Đau đầu vì tiền điện leo thang
Vợ chồng chị Phan Thúy Ái ở trọ trong một con hẻm trên đường 42, phường Hiệp Bình Chánh, TP Thủ Đức. Trước đây, họ phải trả tiền điện với giá 3.800 đồng/kWh. Từ đầu tháng 5/2025, chủ trọ thông báo tăng lên 5.000 đồng/kWh. Lo lắng chi phí tăng cao, chị Ái tìm cách cắt giảm tối đa mọi hoạt động của các thiết bị tiêu tốn điện năng, kể cả máy lạnh dù đang giữa mùa nắng nóng. Ngay cả việc nấu ăn, thay vì dùng nồi cơm điện và bếp điện, chị quay lại với bếp gas.
 |
TPHCM vừa phê duyệt đề án giúp người thuê trọ được tính tiền điện theo giá sinh hoạt, giảm bớt gánh nặng cho người lao động |
Tại căn phòng trọ 12m² ở phường Bình Trị Đông, quận Bình Tân, chị Thảo Nhi (24 tuổi) cho biết, tiền điện cũng không ngừng tăng. Trước đây, giá điện là 4.500 đồng/kWh, sau đó lên 5.000 đồng và mới đây là 6.000 đồng/kWh. “Phòng tôi không máy lạnh, không nấu ăn, chỉ có quạt và tủ lạnh thôi mà tiền điện cũng gần 500.000 đồng/tháng.
Với mức giá mới, 6.000 đồng/kWh, riêng tiền điện mỗi tháng chắc cũng phải hơn 600.000 đồng. Tôi không biết phải tiết kiệm thêm kiểu gì nữa” - chị Nhi nói. Chị cho biết đang cân nhắc việc chuyển đến khu trọ khác, có thể xa trung tâm hơn, nhưng miễn sao điện và nước được tính theo giá nhà nước.
Chị Lê Thị Hoa (phường 14, quận Bình Thạnh) bức xúc: “Biết là kinh doanh, nhưng nhiều chủ trọ tham lam quá mức. Nơi tôi ở họ tính 5.100 đồng/kWh. Toàn những người khó khăn mới phải đi ở trọ… Rất mong Nhà nước có cách giúp những người xa quê đến TPHCM lao động kiếm sống bớt gánh nặng, bớt thiệt thòi”.
Về phía chủ nhà trọ, bà Ngô Mỹ Hạnh (quận Tân Phú) cho rằng, nếu không có hỗ trợ từ cơ quan chức năng thì chủ nhà rất khó duy trì giá điện thấp. “Tôi tính ra mỗi số điện vào khoảng 3.327 đồng. Nếu áp theo mức đề xuất là 2.271 đồng/số thì chủ nhà phải chịu lỗ. Nếu có cơ chế hỗ trợ cho các hộ kinh doanh cho thuê phòng ở riêng lẻ thì sẽ hài hòa lợi ích cho cả chủ trọ và người thuê trọ” - bà Hạnh chia sẻ.
Giá điện sinh hoạt giúp người lao động nhẹ gánh
UBND TPHCM vừa phê duyệt đề án quản lý, hỗ trợ hộ kinh doanh nhà riêng lẻ cho thuê để ở. Theo đó, người thuê phòng trọ, nhà trọ sẽ được áp dụng mức giá điện, nước sinh hoạt theo đơn giá do Nhà nước quy định. Cụ thể, toàn bộ sản lượng điện đo đếm tại đồng hồ tổng của chủ nhà sẽ được tính theo mức giá bán lẻ điện sinh hoạt bậc 3 là 2.271 đồng/kWh (giá mới là 2.380 đồng/kWh).
Bên cạnh việc chuẩn hóa giá điện, UBND TPHCM cũng yêu cầu các phường, xã thường xuyên kiểm tra, giám sát hoạt động cho thuê trọ, đặc biệt là việc thu tiền điện của chủ nhà, nhằm đảm bảo tính đúng giá quy định và không được thu thêm phần chênh lệch. |
Quy định này được kỳ vọng sẽ chấm dứt tình trạng tự ý nâng giá điện vô tội vạ của nhiều chủ nhà trọ, từ đó bảo vệ tốt hơn quyền lợi người thuê trọ vốn chủ yếu là người lao động có thu nhập thấp.
Theo Quyết định 2699 của Bộ Công Thương ban hành tháng 10/2024, giá bán lẻ điện sinh hoạt được chia thành 6 bậc, và theo mức giá mới được EVN điều chỉnh từ 10/5/2025 thì bậc 1 là 1.980 đồng/kWh đến bậc 6 là 3.460 đồng/kWh, mức trung bình là 2.380 đồng/kWh.
 |
Khu nhà trọ của ông Nguyễn Thành Tâm tại đường Thạnh Lộc 16, quận 12, TPHCM |
Dù quy định đã khá rõ ràng, nhưng thực tế nhiều năm qua, người thuê trọ tại TPHCM vẫn phải trả tiền điện với giá gần gấp đôi, từ 4.000-5.000 đồng/kWh. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ việc nhiều chủ trọ không đăng ký kinh doanh, không thực hiện nghĩa vụ thuế (nên không được hưởng ưu đãi về giá) và tự ý tăng giá với người ở trọ. Vì thế, đề án đưa ra mức giá thống nhất và thường xuyên kiểm tra việc thực thi được xem là bước đi cần thiết nhằm chấn chỉnh giá điện và thị trường cho thuê trọ.
Luật sư Lê Trung Phát - Giám đốc Hãng luật Lê Trung Phát (Đoàn Luật sư TPHCM) - cho rằng, quyết định mới của UBND TPHCM về việc quản lý, hỗ trợ hộ kinh doanh nhà trọ là một bước tiến quan trọng, mang lại lợi ích rõ rệt cho cả người thuê trọ và người cho thuê. Nó giúp giảm chi phí sinh hoạt, đặc biệt là tiền điện và tiền nước, cải thiện chất lượng sống cho người thuê trọ.
Ngoài ra, quy định áp giá điện sinh hoạt bậc 3 cho người thuê trọ còn giúp người thuê có thể tích lũy tốt hơn, tái tạo sức lao động và ổn định cuộc sống. Đây cũng là cơ hội để các chủ nhà trọ đầu tư sửa chữa, nâng cấp phòng trọ, đảm bảo an ninh, vệ sinh và an toàn phòng cháy chữa cháy, hướng đến một mô hình kinh doanh bền vững và lành mạnh.
Để đảm bảo tính minh bạch và khả thi của đề án, tránh tình trạng “quy định một đằng, thực hiện một nẻo”, luật sư Lê Trung Phát đề nghị thành phố cần thiết lập một hệ thống tiếp nhận phản ánh minh bạch, dễ tiếp cận, có thể tích hợp vào ứng dụng như VNeID để người dân có thể báo cáo các sai phạm mà không lo bị tiết lộ danh tính.
“Nhà trọ phải theo hướng văn minh, an toàn và sẻ chia” Trong khi nhiều khu trọ tăng giá điện khiến người ở trọ lao đao, thì tại quận 12, TPHCM, một khu nhà trọ quy mô lớn, trên đường Thạnh Lộc 16, vẫn giữ mức giá điện, giá nước hợp lý cho gần 400 người ở trọ. Chủ khu trọ là ông Nguyễn Thành Tâm. 20 năm trước, ông Tâm bắt đầu xây dựng khu nhà trọ với 40 phòng. Với tâm huyết của mình, đến nay ông đã phát triển khu trọ lên 165 phòng, phục vụ gần 400 người ở, phần lớn là các gia đình trẻ. Ngay từ khi khởi công, ông Tâm đã chú trọng yếu tố an toàn, thoáng đãng, mỗi phòng có diện tích 14m² và gác suốt 13m², đủ cho đôi vợ chồng và 2 con nhỏ sinh hoạt thoải mái. Không gian để xe được bố trí riêng bên ngoài. Khu trọ được trang bị các thiết bị chữa cháy gồm bình chữa cháy, mặt nạ chống độc, búa phá kính, bảng tiêu lệnh hướng dẫn sử dụng… Các thiết bị này được kiểm tra và thay thế định kỳ. Các lối thoát hiểm được thiết kế tiện lợi giúp việc thoát nạn được dễ dàng trong trường hợp khẩn cấp. Đặc biệt, ông Tâm đã chủ động đăng ký định mức điện, nước theo giá nhà nước để giảm chi phí cho người ở trọ. “Tôi từng ở trọ, hiểu rõ những khó khăn của người lao động. Xã hội càng phát triển, nhà trọ cũng phải theo hướng văn minh, an toàn và sẻ chia” - ông Tâm nói. Chị Thanh Thảo - 30 tuổi, thuê trọ tại đây - chia sẻ: “Tiền điện ở đây là 2.200 đồng/kWh. Vợ chồng tôi dùng khoảng 100 số mỗi tháng, trong đó có tới một nửa nằm trong định mức giá rẻ. Chỗ chúng tôi ở trước kia thu đến 4.000 đồng/kWh”. |
Nâng chuẩn an toàn nhà trọ, hỗ trợ chủ trọ lẫn người thuê Phó chủ tịch UBND TPHCM Bùi Xuân Cường vừa ký phê duyệt đề án “Quản lý, hỗ trợ nhà ở riêng lẻ hiện cho thuê để ở trên địa bàn TPHCM”. Đề án tập trung siết chặt tiêu chí an toàn phòng cháy chữa cháy và đưa ra các chính sách hỗ trợ nhằm nâng cao điều kiện sống cho người thuê trọ. Cụ thể, 3 nhóm tiêu chí an toàn tối thiểu được đưa ra gồm: điều kiện tiếp cận phương tiện chữa cháy (hẻm rộng tối thiểu 2,5m hoặc khoảng cách đến nơi xe chữa cháy có thể tiếp cận không quá 300m); yêu cầu về lối thoát nạn, trang bị thiết bị chữa cháy như bình xịt, chuông cảnh báo, mặt nạ phòng độc… ở từng tầng và khu vực nguy cơ; tiêu chí về diện tích sàn sử dụng tối thiểu là 4m²/người. Để hỗ trợ chủ nhà và người thuê, thành phố sẽ xây dựng ứng dụng SafeInn - nhà trọ an toàn, cung cấp thông tin minh bạch về các địa điểm trọ đạt chuẩn, giúp kết nối người có nhu cầu thuê với nơi ở đảm bảo an toàn. Chủ trọ sẽ được hướng dẫn cải tạo nhà ở, hỗ trợ vay vốn ưu đãi để đầu tư hệ thống phòng cháy chữa cháy, hoặc chuyển đổi ngành nghề nếu không đủ điều kiện kinh doanh. Đề án cũng tính đến việc hỗ trợ thủ tục đăng ký kinh doanh, xem xét chính sách thuế phù hợp nhằm khuyến khích minh bạch hóa hoạt động cho thuê nhà. Chính quyền địa phương và các tổ chức đoàn thể sẽ đẩy mạnh tuyên truyền về nếp sống văn minh, nâng cao ý thức cộng đồng trong các khu trọ. |
Thanh Tâm