi chỉ cần mở ứng dụng, chọn dịch vụ hàng không, hệ thống tự động kết nối với hãng bay và chỉ mất chưa đầy 5 phút thì check-in xong và qua cửa an ninh.

Tôi không cần xuất trình giấy tờ hay thẻ lên máy bay bởi máy quét đã nhanh chóng nhận diện khuôn mặt”. Chị Nguyễn Thị Trâm Anh (phường An Khánh, TPHCM) cũng hào hứng: “Trước đây, khi ra sân bay, tôi phải kiểm tra giấy tờ nhiều lần vì sợ quên hay thất lạc. Nay chỉ cần mang theo điện thoại có cài app VNeID”.

Đại diện các hãng hàng không Vietnam Airlines, Vietjet, Bamboo Airways cho biết, làm thủ tục qua VNeID nhanh và tiện hơn ở quầy, hành khách không lo quên giấy tờ, các hãng cũng ngăn ngừa được gian lận. Tuy nhiên, tỉ lệ khách chọn xác thực sinh trắc vẫn chưa cao do hành khách người nước ngoài, hành khách là trẻ em hoặc người lớn chưa nâng cấp VNeID lên mức 2 chưa thể áp dụng cách này. Ngoài ra, nhiều hành khách cũng chưa hiểu hết quy trình xác thực.

Tại cửa kiểm soát an ninh sân bay Tân Sơn Nhất, hành khách chỉ mất vài giây để hoàn tất bước xác thực khuôn mặt tự động, rút ngắn đáng kể thời gian di chuyển

Cần sự đồng bộ toàn hệ thống

Theo giáo sư Đặng Thu Hương - Khoa Khoa học quản lý, Đại học Lancaster, Anh - việc áp dụng công nghệ sinh trắc học tích hợp trên VNeID vào sân bay giúp tối ưu hóa luồng di chuyển: rút ngắn thời gian kiểm tra giấy tờ, tăng độ chính xác, hạn chế việc tiếp xúc trực tiếp. Những “điểm nghẽn” lớn nhất ở các sân bay của Việt Nam là ở các quầy làm thủ tục và khâu soi chiếu an ninh. Khi ứng dụng sinh trắc học, hành khách di chuyển nhanh hơn, giảm ùn tắc rõ rệt.

Bà cho hay, từ vài năm trước, nhiều nước đã triển khai mô hình này. Ở Singapore có hệ thống end-to-end, ở Mỹ có chương trình Biometric Exit/Entry, Nhật Bản cũng thử nghiệm nhận diện khuôn mặt thay cho vé đi tàu điện ngầm. Ở những nơi này, phần lớn hành khách đã hoàn tất khâu check-in trực tuyến trước khi đến sân bay, ga tàu; nếu cần, họ chỉ việc in vé tại máy tự động.

Các quầy thủ tục chỉ tập trung vào khâu kiểm tra visa, hỗ trợ hành khách khuyết tật. Ở cổng an ninh, hành khách chỉ cần quét hộ chiếu và đi qua camera nhận diện khuôn mặt nên nhân viên an ninh chỉ lo xử lý những tình huống ngoại lệ như khách cần visa, trẻ em hoặc người không thể thao tác thiết bị.

Cũng theo bà Đặng Thu Hương, hiệu quả của cách làm này phụ thuộc nhiều vào sự đồng bộ của hệ thống. Nếu thiết bị quét chưa đủ chính xác hoặc dữ liệu chưa liên thông, khu vực quầy tự động có thể bị ùn tắc. Người lớn tuổi, trẻ nhỏ cũng có thể gặp khó khăn trong thao tác và hành khách vẫn còn lo bị rò rỉ dữ liệu cá nhân. Vì vậy, cần có các phương án hỗ trợ trực tiếp, hệ thống dự phòng và lực lượng nhân sự được đào tạo kỹ để xử lý linh hoạt những tình huống phát sinh.

Để mở rộng phạm vi áp dụng cách thức này theo hướng bền vững, cần tích hợp dữ liệu thông minh vào một ứng dụng hoặc thẻ đa năng (vừa xác thực danh tính, vừa có thể thanh toán phí đi lại); xây dựng giao diện ứng dụng đơn giản, dễ thao tác; tăng cường bảo mật dữ liệu để người dân yên tâm; triển khai thí điểm ở một số địa điểm trước khi nhân rộng ra toàn quốc.

Thượng tá Hồ Thị Lãnh - Phó trưởng phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Công an TPHCM - cho biết, phòng này đã phối hợp chặt chẽ với Cục Quản lý hành chính, Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) cùng các hãng hàng không để đưa công nghệ sinh trắc học vào áp dụng ở ga T3 sân bay Tân Sơn Nhất và sân bay Côn Đảo.

Sau hơn 2 tháng triển khai, hệ thống đã phục vụ trên 110.000 lượt khách nội địa xuất phát từ ga T3. Công an TPHCM cũng phối hợp với báo chí đẩy mạnh tuyên truyền. Đến nay, lượng khách chọn làm thủ tục bằng sinh trắc học tăng gấp 2,6 lần so với ngày đầu tiên triển khai, chứng tỏ hình thức này ngày càng được quan tâm.

Dù vậy, theo bà, vẫn còn không ít hành khách e ngại với hình thức này. Do đó, Công an TPHCM đã bố trí cán bộ túc trực ở khu vực làm thủ tục để trực tiếp hỗ trợ, giải đáp thắc mắc và ghi nhận phản hồi nhằm kịp thời điều chỉnh, hoàn thiện dịch vụ. Bà cũng cho biết, thủ tục bay bằng sinh trắc học chưa được áp dụng đối với khách nối chuyến, trẻ em, trẻ sơ sinh và hành khách quốc tế.

Trong thời gian tới, Công an TPHCM sẽ tiếp tục tổng hợp tình hình thực tế, đề xuất cấp trên hướng dẫn chi tiết hơn. Khi Bộ Công an áp dụng việc xác thực sinh trắc học cho các chuyến bay quốc tế và ban hành hướng dẫn, Công an TPHCM sẽ chủ động phối hợp với các cơ quan báo chí cập nhật thông tin cho người dân.

Thanh Tâm