Nhiều hệ lụy phía sau 2.400 tấn “khí cười” nhập khẩu

“Phố Tây” vắng bóng, trên mạng còn đầy

Tối 18/1, chúng tôi có mặt tại một quán bar trên đường Bùi Viện, Q.1, TPHCM, nơi từng được ví là “thiên đường cười” của giới trẻ. Khi chúng tôi đề nghị mang ra vài quả bóng cười, nhân viên phục vụ cho biết: “Hàng đó ở đây không bán đâu anh ơi, mấy ổng thấy, phạt tụi em chết. Năm 2019, công an bắt quả tang, thu mấy chục bình khí cười nên đến giờ quán em không dám 
bán nữa”.

Quanh khu vực “phố Tây” không còn thấy cảnh nam thanh, nữ tú ngồi “phê” bóng cười một cách tự nhiên như trước đây

Đúng như lời người phục vụ nói, đảo một vòng quanh khu vực “phố Tây” Bùi Viện, chúng tôi không còn thấy cảnh nam thanh, nữ tú ngồi “phê” bóng cười một cách tự nhiên như trước đây. Khi khách đến bar có nhu cầu đặt bóng cười, nhân viên đều từ chối và cho biết, lực lượng chức năng đang truy quét rất mạnh nên không dám bán.

Hoàng “đen” - từng nổi tiếng với nghề “bơm dạo” (bán bóng cười lưu động) ở khu trung tâm TPHCM - cho biết từ khi UBND TPHCM có chỉ đạo xử lý nghiêm tình trạng sử dụng shisha, bóng cười ở khu vực trung tâm thành phố, các đối tượng bán bóng cười “hết đất làm ăn”. Cách đây không lâu, một người quen của Hoàng cố lén lút vận chuyển 44 bình khí cười vào khu vực “phố Tây” nhưng đã bị công an bắt giữ. Từ đó, rất nhiều điểm kinh doanh bóng cười giải nghệ, Hoàng cũng chuyển sang bán đồ lưu niệm.

“Ở “phố Tây”, có thể còn bóng cười nhưng tôi chắc chắn không ai còn bán công khai như trước đây. Ở hàng quán, người ta không cho dùng bóng cười nhưng mua về nhà hít thì chẳng ai biết mà phạt, muốn mua vẫn có đầy” - Hoàng cho hay.

Theo lời giới thiệu của Hoàng, chúng tôi gọi vào số điện thoại 093xxxx556 gặp một người đàn ông tự giới thiệu tên Trung, chuyên cung cấp bóng cười theo kiểu ship tận nơi. Trung cho biết, có bán bình bóng cười loại 3kg để xài “cá nhân”, loại 6kg chuyên dùng cho tiệc và loại 20kg chuyên dùng cho quán bar, lounge: “Anh muốn đãi sinh nhật thì mua bình 6kg, chỗ em lấy giá 1,5 triệu đồng, đặt cọc 500.000 đồng tiền bình. Ở chung cư, quận nào em cũng giao đến tận cửa cho anh luôn”.

“Bóng cười” đang được rao bán công khai trên các trang mạng xã hội

Trung là người bán bóng cười khá có tiếng ở TPHCM với hai trang “Shop bóng cười TPHCM” trên mạng xã hội Facebook và tài khoản “Đại lý bóng cười Sài Gòn” trên Zalo. Theo Trung, khí N₂O là mặt hàng không bị cấm như cần sa, ma túy nên người bán chẳng việc gì phải sợ: “Cái này có phải hàng cấm đâu. Các công ty, nhà máy nhập về mỗi lần cả chục tấn, mình bán 1-2 bình thì ai mà đụng vào”.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện có hàng chục trang trên mạng đang rao bán bóng cười một cách công khai. Nhiều trang khẳng định, nếu khách có nhu cầu mua bình lớn, sẽ giao đến tận nhà và hướng dẫn cách sử dụng.

Công an TPHCM nhận định, lợi dụng ảnh hưởng của dịch COVID-19, nhiều đối tượng đã chuyển sang mua bán, tàng trữ, sử dụng ma túy và các chất cấm tại các chung cư cao tầng, căn hộ cao cấp, biệt thự, khách sạn nhằm tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng: “Thời điểm thực hiện việc giãn cách xã hội, các quán bar, vũ trường, quán karaoke đóng cửa, nhiều đối tượng sử dụng ma túy tại nhà, các căn hộ cho thuê; các đối tượng “chơi” bóng cười cũng vậy”.

Nhiều hệ lụy nếu không mạnh tay 

Trong báo cáo gửi UBND TPHCM, ông Nguyễn Văn Dũng - Chủ tịch UBND Q.1 - thông tin, lực lượng chức năng của Q.1 đã kiểm tra 175 lượt, lập biên bản xử phạt 63 trường hợp vi phạm liên quan đến kinh doanh shisha, bóng cười tại P.Phạm Ngũ Lão với số tiền hơn 83 triệu đồng, nhắc nhở 24 trường hợp, đang xử lý 97 trường hợp. 

Chuyên gia hóa học đánh giá “bóng cười” như một loại ma túy dạng nhẹ, gây nhiều hệ lụy cho sức khỏe

Lực lượng chức năng Q.1 phối hợp với UBND các phường kiểm tra 97 lượt, lập biên bản xử phạt 82 trường hợp với số tiền hơn 641 triệu đồng, nhắc nhở 15 trường hợp, thu 77 bình khí N2O. Khi kiểm tra các nhà hàng, cơ sở kinh doanh dịch vụ, lực lượng chức năng thu giữ 12 bịch bóng cao su, 12 chai khí N₂O. Nhờ vậy, tình trạng sử dụng shisha, bóng cười ở khu vực “phố Tây” đã được kéo giảm đáng kể.

Tiến sĩ hóa học Đặng Chí Hiền cho rằng, việc nhiều bạn trẻ, đặc biệt là học sinh, sử dụng bóng cười có khí N₂O là rất nguy hiểm: “Khí N₂O có thể được sử dụng trong y khoa, nhưng việc hít khí N₂O trực tiếp vào phổi có thể gây ngạt, ngộ độc khí và về lâu dài, có thể bị ung thư. Sử dụng bóng cười có khí N₂O có thể bị ảo giác, không làm chủ được bản thân. Hít khí này giống như sử dụng một loại ma túy dạng nhẹ, nếu lạm dụng, sẽ gây hậu quả nghiêm trọng. Ngành y tế nên có đánh giá tác hại cụ thể khi hít bóng cười để có biện pháp cảnh báo và ngăn chặn”.

Mới đây, Bộ Công thương đã có báo cáo về tăng cường quản lý, kiểm soát khí N₂O (khí cười trong bóng cười) và đề xuất cấm sử dụng trong vui chơi, giải trí. Theo Bộ Công thương, N₂O là loại khí thuộc danh mục hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp, do Bộ Công thương cấp phép sản xuất, kinh doanh. Khí N₂O là nguyên liệu không thể thiếu cho ngành điện tử, thực phẩm, y tế... Tuy nhiên, trong lĩnh vực giải trí, Việt Nam chưa có quy định pháp lý về việc sử dụng khí N₂O. 

Bộ Công thương cũng nêu, một số doanh nghiệp đã có các hành vi vi phạm như kinh doanh không có giấy phép, khai báo không đúng mặt hàng nhập khẩu, trà trộn khí N₂O lẫn với các mặt hàng khác. Vì vậy, cần phải có biện pháp quản lý chặt chẽ hơn đối với việc nhập khẩu khí N₂O và ngăn ngừa hành vi sử dụng N₂O cho mục đích vui chơi, giải trí.

Bộ Công thương đề xuất Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tăng cường thanh kiểm tra hoạt động sản xuất, kinh doanh, sử dụng khí N₂O trong mọi lĩnh vực kinh tế, xã hội; xử phạt nghiêm, đủ sức răn đe đối với tổ chức, cá nhân vi phạm quy định pháp luật. Bộ Công thương cũng đề nghị tham khảo quy định pháp luật của một số quốc gia để nghiên cứu đưa N₂O vào danh mục các chất hướng thần, đề nghị Thủ tướng giao Bộ Công an nghiên cứu, sửa đổi quy định pháp luật có liên quan nhằm cấm sử dụng N₂O cho mục đích vui chơi, giải trí. 

Sơn Vinh