Giá dịch vụ giáo dục, thực phẩm và vật liệu xây dựng... đẩy CPI tháng 9 tăng

06/10/2025 - 14:39

PNO - Theo số liệu của Cục Thống kê công bố ngày 6/10, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 9/2025 tăng 0,42% so với tháng trước, do giá dịch vụ giáo dục, giá thực phẩm và vật liệu bảo dưỡng nhà ở tăng.

So với tháng 12/2024, CPI tháng 9 tăng 2,61% và tăng 3,38% so với cùng kỳ năm trước. CPI bình quân quý III/2025 tăng 3,27% so với quý III/2024.

Tính bình quân 9 tháng đầu năm, CPI tăng 3,27% so với cùng kỳ năm 2024; lạm phát cơ bản tăng 3,19%.

Trong mức tăng chung của CPI tháng 9, có 10 nhóm hàng hóa và dịch vụ tăng giá, chỉ duy nhất nhóm văn hóa, giải trí và du lịch ghi nhận chỉ số giá giảm.

Nhóm giáo dục dẫn đầu với mức tăng 2,22%. Nguyên nhân do một số trường đại học, trung học và mầm non ngoài công lập tại các địa phương điều chỉnh tăng học phí năm học 2025-2026.

Bên cạnh đó, giá các mặt hàng văn phòng phẩm như bút, sản phẩm từ giấy, sách giáo khoa và đồ dùng học tập cũng đồng loạt tăng. (Các trường công lập được miễn, giảm học phí theo Nghị định 238 nên không chịu tác động này).

Trong tháng qua, do bước vào năm học mới nên giá nhóm dịch vụ giáo dục tăng cao  - Ảnh: Thanh Hoa
Trong tháng qua, do bước vào năm học mới nên giá nhóm dịch vụ giáo dục tăng cao - Ảnh: Thanh Hoa

Nhóm giao thông đứng thứ hai với mức tăng 0,58%, chủ yếu do giá xăng dầu điều chỉnh tăng (chỉ số xăng tăng 1,85%). Ngược lại, giá vé đường sắt, hàng không, phí cầu đường và giá xe ô tô, xe máy mới lại giảm do nhu cầu tiêu dùng giảm.

Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống cùng nhóm nhà ở, điện nước, chất đốt và vật liệu xây dựng đều tăng 0,41%. Nguyên nhân đến từ việc giá thuê nhà tại một số địa phương tăng khi bước vào năm học mới, cùng với giá điện, nước tăng do thời tiết nắng nóng.

Các nhóm hàng thực phẩm như thịt gia cầm, thủy sản tươi sống và chế biến, trứng, rau tươi... đều tăng từ 0,30% đến 2,72% do nhu cầu tăng cao trong dịp nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 và lễ Vu Lan.

Đặc biệt, giá vàng tăng rất mạnh, biến động cùng chiều với thế giới. Chỉ số giá vàng tháng 9 tăng 6,53% so với tháng trước; tăng 55,4% so với cùng kỳ năm 2024.

Nguyên nhân chính là việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lãi suất vào ngày 17/9, khiến đồng USD suy yếu và lợi suất trái phiếu giảm, làm tăng sức hấp dẫn của vàng. Bên cạnh đó, căng thẳng thương mại và rủi ro địa chính trị tiếp tục thúc đẩy nhu cầu đầu tư vào vàng như một kênh trú ẩn an toàn.

Riêng giá USD trong nước diễn biến ngược chiều với thế giới. Trong khi chỉ số USD trên thị trường quốc tế giảm 0,65% do tác động từ việc Fed giảm lãi suất, thì chỉ số giá USD trong nước tháng 9 lại tăng 0,30%. Lý do là nhu cầu ngoại tệ cho nhập khẩu hàng hóa tăng và tâm lý người dân có xu hướng tích trữ USD trong bối cảnh Ngân hàng Nhà nước nới lỏng chính sách tiền tệ.

Lạm phát cơ bản tháng 9 tăng 0,20% so với tháng trước và tăng 3,18% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 9 tháng đầu năm, lạm phát cơ bản đạt 3,19%, thấp hơn mức tăng chung của CPI (3,27%).

Sự chênh lệch này chủ yếu do các yếu tố tác động mạnh đến CPI như giá lương thực, thực phẩm, điện sinh hoạt, dịch vụ y tế và giáo dục lại thuộc nhóm hàng được loại trừ, khi tính toán lạm phát cơ bản.

Nhìn chung lạm phát "cốt lõi" của nền kinh tế đang tăng, nhưng với tốc độ rất chậm (0.2% trong 1 tháng). So với cả năm trước thì mức tăng 3.18% cho thấy áp lực lạm phát cơ bản vẫn tồn tại nhưng ở mức có thể kiểm soát được.

Việc lạm phát cơ bản thấp hơn CPI cho thấy, mặc dù người dân thấy chi tiêu hàng ngày (ăn uống, điện, học phí) đắt đỏ hơn, nhưng sức khỏe nền tảng của nền kinh tế vẫn ổn định, và áp lực lạm phát dài hạn chưa quá đáng ngại.

Thanh Hoa

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI