Vì sao cá sấu mini không hợp để nuôi làm thú cưng?

"Mini" chỉ là quảng cáo

Cá sấu mini đang được rao bán tràn lan trên mạng xã hội Facebook. Trong đó, một số đầu mối nhận cung cấp giống cá sấu cảnh trên toàn quốc. Trong một nhóm chuyên bán cá sấu mini trên Facebook, loài này được quảng cáo “dễ nuôi, dễ chăm sóc, dài 25 - 40cm, có thể kiểm soát size (kích thước) bằng chế độ ăn cực ít và đơn giản gồm cá, tôm, thịt. Có thể bắt đầu nuôi với hộp, xô, chậu hoặc thả rông”.

Giá bán được rao từ 200.000-400.000 đồng/con tùy kích thước. Loại nhỏ (dài khoảng 12cm) có giá chỉ 100.000 đồng/con. Có chủ vựa còn rao “mua sỉ thì được tặng kèm dịch vụ hỗ trợ cấp mã chuồng trại nuôi thương phẩm hoặc hướng dẫn cách làm hồ nuôi tại nhà”. Theo người bán, cá tròn 1 tháng tuổi, đã được chọn lọc tính cách hiền lành, ngoan ngoãn, thích hợp nuôi lâu dài.

Cá sấu mini được rao bán trên mạng xã hội

Sau khi xem hình ảnh lấy từ các trang, nhóm trên Facebook, một cán bộ kiểm lâm ở TP Hà Nội nhận định, đây là loài cá sấu nước ngọt, còn gọi là cá sấu Xiêm, tên khoa học là Crocodylus siamensis. Loài này phân bố tự nhiên ở Việt Nam, thuộc nhóm động vật nguy cấp, quý, hiếm. Khi trưởng thành, cá có thể dài tới 2,5 - 3m, nặng 100 - 150kg.

Ông Bùi Công Khương - Trưởng phòng Quản lý bảo vệ rừng và bảo tồn thiên nhiên, Chi cục Kiểm lâm TP Hà Nội - khẳng định, cá sấu mini chỉ là cách quảng cáo nhằm thu hút những người chuộng nuôi thú cưng “độc, lạ”. Đó là cá sấu con và loài này sẽ phát triển về kích thước và trọng lượng khi trưởng thành, hoàn toàn không phải là loài thú nhỏ, càng không phù hợp để nuôi làm cảnh. Ông nói: “Trước đây, ở tỉnh Bắc Ninh, từng xảy ra việc cá sấu cắn trọng thương người nuôi và người này buộc phải chuyển giao cá sấu cho cơ sở nuôi được cấp phép”.

Ông lưu ý, cá sấu là loài thú dữ ăn thịt, có bản tính hoang dã và sẽ đặc biệt nguy hiểm nếu để chúng sống trong nhà hoặc trong khu dân cư. Nếu cá sấu sổng ra ngoài, chúng không chỉ đe dọa trực tiếp tính mạng con người mà còn gây mất cân bằng hệ sinh thái, ảnh hưởng đến đa dạng sinh học. Mới đây, Chi cục Kiểm lâm TPHCM đã phải huy động lực lượng bắt giữ 1 con cá sấu mini ở kênh Nước Đen, phường Bình Hưng Hòa, nghi do người nuôi cá cảnh để sổng.

Có thể bị xử phạt nếu nuôi trái phép

Theo ông Bùi Công Khương, ngày 24/6/2025, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Thông tư 27/2025/TT-BNNMT (Thông tư 27) về quản lý loài nguy cấp, quý, hiếm, trong đó có cá sấu. Thông tư này quy định, mọi tổ chức, cá nhân trước khi nuôi phải được cấp mã số trại nuôi, phải đảm bảo nguồn gốc của động vật nuôi là hợp pháp theo quy định. Việc xây dựng chuồng trại phải phù hợp với đặc tính sinh học của từng loài, theo đúng tiêu chuẩn kỹ thuật do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành.

Luật sư Nguyễn Tuấn Anh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) phân tích, cá sấu thuộc họ Crocodylidae, là loài động vật hoang dã nguy cấp, quý, hiếm, được quản lý theo Nghị định số 06/2019/NĐ-CP và Công ước CITES mà Việt Nam là thành viên. Theo điều 25, Thông tư số 27, tổ chức hoặc cá nhân muốn nuôi loài thuộc Phụ lục CITES phải được cấp mã số cơ sở nuôi, đảm bảo nguồn gốc hợp pháp, thông báo với cơ quan kiểm lâm địa phương trong vòng 3 ngày làm việc kể từ khi đưa động vật vào cơ sở nuôi.

Ông nói: “Việc tự ý mua bán, nuôi giữ cá sấu mini khi không có giấy phép hoặc không chứng minh được nguồn gốc hợp pháp là hành vi nuôi động vật hoang dã trái phép. Tùy theo mức độ vi phạm như số lượng cá thể, nhóm loài, giá trị tang vật, người nuôi có thể bị xử phạt hành chính lên tới vài trăm triệu đồng; nếu vi phạm ở mức độ nặng hơn thì có thể bị xử lý hình sự”.

Ông Bùi Công Khương cho hay, tới đây, Phòng Quản lý bảo vệ rừng và bảo tồn thiên nhiên sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan siết chặt công tác quản lý, tăng cường kiểm tra việc buôn bán các loài động vật hoang dã nói chung và cá sấu mini nói riêng, trong đó có việc quảng cáo, rao bán trên mạng xã hội. Ông mong người dân - đặc biệt là giới trẻ - nhìn nhận đúng về việc nuôi thú cưng: không phải loài động vật nào cũng có thể trở thành thú cưng. Việc tự ý nuôi chúng còn vô tình tiếp tay cho các đường dây buôn bán động vật hoang dã hoạt động trái phép.

Như Diệp