Rủi ro cho người tiêu dùng khi nghe KOLs mua sản phẩm

26/07/2025 - 17:52

PNO - Những đoạn video “review chân thật”, những lời “trải nghiệm thực tế” được KOLs chia sẻ đang ngày càng trở thành công cụ dẫn dắt tiêu dùng.

Theo Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia, trong vài năm trở lại đây, người có ảnh hưởng (KOL, influencer) đã trở thành kênh quảng cáo hiệu quả của nhiều doanh nghiệp, đặc biệt trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok, YouTube. Việc sử dụng KOL giúp thương hiệu tiếp cận nhanh chóng đến người tiêu dùng, đặc biệt là giới trẻ. Tuy nhiên, đi kèm hiệu quả là hàng loạt rủi ro.

Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia đang đề xuất nhiều phương án để quản lý KOLs nhằm bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng
Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia đang đề xuất nhiều phương án để quản lý KOLs nhằm bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng

Một trong những vấn đề nổi cộm là việc nhiều KOL đăng bài giới thiệu sản phẩm nhưng không công khai mối quan hệ thương mại với nhãn hàng. Không ít trường hợp quảng cáo sai sự thật, phóng đại công dụng, che giấu thông tin sản phẩm, thậm chí tiếp tay cho hàng không rõ nguồn gốc. Đáng nói, khi xảy ra rủi ro, người tiêu dùng không biết phải truy cứu trách nhiệm từ ai: người đăng bài, nhãn hàng hay nền tảng?

Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia đánh giá, hành lang pháp lý hiện hành chưa đủ rõ ràng để quản lý hoạt động quảng cáo qua KOL. Hiện chưa có quy định pháp luật riêng cho nhóm người này, dẫn đến nhiều nội dung quảng cáo mang tính cá nhân, thiếu kiểm chứng, và không chịu sự kiểm tra như các phương tiện truyền thống.

Thực tế, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi, năm 2023) đã đưa ra một số nguyên tắc chung như: quảng cáo không được gian dối, gây nhầm lẫn, phải minh bạch thông tin và xác định rõ mối quan hệ giữa người quảng cáo và đơn vị cung cấp hàng hóa. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn nhiều “vùng xám”, nhất là khi nền tảng số phát triển quá nhanh, còn pháp luật chưa theo kịp.

Trong khi đó, các quốc gia như Hàn Quốc, Anh, Mỹ đã xây dựng hướng dẫn riêng để kiểm soát hoạt động quảng cáo qua KOL. Chẳng hạn, tại Hàn Quốc, người có ảnh hưởng bắt buộc phải ghi rõ “bài viết tài trợ” khi nhận tiền để quảng cáo. Nếu không tuân thủ, họ có thể bị xử phạt đến 30 triệu won (khoảng 500 triệu đồng).

Còn tại Anh, Cơ quan Tiêu chuẩn Quảng cáo (ASA) yêu cầu KOL phải minh bạch mối quan hệ thương mại trong từng bài đăng nếu không, đó sẽ bị xem là hành vi lừa dối người tiêu dùng.

Từ kinh nghiệm quốc tế, Ủy ban Cạnh tranh kiến nghị cần sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật nhằm làm rõ vai trò và trách nhiệm pháp lý của KOL khi tham gia quảng cáo. Quy định nghĩa vụ công khai hợp tác thương mại. Thiết lập cơ chế giám sát hiệu quả với nội dung quảng cáo trên môi trường số. Tăng chế tài xử phạt nếu phát hiện sai phạm.

Bên cạnh đó, người tiêu dùng cũng cần tỉnh táo, không vội tin vào những lời giới thiệu "có cánh" trên mạng. Trong khi chờ khung pháp lý hoàn thiện, việc lựa chọn sản phẩm an toàn, rõ nguồn gốc và tìm hiểu thông tin từ nguồn tin cậy là cách tự bảo vệ mình thiết thực nhất.

Mai Ca

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI