Chuyển động của mắt tiết lộ dấu hiệu suy giảm trí nhớ

26/08/2025 - 17:52

PNO - Các nghiên cứu mới cho thấy, cách chúng ta hướng mắt khi quan sát vật thể có thể tiết lộ mức độ suy giảm trí nhớ. Hiện tượng này có thể giúp phát hiện sớm các dấu hiệu thần kinh trước cả khi bệnh lý trở nên rõ ràng.

Đôi mắt không chỉ giúp chúng ta nhìn thấy thế giới, chúng còn phản ánh trạng thái trí nhớ và chức năng nhận thức.
Đôi mắt không chỉ giúp chúng ta nhìn thấy thế giới, chúng còn phản ánh trạng thái trí nhớ và chức năng nhận thức - Ảnh minh họa: istock

Một nghiên cứu hợp tác giữa các nhà khoa học Canada và Ấn Độ đã tạo nên bước đột phá trong việc phát hiện sớm chứng sa sút trí tuệ. Nhóm nghiên cứu đã theo dõi chuyển động mắt qua các thử nghiệm từ người trẻ, người cao tuổi khỏe mạnh, đối tượng có nguy cơ suy giảm nhận thức, người mắc chứng mất trí nhẹ và người bị mất trí nhớ nặng.

Họ nhận thấy người có trí nhớ suy giảm thường không khám phá hình ảnh một cách đa dạng, ánh mắt của họ lặp lại các thao tác nhìn vào cùng một chỗ mà không phân tán sang các khu vực khác. Đặc biệt, khả năng phân biệt chuyển động mắt giữa các hình ảnh khác nhau càng giảm khi trí nhớ càng suy yếu.

Việc theo dõi chuyển động mắt thông qua camera, vốn không yêu cầu xử lý ngôn ngữ hay bài kiểm tra phức tạp, có tiềm năng trở thành công cụ sàng lọc sớm hiệu quả, rẻ và dễ triển khai trên diện rộng.

Một số nghiên cứu khác tại Anh cũng cho thấy một bài kiểm tra thị giác đơn giản (nhấn nút ngay khi nhìn thấy một hình tam giác xuất hiện giữa hàng loạt chấm chuyển động) có thể dự đoán nguy cơ mắc sa sút trí tuệ lên đến 12 năm trước khi chẩn đoán chính thức.

Các dấu hiệu sớm khác bao gồm yếu tố điều tiết màu sắc, ví dụ như khó phân biệt giữa xanh và lục, không di chuyển mắt theo cách ''quét'' khuôn mặt (từ mắt - mũi - miệng) như người khỏe mạnh

Các nghiên cứu từ Nature và PNAS cho thấy hệ thống điều khiển chuyển động mắt và vùng hồi hải mã (gắn với trí nhớ) có mối liên hệ mật thiết. Khi não bộ suy yếu, đặc biệt tại vùng này, khả năng ''ghi nhớ'' và đáp ứng thị giác của mắt sẽ bị ảnh hưởng, khiến mắt trở nên ''lười'' quan sát, thiếu phản ứng linh hoạt với hình ảnh mới.

Kết quả nghiên cứu đã khẳng định chuyển động mắt tự nhiên có thể là dấu hiệu quan trọng, hỗ trợ phát hiện sớm chứng suy giảm trí nhớ và mở ra cơ hội mới trong phòng ngừa và điều trị bệnh Alzheimer.

Nhật Minh (theo Science Alert)

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI