
Nhà kiên cố thay nhà tạm bợ
Cả tháng nay, bà Võ Thị Quýt - 71 tuổi, ở thị trấn Vĩnh Thuận, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang - cứ đi ra đi vào ngắm căn nhà mới của mình. Đó là căn nhà tường, mái tôn, có la phông cách nhiệt. Ngửi mùi sơn mới phảng phất, ngắm vách tường tô xi măng phẳng phiu, bà tỏ ra ưng bụng lắm.
Sống neo đơn, lại không nghề nghiệp, không đất đai canh tác, ngày ngày, bà Quýt đi hái rau, bắt ốc mang ra chợ bán kiếm tiền mua gạo. Mấy năm nay, do tuổi cao, bà thường hay bị bệnh nên phải đi mượn tiền mua thuốc men. Bà không thể xoay đâu ra tiền để sửa sang căn nhà mái lá, vách tôn mục của mình.
Tháng 3/2025, bà được UBND thị trấn đưa vào chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát”, được hỗ trợ kinh phí, nhân công để thay nhà cũ bằng căn nhà mới kiên cố. Ngày nhận bàn giao nhà, bà Quýt đã khóc vì sung sướng bởi từ đây, bà không còn lo bị dột mỗi khi mưa, cũng không sợ nhà sập khi gió mạnh.
Tháng 4/2025, ông Trần Hùng Phương - 62 tuổi, ở khu phố Vĩnh Phước 1, thị trấn Vĩnh Thuận - cũng có được niềm vui dọn vào ở trong căn nhà mới kiên cố chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát” do chính quyền thị trấn xây tặng với kinh phí 60 triệu đồng. Ông kể, ngày nào chạy xe về, ông cũng đứng trước sân ngắm căn nhà một lúc, mới chịu vào nhà.
Ông Phương làm nghề chạy xe ôm, mỗi ngày kiếm được vài chục ngàn đồng, hên thì được bạc trăm. Mấy chục năm qua, gia đình ông ở trong căn nhà mái tôn, vách tôn đã cũ mục, nền đất, không dám mơ có ngày mình được ở trong căn nhà tường kiên cố, nền lát gạch men như thế này.
Hôm chúng tôi đến ấp 7, xã Thới Bình, huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau, trời đang mưa nhưng nhóm thợ vẫn tất bật tô trát tường để kịp bàn giao căn nhà mới cho bà Nguyễn Ngọc Quá (65 tuổi) trong tháng 6/2025, thay cho căn nhà tranh, vách lá.
Ông Nguyễn Văn Đấu - Trưởng ban nhân dân ấp 7 - cho biết, đến cuối năm 2024, toàn ấp vẫn còn 16 hộ sống trong nhà tạm, trong đó có hộ bà Nguyễn Ngọc Quá. Từ tết đến nay, được chính quyền các cấp và các cá nhân, tổ chức quan tâm, 16 căn nhà tạm đã và đang được thay thế bằng nhà mới kiên cố. Đến cuối năm nay, ấp 7 sẽ không còn nhà tạm, nhà dột nát nữa.
 |
Ông Đồng Văn Thanh (hàng đầu, thứ hai từ phải qua) - Bí thư Tỉnh ủy Hậu Giang - cùng lãnh đạo các đơn vị thực hiện nghi thức khởi công xây nhà mới cho bà Trần Thị Láng ở TP Vị Thanh - ẢNH: HUỲNH LỢI |
Cho mượn đất để xây nhà tặng hộ nghèo
Một trong những vấn đề nan giải của chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát” ở miền Tây Nam Bộ là đất để xây nhà mới, bởi có những hộ đủ điều kiện để được hỗ trợ kinh phí xây nhà nhưng lại không có đất. Để giải quyết, chính quyền và các tổ chức đoàn thể địa phương đã phát động phong trào cho mượn đất xây dựng nhà mới, xóa nhà tạm cũ.
Ông Lý Minh Tuấn - ở xã Rạch Chèo, huyện Phú Tân, tỉnh Cà Mau - kể, gia đình anh Trương Văn Na ở tạm trên phần đất của người khác nhiều năm qua, nay được đưa vào danh sách hỗ trợ nhà thì không biết xây nhà ở đâu. Nghe tin này, gia đình tôi đã bàn bạc và quyết định cho anh Na mượn 50m2 đất để xây nhà mới. Ông Tuấn nói: “Tôi cho mượn đất vì thấy anh Na sống hòa đồng với xóm làng, có ý chí vươn lên”.
Ở tỉnh Cà Mau, nhiều hộ sẵn lòng cho bà con nghèo mượn đất để xây nhà mới như hộ ông Lý Minh Tuấn, nhờ đó mà trong tháng 6/2025, toàn tỉnh sẽ hoàn thành, bàn giao 4.400 căn nhà trong chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát”. Trong hội nghị sơ kết chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát” ở tỉnh mới đây, ông Nguyễn Hồ Hải - Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Cà Mau - đã ghi nhận sự hỗ trợ thiết thực của cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và nhất là sự đùm bọc nhau của người dân khi thực hiện chương trình.
Ông Nguyễn Bạch Đằng - Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang - cho hay, để xóa 280 căn nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025, rào cản lớn nhất là việc một số hộ không có đất để xây nhà.
Với quyết tâm “không để ai bị bỏ lại phía sau”, các ngành chức năng của huyện và các xã đã tích cực tuyên truyền sâu rộng về ý nghĩa của chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát”, đồng thời vận động bà con cùng giúp nhau. Nhiều hộ đã cho mượn đất để xây nhà cho người nghèo.
Nhờ đó, đến cuối tháng 4/2025, toàn huyện đã hoàn thành chương trình, sớm hơn 2 tháng so với mục tiêu đề ra. Ngoài ra, chính quyền và đoàn thể các xã còn vận động tiền để xây được thêm 44 căn nhà ngoài chương trình cho những hộ khó khăn.
 |
Bàn giao nhà mới khang trang cho người dân nghèo xã Nguyễn Phích, huyện U Minh, tỉnh Cà Mau |
Lâu nay, bà Phan Thị Ghé - 61 tuổi, ở xã Mỹ An, huyện Thạnh Phú, tỉnh Bến Tre - sống trong căn chòi dựng tạm trên đất của hàng xóm. Do không có đất, bà không đủ điều kiện để được đưa vào danh sách hỗ trợ nhà. Hàng xóm biết chuyện, liền cho bà tiếp tục mượn đất.
Hội nông dân xã đã lập đội xung kích hỗ trợ việc phá dỡ nhà cũ, xây nhà mới để tiết kiệm chi phí. Nhờ đó, cả tháng qua, bà Ghé được ở trong căn nhà tường mái tôn thoáng mát, có khung nhà kiên cố, nền nhà chắc chắn lát gạch bông, trên có la phông chống nóng. Nhờ sự sẻ chia nghĩa tình như vậy mà đến tháng Sáu này, toàn tỉnh Bến Tre hoàn thành mục tiêu xây dựng và sửa chữa hơn 2.000 căn nhà cho người có công, hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn.
Góp công, góp của xây tặng nhà
Ông Lê Văn Hẳn - Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh - cho hay, giai đoạn 2021-2024, UBND tỉnh đã hỗ trợ xây mới, cải thiện nhà ở cho hơn 6.140 hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, hộ khó khăn với tổng kinh phí trên 492 tỉ đồng.
Tháng 10/2024, sau khi Thủ tướng Chính phủ phát động chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước, UBND tỉnh Trà Vinh đã yêu cầu chính quyền và MTTQ các cấp khẩn trương rà soát, lên danh sách những hộ có nhà chưa bảo đảm 3 yếu tố nền cứng, khung cứng, mái cứng đồng thời huy động nguồn kinh phí hỗ trợ xây tặng nhà.
 |
Cộng đồng cùng chung tay hỗ trợ bà con nghèo ở tỉnh Hậu Giang xây nhà mới |
Qua rà soát, toàn tỉnh còn 1.975 hộ khó khăn về nhà ở với tổng kinh phí cần hỗ trợ hơn 98 tỉ đồng; 1.211 gia đình có công với cách mạng cần được hỗ trợ xây, sửa nhà với tổng kinh phí hơn 43 tỉ đồng. Cùng với các nguồn quỹ an sinh xã hội của địa phương, nhiều doanh nghiệp, nhà hảo tâm đã chung tay vận động, đóng góp, giúp Trà Vinh hoàn thành chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát” vào cuối tháng 4/2025.
Theo ông Trương Cảnh Tuyên - Chủ tịch UBND TP Cần Thơ - đến nay, các địa phương trong thành phố đã bàn giao 1.066 căn nhà trong chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát” cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ có công với cách mạng. Trong tổng kinh phí xây dựng nhà hơn 61,6 tỉ đồng, có 40,6 tỉ đồng là từ nguồn xã hội hóa. Bên cạnh đó, chính quyền các cấp còn huy động được hơn 2.500 ngày công lao động cho chương trình này.
Ông Đồng Văn Thanh - Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Hậu Giang - cho hay, khi thực hiện chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát”, các địa phương trong tỉnh đã có nhiều cách làm sáng tạo, như mô hình “Tôn giáo tham gia xây dựng, sửa chữa nhà tạm, nhà đột nát”, mô hình “1 phong trào, 5 đồng hành”, mô hình “6 kết nối xóa nhà tạm, nhà dột nát”, “Triệu tấm lòng yêu thương - Ngàn mái nhà hạnh phúc” qua đó tập hợp được nhân lực, tài lực giúp hộ nghèo tháo dỡ nhà cũ, xây dựng nhà mới.
Nhờ phát huy tốt tinh thần “ai có gì giúp nấy”, đến cuối tháng 4/2025, toàn tỉnh Hậu Giang đã hoàn thành 1.479 căn nhà mới để trao tặng người dân trong chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát”.
 |
Các ngành chức năng thị trấn Vĩnh Thuận, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang bàn giao nhà mới cho người nghèo trong chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát” năm 2025 - ẢNH: HUỲNH LỢI |
Hoàn thành việc xóa nhà tạm trong năm 2025 Ngày 11/5, trong phiên họp thứ tư của Ban Chỉ đạo trung ương về xóa nhà tạm, nhà dột nát, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu đến ngày 31/10/2025, phải cơ bản hoàn thành việc xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước. Theo Thủ tướng, từ năm 2011-2024, ngân sách nhà nước và xã hội đã hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà ở cho 820.000 hộ gia đình có công và hộ nghèo. Riêng chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát” đã xóa gần 209.000 căn nhà tạm, thay bằng nhà mới kiên cố, đạt 77% chỉ tiêu đề ra. Thủ tướng kêu gọi huy động đa dạng nguồn lực từ nhà nước, xã hội, doanh nghiệp đến toàn dân để đảm bảo đủ nguồn kinh phí hoàn thành chương trình, không để người dân nào phải ở trong nhà tạm, nhà dột nát. |
Bộ Công an hỗ trợ xây hàng chục ngàn căn nhà Ngày 22/5, Bộ Công an phối hợp với UBND tỉnh Bạc Liêu tổ chức khánh thành, bàn giao 700 căn nhà đại đoàn kết dành cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ khó khăn về nhà ở. Trung tướng Nguyễn Ngọc Lâm - Thứ trưởng Bộ Công an - cho biết, thực hiện phong trào thi đua “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát”, đầu năm 2025, bộ chủ trương đồng hành, hỗ trợ tỉnh Bạc Liêu xây dựng 700 căn nhà với tổng kinh phí 35 tỉ đồng, UBND tỉnh Bạc Liêu chi đối ứng 7 tỉ đồng để đảm bảo đồng bộ mức hỗ trợ 60 triệu đồng/căn. Bộ đã chỉ đạo Công an tỉnh Bạc Liêu phối hợp với các ngành liên quan tổ chức khảo sát, xây dựng và đến nay đã xây tặng 700 căn nhà đúng tiến độ đề ra. Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Ngọc Lâm, những năm qua, Bộ Công an đã chủ trì vận động và phối hợp với các địa phương xây tặng hơn 28.600 căn nhà, nhiều điểm trường với tổng kinh phí hơn 1.400 tỉ đồng. Riêng từ đầu năm 2025 đến nay, bộ đã huy động toàn lực lượng ủng hộ ngày lương với tổng kinh phí 362 tỉ đồng hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát ở 2 tỉnh Cao Bằng và Gia Lai… |
Chi xài tiết kiệm để dành tiền xóa nhà tạm Năm 2025, Tổng công ty Ðiện lực Miền Nam có chủ trương không tổ chức chuỗi hoạt động, sự kiện kỷ niệm nhằm dành kinh phí 18,9 tỉ đồng xây tặng 315 căn nhà cho hộ nghèo tại 21 tỉnh, thành phía Nam. Ngày 21/5, Tổng công ty Điện lực Miền Nam đã trao cho Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Đồng Tháp 900 triệu đồng để xây 15 căn nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo. Tính đến giữa tháng 5/2025, toàn tỉnh Đồng Tháp đã xây 1.955 căn nhà đại đoàn kết trong tổng số 2.311 căn cần xây, đạt gần 85% kế hoạch. Ngoài Đồng Tháp, Tổng công ty Điện lực Miền Nam cũng trao tiền hỗ trợ cho 20 tỉnh, thành khác, mỗi nơi 900 triệu đồng. |
Nghệ An vận động xây sửa 21.000 căn nhà Trong căn nhà cũ đã xuống cấp nằm trong con ngõ ngoằn ngoèo, sâu hút của thôn Yên Quả, xã Hùng Tiến, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, chị Nguyễn Thị Tâm ngày ngày gồng gánh nuôi cả nhà. Gia đình chị thuộc diện hộ cận nghèo, chồng và người con trai thứ hai thường xuyên đau ốm. Thấu hiểu hoàn cảnh của chị, Hội LHPN huyện Nam Đàn đã phát động quyên góp tiền để hỗ trợ chị xây nhà mới. Từ 60 triệu đồng do Hội LHPN huyện vận động được và 140 triệu đồng do gia đình chắt bóp, vay mượn được, ngôi nhà mới đã được khởi công xây dựng trên nền đất 70m2. Hội LHPN xã và chi hội phụ nữ thôn Yên Quả cũng vận động chị em hỗ trợ ngày công, mua tặng các vật dụng thiết yếu; Hội Nông dân xã Hùng Tiến cùng Ban Công tác mặt trận thôn Yên Quả cũng kêu gọi người dân góp công để xây dựng công trình. Tháng 4/2025, gia đình chị Tâm đã có ngôi nhà mới vững chãi, khang trang, thách thức mưa bão. Bà Hoàng Thị Thanh Minh - Phó chủ tịch Hội LHPN tỉnh Nghệ An - chia sẻ, hội đã phối hợp với Ủy ban MTTQ tỉnh chủ động vận động nguồn kinh phí từ các nhà hảo tâm, từ hội LHPN các tỉnh, thành khác để thực hiện các chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát”. Quy trình bình xét đối tượng, tiếp nhận và giải ngân tiền xây nhà được thực hiện minh bạch, chặt chẽ, tạo uy tín để nhận thêm nhiều nguồn vốn tiếp sức. Ngoài ra, Ban Chính sách - Pháp luật của hội còn tư vấn cho các hộ làm thủ tục tách thửa, xin giấy phép xây dựng trước khi xây nhà để đảm bảo quyền lợi, tránh tranh chấp về sau. Nghệ An là một trong những địa phương đi đầu cả nước trong chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát”. Theo Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Nghệ An, qua rà soát, trong giai đoạn 2023-2025, toàn tỉnh có khoảng 21.000 hộ cần hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà, trong đó cần xây mới hơn 14.000 căn và sửa chữa hơn 6.000 căn. Tính tới đầu năm 2025, toàn tỉnh đã xây mới, sửa chữa hơn 15.000 căn. Ban chỉ đạo thực hiện chương trình “Xóa nhà tạm, nhà dột nát” tỉnh Nghệ An quyết tâm hoàn thành chương trình này trước ngày 31/7/2025. Huyền Anh |
Huỳnh Lợi