Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Văn Được: Bảng giá đất phải hài hòa lợi ích “ba bên”, tránh tạo ra “sóng ngầm”

Hài hòa lợi ích 3 bên

Chiều 26/12, phiên thảo luận tại kỳ họp thứ 7, HĐND TPHCM khóa X diễn ra sôi nổi quanh dự thảo Nghị quyết ban hành Bảng giá đất lần đầu áp dụng từ ngày 1/1/2026 trên địa bàn thành phố. Đây là nội dung nhận được nhiều ý kiến tranh luận do tác động trực tiếp đến quyền lợi người dân, doanh nghiệp và công tác quản lý nhà nước về đất đai.

Phiên thảo luận tại kỳ họp thứ 7, HĐND TPHCM khóa X chiều 26/12 - Ảnh: Thanh Tâm

Đại biểu Lê Minh Đức cho biết, tờ trình của UBND TPHCM về bảng giá đất mới nhận được sự đồng thuận cao. Theo ông, bảng giá được xây dựng theo nguyên tắc thị trường, có lộ trình điều chỉnh phù hợp với biến động giá đất, góp phần bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư. Bảng giá mới cũng được kỳ vọng giúp người dân dễ dàng xác định giá trị đất, đơn giản hóa thủ tục định giá, thúc đẩy giải ngân đầu tư công và tăng tính thống nhất trong các thủ tục liên quan đến giá đất.

Tuy nhiên, đại biểu Lê Minh Đức kiến nghị thành phố cần tăng cường truyền thông để người dân hiểu rõ thời điểm, phạm vi áp dụng bảng giá mới, tránh những cách hiểu chưa chính xác. Đồng thời, cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, tạo điều kiện cho người dân tra cứu vị trí, giá đất một cách công khai, minh bạch, hạn chế phụ thuộc vào dịch vụ trung gian. Việc giám sát, đánh giá tác động sau khi bảng giá có hiệu lực từ ngày 1/1/2026 cũng được nhấn mạnh, nhằm kịp thời điều chỉnh nếu phát sinh bất cập.

Giải trình trước HĐND, ông Nguyễn Toàn Thắng - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TPHCM - cho biết cơ quan soạn thảo đã tiếp thu, điều chỉnh nhiều ý kiến phản biện để hoàn thiện bảng giá đất mới, áp dụng trên địa bàn rộng lớn sau sáp nhập. So với bảng giá cũ, bảng giá lần này mở rộng đối tượng áp dụng từ 12 lên 15 nhóm, nhằm bao quát đầy đủ các loại thuế, phí, tiền sử dụng đất và nghĩa vụ tài chính liên quan.

Một điểm mới đáng chú ý là việc cập nhật toàn bộ hơn 11.000 tuyến đường trên địa bàn, giúp người dân dễ dàng biết được giá đất theo từng vị trí cụ thể. Bảng giá cũng thống nhất cách tính giá đất trong hẻm, giá đất thương mại - dịch vụ, đất sản xuất kinh doanh; kèm theo 5 phụ lục chi tiết để tổ chức, cá nhân thuận lợi tiếp cận, bảo đảm tính công khai, minh bạch.

Đại biểu Nguyễn Tấn Phát - Bí thư phường Sài Gòn - phát biểu tại kỳ họp - Ảnh: Thanh Tâm

Đối với đất nông nghiệp xen cài trong khu dân cư - vấn đề được nhiều cử tri quan tâm - ông Nguyễn Toàn Thắng cho biết lần này bảng giá đã bổ sung quy định riêng. Việc này nhằm khắc phục bất cập trước đây khi giá đất nông nghiệp xen cài bị áp chung với đất nông nghiệp thuần, dẫn đến thiệt thòi cho người dân khi thực hiện các quyền về đất đai.

Ở chiều ngược lại, một số đại biểu bày tỏ lo ngại. Đại biểu Nguyễn Tấn Phát - Bí thư phường Sài Gòn chỉ ra sự chênh lệch lớn giữa giá đất nông nghiệp và đất ở, cũng như giữa bảng giá do Nhà nước ban hành với giá thị trường. Theo ông, điều này dễ phát sinh mâu thuẫn trong thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng và tiềm ẩn vấn đề xã hội. Ông đề nghị cần thận trọng, phân tích kỹ lưỡng, thậm chí cân nhắc thời điểm ban hành.

Không để người dân chịu thiệt khi áp dụng bảng giá mới

Phát biểu tại kỳ họp, ông Nguyễn Văn Được - Chủ tịch UBND TPHCM - cho biết bảng giá đất là vấn đề đặc biệt quan trọng, bởi đất đai gắn với mọi mặt đời sống xã hội, từ người giàu đến người nghèo, và cũng là lĩnh vực dễ phát sinh mâu thuẫn. Vì vậy, những băn khoăn, tranh luận của các đại biểu là hoàn toàn chính đáng.

Ông Nguyễn Văn Được - Chủ tịch UBND TPHCM phát biểu tại kỳ họp thứ 7 HĐND TPHCM - Ảnh: Thanh Tâm

Theo quy định, từ ngày 1/1/2026, bảng giá đất phải được thông qua để làm căn cứ thực hiện quyền, nghĩa vụ của người dân, doanh nghiệp đối với Nhà nước. Trước khi xây dựng dự thảo, thành phố đã trao đổi, tham vấn ý kiến doanh nghiệp, nhà khoa học, nhà quản lý nhằm tìm giải pháp bảo đảm hài hòa lợi ích giữa “ba bên”: Nhà nước - người dân - doanh nghiệp. Nếu bảng giá nghiêng về bất kỳ phía nào cũng có thể tạo ra những “sóng ngầm”, ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển chung của thành phố.

Chủ tịch UBND TPHCM nhìn nhận, dù kinh tế thành phố đang có nhiều điểm sáng, nhưng khó khăn vẫn còn hiện hữu. Do đó, việc ban hành bảng giá đất không nên tạo thêm xáo trộn hay gây tâm lý bất an cho người dân, doanh nghiệp. Quan điểm xuyên suốt của UBND TPHCM là xây dựng và thông qua bảng giá trên tinh thần giữ ổn định, hạn chế biến động lớn, trừ những khu vực buộc phải điều chỉnh do tác động của dự án, quy hoạch, mở đường hay phát triển hạ tầng.

Ông Nguyễn Văn Được nhấn mạnh trách nhiệm rất lớn của cơ quan xây dựng và cơ quan thông qua bảng giá đất, bởi đây là quyết định chịu sự giám sát trực tiếp của nhân dân và Nhà nước. Bảng giá lần này cần khắc phục những bất cập tồn tại trước đây, nhất là tại các khu vực giáp ranh giữa các địa phương, hay sự khác biệt giữa đất nông nghiệp thuần túy và đất nông nghiệp xen cài trong khu dân cư, vốn có giá trị sử dụng khác nhau.

Các đại biểu tham dự kỳ họp thứ 7, HĐND TPHCM (kỳ họp chuyên đề) ngày 26/12 - Ảnh: Thanh Tâm

Đặc biệt, trong bối cảnh sáp nhập 3 địa phương, bảng giá đất phải được xây dựng đồng bộ, không thể để mỗi vùng một cách tính, một mức giá. Theo Chủ tịch UBND TPHCM, bảng giá đất mới dù thấp hơn giá thị trường nhưng khi tính nghĩa vụ tài chính với Nhà nước lại có lợi cho người dân, đúng với tinh thần “vì dân”. Với từng dự án cụ thể, thành phố vẫn thành lập hội đồng thẩm định, khảo sát chi tiết từng thửa đất để định giá, bảo đảm người dân không bị thiệt thòi.

Từ những quan điểm đó, ngành nông nghiệp và môi trường đã xây dựng bảng giá đất dựa trên các nguyên tắc hài hòa lợi ích, ổn định thị trường và minh bạch. Ông Nguyễn Văn Được cũng thẳng thắn cho rằng không có bảng giá nào có thể hoàn hảo tuyệt đối, bởi giá đất luôn biến động theo thời gian. Trong quá trình áp dụng, nếu phát sinh điểm chưa phù hợp, thành phố sẽ kịp thời rà soát, điều chỉnh, cập nhật theo thực tế từng địa phương. Bảng giá đất dự kiến được thông qua tại kỳ họp này và áp dụng từ ngày 1/1/2026.

Thanh Tâm