Lời ai điếu nào cho những hàng cây?

TP.HCM vừa chỉ đạo từ năm 2015 phải đưa hạng mục cây xanh bị tác động vào báo cáo đánh giá tác động môi trường của thành phố. Nhưng trước đó và tới đây, ở TP.HCM và Hà Nội, hàng trăm cây cổ thụ bị chặt bỏ không thương tiếc cho các dự án giao thông.

Để xây dựng cầu Thủ Thiêm 2 (nối quận 1 với quận 2, TP.HCM), hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng sẽ phải chặt bỏ trong không lâu nữa. Nối gót số phận những cây cổ thụ trên đường Nguyễn Huệ bị đốn hạ hồi tháng 10, người dân sắp phải chia xa với những cây cổ thụ có tuổi đời hàng trăm năm ở một trong những con đường đẹp nhất thành phố.

Người dân Hà Nội đang thấp thỏm lo sợ ngày “hành quyết” 30 cây cổ thụ trên tuyến đường Kim Mã, từ đền Voi Phục tới đối diện rạp Ngọc Khánh trong thời gian tới để phục vụ làm đường sắt đô thị.

Những cây xà cừ nhiều vòng tay ôm mới xuể, bờ hồ Thủ Lệ mát lộng dưới tán cây xanh, con đường Kim Mã đẹp đến nao lòng những buổi chiều tôi và chúng bạn chạy xe thật chậm để gió xoa nhẹ trên mái tóc… Tất cả rồi sẽ hóa thành dĩ vãng. Bê tông, cốt thép sẽ thay cho màu xanh. Những “nhân chứng sống” của Hà Nội cả trăm năm qua sẽ không còn nữa.

Cây trơ gốc, nắng rát mặt (chụp trên đường Nguyễn Trãi, Hà Nội).

Ngày hôm nay, đi qua tuyến đường Nguyễn Trãi, đoạn gần ngã tư Nguyễn Trãi - Khuất Duy Tiến, thấy nắng rát mặt, rát tay. Ngẩn ngơ, nhìn ra những cây xà cừ cổ thụ chỉ còn trơ lại những lát cắt lạnh lùng trên ngổn ngang gạch đá.

Cả một đoạn đường Láng vẫn mát rượi ngay cả khi trưa hè oi ả cũng đang nắng chang chang ở tiết trời cuối thu khi hàng xà cừ cổ thụ bị đốn hạ đã vài tháng. Người già chép miệng: “Cả tuổi thơ của tôi dưới bóng những hàng cây ấy”.

Công ty Công viên cây xanh Hà Nội báo cáo chặt hạ 550 cây xanh trong thành phố. Đã có 298 cây xanh trên tuyến đường Thái Hà, Láng, Nguyễn Trãi… bị chặt hạ phục vụ xây dựng 7 nhà ga của tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Đông. Tới đây, sẽ có 252 cây xanh, trong đó hàng loạt cây cổ thụ trên đường Nguyễn Trãi phải chặt hạ vì thay thế cây, cây bị sâu, mục...

Cây xanh dần nhường chỗ cho những khối bê tông cốt thép.

TP.HCM bây giờ nhận ra cây xanh bị tác động khi con người xây dựng đường xá, làm điện, nước, và lên tiếng bảo phải xem xét tác động. Nhưng có đánh đổi được hàng trăm cây xanh, mà phải đến hàng trăm năm nữa mới cho được tán lá, thân, cành như ngày người ta chặt bỏ? Có đánh đổi được lá phổi xanh, lọc không khí cho chúng ta mỗi ngày? Có đảm bảo, từ năm 2015, sẽ không thêm cây cổ thụ nào bị chặt bỏ vì mở đường, làm cầu, xây cống?

Chẳng cần chờ đến lúc người ta chặt cây, nhiều cây cổ thụ trên các con phố của Hà Nội cũng đang chết dần chết mòn trước sự vô tâm hoặc hữu ý của con người. Cơi nới vỉa hè, lát bê tông, xây dựng nhà cửa, đun nấu ngay trên phần rễ cây ăn nổi, đổ dầu vào gốc cây, xối nước xả máy điều hòa vào gốc cây, chặt rễ cây… là những việc làm đang giết cây cổ thụ trong thành phố, để chúng mỗi ngày chết đi thêm một ít.

Lời ai điếu nào cho những hàng cây? Những hàng cây tự khóc cho nhau, và khóc cho cả bầu không khí mà mỗi giây, hàng triệu con người khắp những thành phố này đang căng mình hít thở.

THÚY NGUYỄN (Hà Nội)